Over de nalatenschapsplanning bestaan minstens vier misverstanden: Eén, ze is er alleen voor grote vermogens. Twee, ze is voor oudere mensen. Drie, ze gaat alleen over geld. Vier, ze gaat enkel over zo weinig mogelijk erfbelasting betalen.
Mensen praten niet graag over geld en ze denken zeker niet graag na over wat daarmee moet gebeuren na hun overlijden. ‘Klopt’, zegt Stijn Dinneweth, hoofd nalatenschapsplanning Belfius Private. ‘Vooral tussen verschillende generaties merken we dat gesprekken daarover moeilijk lopen. Al praten mensen er vandaag al makkelijker over dan jaren geleden.’
Steven Osaer, hoofd van Estate Planning bij Delen Private Bank bevestigt: ‘We zien het als een deel van onze opdracht om het gesprek daarover op gang te trekken. We willen een vertrouwelijke context creëren waarbij gesproken kan worden over het vermogen en wat daarmee het best gebeurt.’
‘Heel schematisch zou ik zeggen dat mensen die de oorlog nog hebben meegemaakt meer de neiging hebben om in eerste instantie goed aan zichzelf te denken’, aldus Dinneweth. ‘Ze willen ervoor zorgen dat ze zelf zeker niets tekort zullen komen. Vaak pas op het allerlaatste moment zullen ze nadenken over wat er na hun dood met het geld moet gebeuren.
‘Hun kinderen zijn dan soms al 50 of 60 jaar en zelf al bezig zijn met hun nalatenschapsplanning. Ik heb al oudere klanten gehad die pas aan hun eigen nalatenschapsplanning zijn begonnen te denken toen ze zagen dat hun kinderen daar op hun beurt al mee bezig waren.’
Mensen denken nog te veel dat nalatenschapsplanning iets voor ouderen is?
Steven Osaer: Veel mensen denken pas aan nalatenschapsplanning als ze met pensioen gaan. Dan maken ze de balans op: hoeveel pensioen zal ik krijgen? Welke som krijg ik dankzij het pensioensparen en/of de groepsverzekering? Wat zijn mijn andere spaarpotjes? Heb ik voldoende middelen om comfortabel oud te worden? We kunnen die mensen zeker helpen, we hebben de middelen om te berekenen hoeveel geld iemand nodig heeft om financieel zorgeloos verder te kunnen leven. Maar eigenlijk zouden ze beter al veel vroeger over al die zaken nadenken.
‘We willen ervoor zorgen dat mensen op financieel vlak gemoedsrust kennen.’
Stijn Dinneweth: Nadenken over hoe je je leven op financieel vlak het best organiseert, kun je bijvoorbeeld al doen als je gaat samenwonen of in het huwelijksbootje stapt. Nogal wat huwelijken lopen op de klippen, dus kun je je afvragen of een huwelijkscontract wel zinvol is. We krijgen ook vragen van ouders daarover: mijn kind gaat trouwen, ik wil wel financieel helpen bij de aankoop van een huis, maar wat als het huwelijk spaak loopt? Hoe kan ik ervoor zorgen dat het geld toch binnen de familie blijft? We krijgen dus vragen over het huwelijkscontract van beide kanten, zowel van de huwelijkspartners als van de ouders.
Osaer: Een ander cruciaal element in de nalatenschapsplanning is de zorgvolmacht: wie beslist er als je niet langer wilsbekwaam bent over je geld, maar ook bijvoorbeeld over de keuze van het rusthuis? Vaak wordt gedacht dat je dat pas hoeft te regelen als de eerste tekenen van dementie opduiken, maar ook jonge mensen kunnen een verkeersongeval hebben, in coma raken en wilsonbekwaam worden. Dan is het goed als er een zorgvolmacht werd opgesteld. Ook dat is nalatenschapsplanning, het gaat het niet alleen over erfbelasting.
Beginnen veel mensen juist niet aan nalatenschapsplanning met als invalshoek: hoe betalen we zo weinig mogelijk erfbelasting?
Osaer: Ja, we moeten daar niet flauw over doen. Dat is ook belangrijk, mensen willen graag weten wat hen op fiscaal vlak te wachten staat. En we brengen dat in kaart, maar fiscaliteit mag bij de nalatenschapsplanning niet het hoofdmotief zijn. Belangrijker is: wat zijn je verwachtingen? Hoe creëer ik mijn eigen financiële onafhankelijkheid? Wat wil je dat er met je vermogen gebeurt?
Dinneweth: Fiscaliteit speelt altijd een rol, maar is inderdaad niet het hoofdthema. Klanten hebben toch vaak een andere insteek om aan nalatenschapsplanning te doen. Bijvoorbeeld: hoe kunnen we als koppel ervoor zorgen dat als een van beiden sterft de langstlevende goed beschermd is? Hoe kunnen we zorgen voor een vlotte overgang van ons vermogen naar de kinderen of kleinkinderen? Hoe kunnen we ze financieel helpen zonder daar zelf de dupe van te zijn? Of hoe regelen we als samengesteld gezin met kinderen en pluskinderen de erfenis?
Osaer: Veel belangrijker dan de berekening van de fiscale consequenties is dan ook dat we goed luisteren naar wat de mensen willen. We willen ervoor zorgen dat ze op financieel vlak gemoedsrust kennen, dat ze weten dat alles goed is geregeld in overeenstemming met hun wensen.
Dinneweth: Het zijn zeker niet alleen mensen met grote vermogens die zulke vragen hebben. Zo goed als iedereen wil informatie inwinnen om dat allemaal zo goed mogelijk te regelen.
Voor heel wat mensen is er misschien een drempel om naar de bank te stappen en advies in te winnen over nalatenschapsplanning. Wat kost zo’n advies bij jullie?
Dinneweth: Als het om eenvoudige gevallen gaat, beschikt de bank over informatiebrochures en apps waarin alles begrijpelijk wordt uitgelegd. Is het ingewikkelder, dan is natuurlijk persoonlijk advies aangewezen. Voor de klanten van Belfius Private, dus met een belegd vermogen vanaf 500.000 euro, zit dat in onze service inbegrepen.
Osaer: Bij Delen Private Bank maakt die dienstverlening deel uit van onze globale dienstverlening en hoeft er niet extra voor te worden betaald. In eerste instantie zijn het onze relatiebeheerders, die geregeld contact hebben met de klanten, die proactief het gesprek met hen aangaan. Zij bekijken samen met de klant of er een estate planner nodig is, maar dat is lang niet altijd het geval.
