Eerste minister Charles Michel zal de regering, na overleg met zijn Europese collega’s, een voorstel doen om uit de impasse rond het VN-Migratiepact te raken. Dat is te horen bij het kabinet van de premier, na een weekend van druk heen-en-weer telefoneren tussen Michel en zijn vicepremiers.
De federale regering staat onder hoogspanning als gevolg van het VN-Migratiepact. Op 10 december zou eerste minister Charles Michel (MR) naar Marrakesh moeten reizen, om daar de Belgische steun voor het pact uit te spreken, maar dat ziet N-VA niet zitten. De premier werkt daarom naar alle waarschijnlijkheid aan een interpretatieve verklaring die aan het pact kan worden toegevoegd.
N-VA heeft het voorstel van de premier nog niet gekregen, is te horen in de entourage van de ministers. Alexander De Croo keert vervroegd terug uit Zuid-Afrika, om het partijbureau van Open Vld maandagochtend te kunnen bijwonen. Wellicht kan dan maandagnamiddag een kernkabinet worden gehouden. Charles Michel gaat niet naar de Klimaattop in Polen, waar maandag de regeringsleiders traditioneel de conferentie openen.
Volgens de krant La Libre is er binnen N-VA een kloof ontstaan tussen Theo Francken en Peter De Roover enerzijds en Bart De Wever en Jan Jambon anderzijds. De eerste tandem zou aansturen op een clash, terwijl de tweede zich verzoenender opstelt. Zaterdagavond zou er volgens de krant een vergadering hebben plaatsgevonden om de violen te stemmen. ‘Er is zaterdag niet vergaderd, alleszins niet op partijniveau’, is zondag te horen in de omgeving van de partijvoorzitter.
‘Jambon is zo mogelijk nog harder in de leer dan Francken over de inhoud van het pact’, stellen regeringsbronnen. ‘Wat dat betreft is er geen onenigheid tussen beiden. Een val van de regering wordt door geen van beiden als een doel op zich beschouwd.’
Volgens politicoloog Dave Sinardet wordt de kans dat de regering valt steeds groter. ‘Maar als ze valt, is het omdat N-VA ze heeft willen doen vallen, niet omdat er een onoplosbaar probleem is’, zegt hij. ‘Nederland en Duitsland hebben aangetoond dat er een uitweg is.’
De hele crisis moet worden gezien in het licht van de lokale verkiezingen van 14 oktober, zegt Sinardet. ‘Eigenlijk was dat een heel slechte uitslag voor N-VA, zeker als je naar de provincieraadsverkiezing kijkt, wat toch een indicator is voor de nationale verkiezingen. N-VA heeft stemmen verloren aan Vlaams Belang en er zijn aanwijzingen dat de partij het migratiedebat nu nog meer wil oppoken, zoals de verhuis van de bushalte onder het Brusselse Noordstation en het beperken van het aantal asielaanvragen. Maar de regering laten vallen blijft een risico tegenover de ondernemers, die voor N-VA stemmen als verantwoordelijke bestuurspartij.’
Er doen ook andere scenario’s de ronde, zoals dat waarin N-VA uit de regering zou treden, maar nog wel de grote hervormingen zou stemmen vanuit de oppositie. Of het scenario waarin enkel Theo Francken de regering zou verlaten. ‘De vraag is hoe de andere regeringspartijen zich daarbij zullen opstellen’, zegt Sinardet. ‘Zullen zij accepteren dat N-VA op twee paarden blijft wedden, als verantwoordelijke regeringspartij én als radicale anti-establishmentpartij? Bij het scenario waarbij Francken als enige vertrekt, lopen ze bovendien het risico dat er voor de buitenwereld een breuk lijkt tussen de staatssecretaris en zijn partij.’
Een echt duidelijke deadline voor een oplossing ziet de politicoloog niet. ‘De resoluties die de oppositie dinsdag voorlegt, kunnen perfect van tafel worden geveegd. Maar áls iemand de regering wil laten vallen, is dat natuurlijk wel een perfecte aanleiding’, besluit hij.
