Wie op Google zoekt naar de pagina van de online burgerbevraging ‘Een land voor de toekomst’ krijgt geregeld N-VA-publiciteit als eerste resultaat te zien. ‘Slim van de partij’, zegt expert politieke communicatie Reinout Van Zandycke.
Om een beter beeld te krijgen op de organisatie van België en de werking van de democratie lanceerde de federale regering een online enquête. Onder de titel ‘Een land voor de toekomst’ hopen verantwoordelijke ministers Annelies Verlinden (CD&V) en David Clarinval (MR) een ‘brainstorm’ bij de burger op gang te brengen. In het najaar brengen ze de inzichten van de burgerbevraging naar de regeringstafel.
Van meet af aan kampte de operatie met moeilijkheden. Zowel vanuit het burgerplatform G1000 als van academici als UGent-rector Rik Van de Walle kwam er kritiek op de ingewikkelde structuur van de bevraging. Volgens Verlinden was die complexiteit mee het gevolg van de complexiteit van België.
Ondertussen zijn er al enkele aanpassingen doorgevoerd op het vlak van leesbaarheid en toegankelijkheid. Een ruime week geleden klokte ‘Een land voor de toekomst’ af op 50.000 ideeën van 15.700 deelnemers. De enquête loopt nog tot 5 juni.
Ook de oppositie beukte hard in op het project van ruim 2 miljoen euro. Kamerlid Sander Loones heeft het over ‘weggegooid geld’.
Confederalisme
Maar de kritiek blijft niet beperkt tot de Kamer. Ook online trachten de Vlaams-nationalisten een graantje mee te pikken van de Vivaldi-oefening. De methode: Google-advertenties.
Wie in Google zoektermen als ‘burgerbevraging’ of ‘land voor de toekomst’ ingeeft, krijgt doorgaans een N-VA-advertentie te zien. Afhankelijk van verschillende parameters verschijnt die soms als eerste zoekresultaat. De advertentie van een oppositiepartij wordt dus hoger gerangschikt dan een officiële bevraging van de federale overheid, die trouwens ook op Google adverteert.
De N-VA-advertentie leidt via de link ‘landvoordetoekomst.vlaanderen’ naar de partijwebsite, waarop Sander Loones uitlegt waarom de bevraging niet zou deugen. Ook krijgen surfers een link te zien naar de partijstandpunten rond confederalisme. De campagne begon op 26 april, een dag na de lancering van ‘Een land voor de toekomst’.
‘De tactiek past bij de moderne politieke communicatie’, zegt expert Reinout Van Zandycke. Bovendien valt de kostprijs mee. Volgens Google zelf kostte de advertentie tussen 500 en 30.000 euro. ‘Wellicht bedraagt de reële prijs niet meer dan 1.000 euro. En Google blijft een van de meest bezochte websites. Slim van de partij’, zegt Van Zandycke.
Torenhoge budgetten
Toch valt het te betwijfelen of de advertentie ook door veel mensen wordt gezien, laat staan aangeklikt. Details geeft Google niet, maar het spreekt wel over minder dan 10.000 vertoningen. ‘Er zijn dan ook maar weinig mensen die “land voor de toekomst” zullen intikken’, zegt Van Zandycke. ‘Bovendien weten we uit andere campagnes dat advertenties niet per se meer worden aangeklikt dan het gratis zoekresultaat dat pakweg op de vierde plaats staat.’
De N-VA is lang niet de enige partij die geld veil heeft voor Google-zoekresultaten. Zo is het mogelijk dat de website van de partij Groen prominent in beeld komt wanneer u zoekt op ‘kernafval’.
Het budget voor Google-advertenties is klein bier tegenover andere platformen, bijvoorbeeld YouTube. Daar krijgen ook surfers die niet op een specifieke term als ‘kernafval’ zoeken advertenties te zien, en is het potentieel bereik dus groter.
Ook de budgetten op Facebook en Instagram zijn torenhoog. Uit onderzoek van de organisatie AdLens bleek dat alle partijen samen vorig jaar 4,7 miljoen euro uitgaven aan reclamecampagnes op Facebook, Instagram en Messenger.
De N-VA, het Vlaams Belang en de PVDA hebben al jaren de weg naar online advertenties gevonden, ook in verkiezingsluwe tijden. ‘Vooral sinds de N-VA niet meer tot de federale regering behoort, zijn ze massaal beginnen adverteren’, zegt Van Zandycke. De andere partijen volgen in hun spoor.
Tegelijkertijd buigt de Kamer zich over scherpere regels voor het gebruik van sociale media. Die discussie kadert in een groter debat over partijfinanciering. Recent kondigde de Waalse regering nog aan om een limiet te zetten op de sociale media-uitgaven van verkiezingskandidaten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2024. Vlaanderen wil daar voorlopig niet van weten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
