“Er zit in het debat vandaag een heel naïeve interpretatie van het begrip responsabilisering”, zegt de Brusselse filosoof Philippe Van Parijs deze week in Knack.
“Het idee is dat gewesten een beter beleid zullen voeren als hun inkomsten meer afhankelijk gemaakt worden van het belastbaar inkomen van de mensen die officieel op hun grondgebied slapen”, zegt UCL-filosoof Philippe Van Parijs deze week in de Knack-serie Gesprekken over België.
“En dat is naïef. Neem nu het onderwijs, een gemeenschapsmaterie: in Brussel zijn de Franse en de Vlaamse Gemeenschap verantwoordelijk voor hun respectieve scholen. Je kunt de organisatoren van dat onderwijs niet responsabiliseren door een connectie met het belastbaar inkomen in een bepaald territorium, omdat mensen die in Brussel naar school gaan, niet noodzakelijk daar zullen blijven om te wonen en werken. Men kan de gemeenschappen wel op een verstandige wijze responsabiliseren door het geld dat ze van de federale overheid krijgen afhankelijk te maken van het aantal leerlingen, en van de sociaaleconomisch profiel van de kinderen. Hoe beter de gemeenschappen het doen voor de zwakste kinderen, hoe meer geld ze krijgen, bijvoorbeeld, zoals dat nu het geval is in elk van de gemeenschappen – dát is responsabilisering. Welnu, over die kwestie wordt in de huidige debatten niets gezegd. Terwijl de financiering van de gemeenschappen, en dus van het onderwijs, wel het grootste deel vormt van die hele financieringswet.”
Arbeidsmarkt
Wat het arbeidsbeleid betreft, geldt hetzelfde probleem, zegt Van Parijs: “Het Brussels Gewest beslaat een halve procent van de oppervlakte van het land. Met zijn onmiddellijke hinterland en een paar tentakels langs de spoorwegen levert het meer dan dertig procent van het bruto nationaal product. Als men het Brussels Gewest wil responsabiliseren door de inkomsten meer te laten afhangen van de belastingen die worden betaald door alle mensen die er wonen, wat zal de Brusselse overheid dan doen? Jobs creëren die worden ingevuld door mensen uit Vlaanderen of Wallonië? Nee, want daar zouden ze geen belang bij hebben. Beter onderwijs geven aan de Brusselse kinderen? Nee, want dat kunnen ze niet, het onderwijs in Brussel wordt gestuurd vanuit de gemeenschappen. Wat zullen ze dus moeten doen in Brussel? De armen opjagen, zodat die in Vilvoorde of Halle gaan wonen. De eurocraten opjagen, zodat die in Tervuren of Overijse gaan wonen. En zo weinig mogelijk jongeren aantrekken. Ik bedoel maar: zelfs een eerstejaarsstudent economie kan zonder veel moeite inzien dat dit geen zinvolle interpretatie van economische responsabilisering kan zijn.”
J.D.C.
