Matthias Diependaele (N-VA) over zijn kritiek op nieuwe effectentaks: ‘Dit is geen vechtfederalisme’

Matthias Diependaele (N-VA) in maart 2020. © Daina Le Lardic
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele (N-VA) is niet mals voor de federale regering, die een nieuwe effectentaks goedkeurde. Maar spreekt hij ook in naam van coalitiepartners CD&V en Open VLD? ‘Het thema is nog niet aan bod gekomen op de ministerraad.’

‘De effectentaks is een transfertaks.’ Dat bericht verspreidde Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele afgelopen woensdag. Plots bleek dat de ‘solidariteitsbijdrage’ van 0,15 procent voor alle effectenrekeningen met een gemiddelde waarde van meer dan 1 miljoen euro ook andere overheden zou treffen. ‘Steden, gemeenten, provincies, … allemaal zullen ze belastingen moeten betalen’, zegt Diependaele.

U vroeg dringend overleg met de federale regering. Heeft u al antwoord gekregen?

Matthias Diependaele: Nog niet. Ik heb gisteren nog een brief aan federaal minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) op de bus gedaan. Wij hebben bij aanvang van de regering-De Croo het signaal gekregen dat er veel overleg zou zijn met de deelstaatregeringen. Het zou natuurlijk fijner en constructiever zijn als men proactief overlegt, niet wanneer de beslissing al genomen is.

Weet u welke steden en gemeenten meer dan 1 miljoen euro op een effectenrekening hebben staan?

Het is mijn verantwoordelijkheid om op de centen van de Vlamingen te letten.

Diependaele: Wij hebben daar op dit moment nog geen zicht op, maar we weten zeker dat ze bestaan. De Vlaamse overheid houdt ook aandelen van de investeringsmaatschappij Gimv opzij op een effectenrekening. Zelfs intercommunales die geld bijhouden voor investeringen in windenergie zullen worden belast. Sommige banken rekenen trouwens vanaf een bepaald bedrag een negatieve rente op spaarrekeningen aan. Regionale en lokale besturen worden dus ‘geduwd’ naar effectenrekeningen. Nu zullen deze overheden hiervoor gestraft worden door de federale regering. Iedereen kan begrijpen dat de federale overheid niet zomaar taksen kan opleggen aan andere overheden. De Vlaamse regering heeft net veel geld vrijgemaakt voor een relanceplan. Deze taks zou voornamelijk investeringen treffen. Ook universiteiten houden middelen opzij op effectenrekeningen in afwachting van investeringen, bijvoorbeeld in onderzoek.

Vincent Van Peteghem (CD&V) op 1 oktober 2020.
Vincent Van Peteghem (CD&V) op 1 oktober 2020.© Belga

Is een taks op grote vermogens geen billijk voorstel? Zeker wanneer de inkomsten naar de gezondheidszorg gaan, zoals de regering zegt.

Diependaele: Over de vraag of het een goed idee is om een nieuwe belasting in te voeren in economisch barre tijden, wil ik me nog niet eens uitspreken. Dat is een taak voor de oppositie in het federaal parlement. Als vertegenwoordiger van de Vlaamse regering stel ik me wél vragen bij een federale belasting die ervoor zorgt dat onderdelen van de Vlaamse overheid moeten betalen.

U dicht de federale regering zelfs cynisme toe.

Diependaele: Kijk naar de Vlaamse Sociale Bescherming. Dat is het fonds waaraan elke Vlaming jaarlijks zo’n 50 euro bijdraagt. Daarin zit meer dan één miljard euro. Het zou zeer cynisch zijn dat de federale regering een Vlaams zorgfonds belast dat net dient voor de toekomstige zorgnoden op te vangen. Bovendien zullen niet alle opbrengsten naar de gezondsheidszorg gaan, ze gaan naar de algemene middelen van de sociale zekerheid, waar ook bijvoorbeeld werkloosheidsuitkeringen mee betaald worden.

De effectentaks en alles wat draait rond ‘eerlijke fiscaliteit’ ligt gevoelig binnen de federale regering van zeven partijen.

Diependaele: Het is mijn verantwoordelijkheid om op de centen van de Vlamingen te letten. Die opdracht neem ik ter harte.

Denkt u dat men de reikwijdte besefte van de nieuwe effectentaks?

Diependaele: Ik kan alleen maar hopen dat men het wist. Maar als ik zie naar de reactie van staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) op Twitter (die het heeft over een bijdrage van ‘mensen’, nvdr), dan twijfel ik daaraan. Hoe dan ook is het in beide gevallen moeilijk te verantwoorden: ofwel wist men het en dan is het jammer dat men de factuur doorschuift. Ofwel wist men het niet, wat toch opvallend zou zijn.

De handtekening van CD&V en Open VLD staat onder het Vlaams regeerakkoord.

Wat als het overleg op niets uitdraait? Sluit u juridische stappen uit?

Diependaele: Ik wil nog niet op de zaak vooruitlopen. Laten we eerst het overleg alle kansen geven.

Spreekt u in naam van uw Vlaamse coalitiepartners CD&V en Open VLD, die federaal mee de effectentaks goedkeurden?

Diependaele: Ik spreek als minister van Financiën. Het thema is nog niet aan bod gekomen op de ministerraad.

U bent niet aan uw proefstuk toe. Recent formuleerde u ook kritiek op de hervorming van de federale slooppremie, waardoor de btw naar 6 procent zakt.

Diependaele: Het toepassingsgebied van die btw-verlaging is te klein. Er worden heel wat beperkingen ingebouwd. Tegelijkertijd creëert men twee parallelle systemen, want de oude btw-regeling blijft in 32 centrumsteden in het hele land overeind. En dat terwijl we in het Vlaams regeerakkoord een hervorming vragen voor ‘alle Belgische steden en gemeenten’. Onder dat akkoord staat ook de handtekening van CD&V en Open VLD.

Krijgen we woelige jaren binnen de Vlaamse regering met een N-VA die federaal in de oppositie zit?

Diependaele: Wat mij betreft niet. Ik vind het jammer dat men het steeds bekijkt in het kader van vechtfederalisme. Ik bekijk alles dossier per dossier.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content