Ontmanteling kerncentrales en berging kernafval kosten minstens 18 miljard euro

kerncentrale van Doel

De kostprijs voor de ontmanteling van de kerncentrales en het langetermijnbeheer van het radioactieve afval loopt op tot minstens 18 miljard euro. Dat heeft minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) dinsdagmiddag gezegd in de Kamer.

De regering-De Croo bevestigde in haar regeerakkoord dat er op 2025 een kernuitstap komt, behoudens grote problemen met de bevoorradingszekerheid. Dat betekent ook dat de zeven kerncentrales onmanteld moeten worden en dat het radioactieve afval, zoals de verbruikte kernbrandstof en andere hoogradioactieve delen, geborgen moeten worden. Volgens de ramingen van uitbater Engie Electrabel zal dat zeker 18 miljard euro kosten, antwoordde minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) dinsdagmiddag op vragen in de Commissie Energie van de Kamer.

Bovendien gaat dat over de ‘overnight cost’, ofwel de prijs als je alles op 24 uur zou realiseren, legde ze uit. In realiteit gaat het om een operatie van tientallen jaren, en zou de kostprijs berekend aan de hand van een hypothetische inflatie van 2 procent oplopen tot meer dan 40 miljard euro. “Een duizelingwekkend hoge factuur”, zei de minister. Van der Straeten maakte zich sterk dat de vervuiler, uitbater Engie Electrabel, daarvoor moet opdraaien. Daar waren wat vraagtekens rond ontstaan nadat Electrabel eind vorig jaar besliste om bijna 700 miljoen euro aan dividend uit te keren aan het Franse moederbedrijf Engie, ondanks de rode cijfers, wat het beeld deed ontstaan dat Electrabel wordt leeggezogen vooraleer het de rekening kan betalen.

“Als dit een voorbode is van de ontmanteling van Electrabel voor het de factuur van de kernuitstap heeft betaald, is dat onaanvaardbaar”, reageerde Van der Straeten toen.

De minister bevestigde dinsdagmiddag in Commissie dat ze daar extra garanties voor zal inbouwen, zoals ook voorzien in het regeerakkoord. Dat gaat dan over een sterkere controlebevoegdheid voor de Commissie Nucleaire Voorzieningen. Die kijkt toe op het beheer van de middelen in het Synatom-fonds, dat dient om de ontmanteling van de kerncentrales te bekostigen en van waaruit Electrabel geld kan lenen.

De terugbetaling van die leningen is op dit moment nog vrijwillig, maar Van der Straeten wil die terugbetaling nu toch verankeren in wet, zei ze. “Ik ben niet van plan om te rekenen op de goodwill van de exploitant.” De voorbereidingen van zo’n wetsontwerp zijn volop aan de gang, zei Van der Straeten nog.

Normaal gezien zouden de teksten nog voor de zomer naar het parlement kunnen, maar die timing blijkt iets te krap. De minister hoopt nu nog voor het einde van het jaar rond te geraken.

Ontmanteling kerncentrales moet in 2045 rond zijn

Engie-Electrabel is normaal gezien tegen 2045 rond met de ontmanteling van de kerncentrales. Dat heeft ceo Thierry Saegeman dinsdag verklaard in de Kamer. In afwachting van een definitieve oplossing voor de berging van het kernafval, zal een deel ervan nog zowat 80 jaar in Doel en Tihange worden opgeslagen.

“We hebben de bladzijde omgedraaid en we bereiden ons voor op de ontmanteling van de zeven reactoren, waaronder de twee jongste, zoals de wet het voorschrijft”, zei Saegeman meer dan eens. Meteen bevestigde hij dat het energiebedrijf niet van plan is de reactoren Doel 4 en Tihange 3 na 2025 te laten draaien, en dat ondanks de mogelijkheid die het regeerakkoord biedt om beide centrales na die geplande uitstapdatum open te houden.

Electrabel plant onmiddellijk de ontmanteling op te starten, vanaf de stopzetting van de reactoren tussen 2022 en 2025. Op die manier wil het bedrijf het stralingsrisico voor het personeel en de omwonenden maximaal terugdringen. Bovendien wil Electrabel zo snel mogelijk zijn personeel inschakelen voor de job. Dat personeel kent de sites en de manier van werken. De procedure zou 20 jaar in beslag nemen. Een eerste fase waarin de brandstof wordt verwijderd en afgekoeld, zou drie tot vijf jaar duren, alvorens het in een droge opslagruimte wordt ondergebracht.

De eigenlijke ontmanteling zal twaalf tot vijftien jaar duren voor elke eenheid. De afbraakwerken worden tegen 2040 verwacht. Vijf jaar later zouden de sites geruimd zijn, al zal een deel van het afval tachtig jaar moeten worden opgeslagen. De hele onderneming wordt een uitdaging.

Tot nu toe is in ons land slechts één kleine reactor – de BR3 – ontmanteld. Die had een productiecapaciteit van 10 MW, tegen de 6.000 MW van het huidige nucleaire park. Per eenheid komt dat neer op 235.000 ton, waarvan 2 procent radioactief is. Electrabel heeft de tewerkstelling op de sites gegarandeerd tot eind 2027, wat neerkomt op 2.000 voltijds equivalenten. De periode nadien zal de tewerkstelling afhangen van wat nodig is bij de ontmanteling. Daarover loopt momenteel een studie.

Partner Content