De Europese CO2-taks, het zogenaamde ETS2-systeem, is niet meer te vermijden of uit te stellen denkt N-VA. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez zei dinsdag dat hij wil lobbyen om het systeem van de baan te krijgen. De Vlaamse regering wil de opbrengsten honderd procent investeren in een verlaging van de elektriciteitsfactuur, verklaarden de ministers woensdag bij het debat in het Vlaams Parlement.
ETS2 is de koolstoftaks die de Europese Unie in 2027 wil invoeren en die het gebruik van fossiele brandstoffen duurder zal maken voor de consument. Het Planbureau berekende dat het systeem gezinnen 250 tot 400 euro per jaar kan kosten.
Georges-Louis Bouchez wil zich daarom aansluiten bij de lidstaten die aandringen op een uitstel, hoewel zijn partij, net als Open VLD, de maatregel heeft goedgekeurd. N-VA heeft in het Europees Parlement tegen gestemd, maar pleit nu voor realisme.
‘De vraag is niet of je voor of tegen bent, maar wel of je het nog gekeerd krijgt’, zei minister-president Matthias Diependaele (N-VA) woensdag in een actualiteitsdebat. ‘Gebaseerd op de contacten die wij hebben, denk ik niet dat het nog gaat lukken om het van de baan te krijgen.’
De regering belooft wel om de volledige opbrengst te laten terugvloeien naar de Vlamingen. België zou aanspraak maken op zo’n 5 miljard euro. Welk stuk daarvan naar Vlaanderen komt, is nog niet helemaal bekend. ‘In het regeerakkoord staat dat elke euro die via ETS2 wordt geïnd, moet terugvloeien naar de mensen die ervoor hebben betaald’, zei minister van Energie Melissa Depraetere (Vooruit).
In haar Energie- en Klimaatplan (VEKP) kondigde de regering zondag aan dat er een taxshift van elektriciteit naar gas en een taxcut op elektriciteit komt. ‘Dat is al een heel concreet en groot deel dat rechtstreeks via de energiefactuur terugvloeit’, zei Depraetere. ‘In de nota die naar iedereen is rondgestuurd, staat ook heel duidelijk dat, mochten de ETS2-rechten toch hoger uitvallen, dat ook rechtstreeks in de energiefactuur van de mensen in Vlaanderen zal worden geïnvesteerd. Dat is zeer duidelijk. Elke euro vloeit terug. Het is nu al duidelijk dat een overgroot deel daarvan – misschien zelfs alles – naar die energiefactuur zal gaan.’
Het kabinet Depraetere verduidelijkt dat de opbrengsten op ETS2 evenwel ook op andere manieren naar de Vlamingen kunnen terugvloeien.
Open VLD wil dat Vlaanderen over een mogelijk uitstel van de CO2-taks toch eens de violen stemt met de andere regeringen. ‘Ik raad u aan om hierover intra-Belgisch overleg op te starten’, zei Gwendolyn Rutten. ‘Want zonder ETS2-middelen hebt u ook geen geld voor het klimaatplan en maakt u de mensen blaasjes wijs.’
Ook Jos D’Haese van PVDA ergerde zich aan de communicatie van de regering. ‘De Europese koolstoftaks wordt helemaal niet gecompenseerd’, zei hij. ‘Jullie gebruiken de Europese middelen gewoon om jullie eigen taxshift te betalen.’
Filip Brusselmans van Vlaams Belang meende zelfs meer te weten over het mogelijke uitstel van de taks. ‘Dat is helemaal niet hypothetisch’, zei hij. ‘Dat is iets dat in de lucht hangt.’
Groen hekelde dat Vlaanderen niet zelf investeert. ‘U steekt geen eurocent Vlaamse middelen in dit klimaatbeleid’, zei Aimen Horch. ‘U bent volledig afhankelijk van Europese middelen. Bent u dan nog serieus bezig met uw klimaatbevoegdheid?’