Politicoloog Nicolas Bouteca over Open VLD: ‘Uitstel verkiezing lijkt opstapje naar Vivaldi’

Gwendolyn Rutten en Bart Tommelein (beiden Open VLD) in 2017. © Frederic Sierakowski
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Nu dat de voorzittersverkiezingen worden uitgesteld, zal Gwendolyn Rutten minstens twee maanden langer aan het roer blijven. ‘Er zijn grenzen aan het corona-argument.’

Vlaamse Parlementsleden, Kamerleden, partijmedewerkers, woordvoerders. Heel wat Open VLD’er uitten in de laatste uren publiekelijk hun mening over de uitgestelde voorzittersverkiezingen. Hoewel 69 procent van het partijbestuur achter die beslissing staat, rommelt het opnieuw openlijk bij de Vlaamse liberalen.

De manier waarop doet denken aan de revolte tegen de paars-groene plannen van voorzitter Gwendolyn Rutten eind vorig jaar. ‘De partij probeert die interne verdeeldheid altijd positief in te vullen door te zeggen dat debat gezond is, maar zoals de boutade luidt: niemand komt in een café waar er gevochten wordt’, zegt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent).

Is dit een heruitgave van de twist over deelname aan een paars-groene regering?

Nicolas Bouteca: Ik weet niet of er nu opnieuw twee kampen zijn. Ik geloof dat er een derde kamp is, bestaande uit de mensen die nu echt geen interne verdeeldheid willen.

Hoe dan ook was kandidaat en Kamerfractieleider Egbert Lachaert maar een koele minnaar van het uitstel.

Bouteca: Hij stond er dan ook goed voor. Ter illustratie: ik modereerde een van de debatten in het hart van West-Vlaanderen, de provincie van kandidaat Bart Tommelein. Na afloop zei 66 procent van de 117 aanwezigen voor Lachaert te zullen kiezen. De Oostendse burgemeester Tommelein kreeg 16 procent achter zich. Als het verschil daar al zo groot is, wat moet dat dan zijn in Lachaerts eigen Oost-Vlaanderen, waar een zwaargewicht als Alexander De Croo hem steunt en waar de meeste leden wonen?

Een gezonde portie wantrouwen is niet verkeerd.

Nicolas Bouteca, politicoloog aan de UGent.

Kan het uitstel dat momentum van Lachaert verbrodden?

Bouteca: Nee, wel integendeel. Het beeld is nu dat van Lachaert tegen de rest. Dat anti-establishmentgevoel leeft bij de basis. Sommigen zien in het uitstel een manoeuvre van de top, een poging om de Vivaldi-coalitie van socialisten, liberalen, groenen en CD&V op de been te brengen. Dat beeld legt Lachaert geen windeieren.

Ontwaart u een manoeuvre richting Vivaldi?

Bouteca: Ik weet het niet. Het lijkt een opstapje. Koninklijk opdrachthouder Patrick Dewael heeft afgelopen weekend in ieder geval iets geforceerd dat in de richting van Vivaldi doet denken. Voor mijn part mag het, het kan me niet schelen; dan hebben we tenminste een volwaardige regering. Maar de manier waarop is een beetje slinks. Al moeten we ook niet overdramatiseren. Als er al een soort Vivaldi komt, dan zal Lachaert daar onrechtstreeks impact op hebben via mede-onderhandelaar en vicepremier De Croo.

Valt er niks te zeggen voor een uitstel omwille van de coronapandemie?

Bouteca: Uiteraard is iedereen bezorgd. Maar op een bepaald moment stuit dat argument op zijn grenzen. Een gezonde portie wantrouwen is niet verkeerd. Voor een partij die vaak dweept met apps en ICT is het voor veel mensen raar dat ze geen elektronische verkiezing georganiseerd krijgt. Vergeet niet dat de vorige voorzittersverkiezing al eens vervroegd werd. Dat is geen reclame voor een partij die basisdemocratie zeer belangrijk vindt. De Open VLD moet oppassen voor haar geloofwaardigheid.

Is het uitstel dan politiek zo relevant?

Bouteca: Stel dat de regeringsvorming toch op gang zou komen binnen de twee maanden. Wanneer Rutten er dan nog is, zal haar keuze de macht van de nieuwe voorzitter voor een stuk amputeren. De beslissing of en in welke regering te stappen is belangrijk voor het eventuele herstel van de partij. Vergelijk het met een auto kopen, waarbij het merk en de kleur voor Ruttens opvolger al vastliggen en er enkel over de opties gediscussieerd kan worden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content