‘De macht van de PS neemt nauwelijks af’, zegt Michel Legrand, voorzitter van de Gerfa, die ijvert voor het depolitiseren van de ambtenarij.
Regelmatig turft de Gerfa ( Groupe d’étude et de réforme de la fonction administrative) de politieke kleur van de Franstalige topambtenaren. Begin deze maand werden de 17 nieuwe of opnieuw benoemde topfunctionarissen van de Waalse ambtenarij op hun politieke aanhorigheid gescreend.
7 van de 17 hoogste Waalse ambtenaren, alsook de algemeen secretaris van de ambtenarij, zijn van PS-signatuur, aldus de Gerfa. Het kleine CDH telt toch nog 5 partijgetrouwen aan de ambtelijke top. De overige topfuncties zitten grotendeels bij Ecolo. De MR heeft nauwelijks steunpilaren in de Waalse administratie.
Aan het hoofd van de zogenaamde ‘pararegionale’ agentschappen zoals de Forem – de Waalse VDAB – is het PS-machtsmonopolie nog indrukwekkender: 80 procent van de topfuncties is daar in handen van de socialisten, blijkt uit een recente Gerfa-analyse. De resterende 20 procent draagt een CDH-stempel.
Ook als de PS in Wallonië en de Franse Gemeenschap niet aan regeringen deelneemt, blijft ze deels toch nog aan de stuurknoppen draaien.
‘De PS heeft samen met de toenmalige PSC, vandaag het CDH, het ambtenarenapparaat van het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschap bijna volledig gekoloniseerd’, zegt Michel Legrand, voorzitter van de Gerfa. ‘Wat vroeger de CVP-staat heette, een door één politieke partij gedomineerde en gepolitiseerde publieke sector, is na de staatshervormingen in Franstalig België de PS-staat geworden. De PS controleert alle hefbomen in het overheidsapparaat en haar macht neemt nauwelijks af, zeker nu het CDH verschrompelt en de MR er niet in slaagt om haar stempel te drukken.’
Ondanks wisselende regeringscoalities in Wallonië en de Franse Gemeenschap blijft de invloed van de PS in het staatsapparaat onveranderlijk groot, en is daarop inbreken aartsmoeilijk.
‘Dat heeft te maken met de gesofistikeerde strategie van de PS’, vervolgt Legrand. ‘Als je op grote schaal wilt politiseren, moet je vooruitdenken. Je moet je pionnen plaatsen. Je hebt immers overal in het systeem mannen en vrouwen nodig die je kunt activeren als je ze nodig hebt. Zonder dat voorbereidende werk kun je nooit een hele bureaucratische machine verpolitieken.’
Voor de publieke dienstverlening zijn al die politieke benoemingen een plaag, vindt Legrand, maar voor de PS biedt de situatie enorme voordelen. Ook als de PS in Wallonië en de Franse Gemeenschap niet aan regeringen deelneemt, blijft ze deels toch nog aan de stuurknoppen draaien, via haar netwerk van loyale civil servants, besluit Legrand, ‘die de uitvoering van regeringsbeleid naar hun hand kunnen zetten, of, zo nodig, regelrecht saboteren.’
