In een interview met De Zondag maken Mieke Vogels en Verua dua een trip down memory lane. In het jaar 2000, toen Groen nog Agalev heette, zetelden ze in de Vlaamse paarsgroene regering van Patrick Dewael (Open VLD). Vogels: ‘Het was een zotte periode. Het einde van een eeuw. De eerste regering zonder katholieken in vijftig jaar tijd. Zelfs bij Wetstraatjournalisten voelde je euforie.‘
Het homohuwelijk, euthanasie, kernuitstap, snel-Belgwet, het verzet tegen de oorlog in Irak. Waar zijn jullie het meest fier op?
Dua: “Het homohuwelijk was wellicht de grootste verwezenlijking. Wij waren nog maar het tweede land ter wereld. Maar ook de regularisatie van mensen zonder papieren… Vandaag zou niemand dat nog luidop durven zeggen.”
Vogels: “De groene draad in al die dingen was het respect voor de vrijheid en de rechten van het individu. Als ik kijk naar mijn domein (Welzijn, red.), zeg ik de invoering van het persoonlijk assistentiebudget voor mensen met een handicap. Dat zorgde ervoor dat die mensen de regie over hun leven in eigen handen kregen. Het systeem bestaat nog altijd, maar helaas in mismeesterde vorm. Na paarsgroen kwam CD&V weer aan de macht en werd elke hervorming mismeesterd of geblokkeerd.”
Dua: “Dat is de grote frustratie, dat vier jaar niet genoeg is om duurzame verandering te brengen. Ik was bevoegd voor Landbouw en Leefmilieu. Wij hebben gezorgd voor meer natuur en bos, voor afbouw van de veestapel en voor een strenger mest- en pesticidenbeleid. Helaas werden heel wat dingen direct teruggeschroefd door mijn opvolger Kris Peeters (CD&V). Had hij mijn beleid verder gezet, zouden de boeren vandaag geen stikstofcrisis kennen. Ik hoorde onlangs dat er in een chatgroep van varkensboeren gezegd werd dat ik toch zo slecht niet was.”
In die tijd werden andere dingen over u gezegd. Op boerenbetogingen werd u zelfs ‘groene hoer’ genoemd.
Dua: “Ik was de eerste vrouw en de eerste niet-CVP-er op Landbouw. Een groene, dan nog. Natuurlijk was er argwaan onder de boeren. Maar als ik de kans kreeg om mijn visie uiteen te doen, voelde ik ook begrip. Helaas heeft de Boerenbond op een bepaald moment haar lokale afdelingen verboden om mij nog uit te nodigen. Blijkbaar kon ik het ‘te goed’ uitleggen.”
Vogels: “Wat jij wou doen, was goed voor de boeren, maar niet goed voor de belangen van de Boerenbond. Ook in de welzijnssector botste ik op die tegenstelling. Ik wou beleid voeren voor de mensen, niet voor de zuil.”
Mevrouw Vogels, u bent de minister van ‘eerst blabla, dan boemboem’. Hoe reageerde preuts Vlaanderen op die campagne?
Vogels: “Het is dankzij het katholiek onderwijs dat die campagne zo’n succes is geworden. Zij waren razend op mij, ze vonden dat een minister onwaardig. Ze dwongen Patrick Dewael zelfs om mij op het matje te roepen.”
Dua: “Het was geen evidente campagne in het conservatieve Vlaanderen.”
Vogels: “Wij wilden twee dingen aanpakken. Enerzijds het stijgend aantal aidsgevallen, anderzijds een onderzoek waaruit bleek dat tachtig procent van de meisjes niet tevreden was over de eerste keer, omdat ze niet klaar waren of geen neen durfden zeggen. Met de campagne wilden we veilig vrijen bespreekbaar maken. Dat is trouwens nog altijd actueel. Al vind ik het spijtig dat seks vandaag zo gejuridiseerd wordt. Je moet bijna een formulier ondertekenen vooraleer je boemboem mag doen. Dat is toch te verregaand?”
Kregen jullie dikwijls te maken met seksisme in de politiek?
Vogels: “Dat viel best mee. Ja, af en toe een seksistische mop, maar daar moet je tegen kunnen, vind ik. Ik heb de indruk dat de jonge generatie daar veel gepikeerder op reageert. Er is een nieuwe preutsheid ontstaan. Ik zie dat ook bij mijn kleinkinderen. Bloot is iets vies geworden.”
Dua: “Wij komen van de flower power, hè. Ik denk niet dat wij anders behandeld werden. Ik had toch nooit dat gevoel. Was ik een groene man geweest, zouden de boeren ook op straat gekomen zijn. Maar ze zouden hem geen hoer genoemd hebben. Nu ik eraan denk: dat is wel een verschil. Als vrouwen kritiek krijgen, komt daar dikwijls een persoonlijke laag bovenop.”