Mahdi ontkent aantijging Francken: ‘Wij gebruiken géén asielquotum’

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) zegt dat er geen quota gelden voor de verwerking van het aantal asielaanvragen. Hij verwerpt zo de bewering van oppositielid en gewezen staatssecretaris Theo Francken (N-VA).

‘Het feit is dat er een dagelijks quotum wordt opgelegd dat afhankelijk is van de capaciteit. Ik ken er alles van.’ Het was een opmerkelijke uitspraak van Kamerlid Theo Francken (N-VA) tijdens een persconferentie in het federaal parlement.

Het persmoment kwam er na een opstoot in het aantal asielaanvragen in september. Het was al maanden geleden dat er sprake was van meer dan 3.300 aanvragen. Na Afghanistan (1121) kwamen de meeste aanvragers uit Syrië (455), Palestina (163), Somalië (139) en Eritrea (125).

Bovendien zit de capaciteit van opvangdienst Fedasil met 95 procent van de ruim 27.000 plaatsen zo goed als vol. De werkdruk voor het personeel ligt hoog. Een 24 urenstaking in het Brusselse aanmeldcentrum het Klein Kasteeltje gold vorige week als een teken aan de wand.

Voornamelijk mannen

De gewezen staatssecretaris voor Asiel en Migratie legde tien voorstellen op tafel om de ‘asielcrisis’ het hoofd te bieden: van het opnieuw vasthouden van gezinnen met kinderen, tot het verstrengen van gezinshereniging. Ook bracht Francken asielquota opnieuw te berde.

Die maatregel ligt zeer gevoelig. Als staatssecretaris voerde Francken in 2018 een quotum in van 50 aanvragen per dag. Na protest van meerdere ngo’s werd de maatregel geschorst door de Raad van State. De beslissing ging in tegen de grondrechten van asielzoekers. Franckens opvolger, Maggie De Block (Open VLD), schroefde de maatregel terug.

Francken vindt dat huidig staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) zijn tactiek uit 2018 moet hernemen. De N-VA’er zegt dat Mahdi de quota moet kaderen binnen de praktische onmogelijkheid om iedereen op te vangen. ‘Ik weet dat het omstreden is, maar je kan dit juridisch winnen.’

Meer nog, Francken zegt dat er vandaag eigenlijk al quota gelden in het Klein Kasteeltje, zij het op de verkeerde juridische manier. Hij wijst naar de mensen – voornamelijk mannen – die de afgelopen dagen geen asielaanvraag hebben kunnen indienen.

Volgens ngo Vluchtelingenwerk Vlaanderen waren dat er vandaag 95. Vorige woensdag ging het zelfs om 150, luidt het. Volgens Fedasil is het echter praktisch moeilijk om de aantallen vast te stellen. In elk geval zal een deel van hen de nacht op straat moeten doorbrengen, zegt Vluchtelingenwerk Vlaanderen.

Francken verwacht dat Mahdi op deze manier juridisch tegen de lamp gaat lopen. ‘Als ik dit had gedaan’, aldus Francken, ‘zou er meer ophef zijn geweest.’

Bufferplaatsen

Maar het kabinet-Mahdi ontkent de aantijging. ‘Nee, wij werken niet met quota’, zegt een woordvoerder. ‘Het is nuttig om ideeën te lanceren die niet onwettig zijn, en waarbij mensen niet op straat moeten slapen.’ Het kabinet wijst ook op mogelijke dwangboetes waaraan ons land is blootstelt.

Ook Fedasil wil het woord quotum niet hanteren. ‘Wij hebben geen vast quotum, maar in de praktijk schommelt het aantal aanvragen dat wij kunnen verwerken rond de 100 personen’, zegt Mieke Candaele.

De dienst laat alle kwetsbare personen binnen, in eerste instantie vrouwen, kinderen en niet-begeleide minderjarigen. ‘Als er morgen 150 kwetsbaren staan, zullen we ze allemaal binnenlaten. Wij bekijken het dag per dag.’

Volgens de opvangdienst werd er in juli een belangrijke stap gezet door de beslissing van de federale regering om 5.400 bufferplaatsen te zoeken. De nood aan opvang voor de slachtoffers van de overstromingen in Wallonië zorgde echter voor extra druk op de capaciteit. Nu wordt er onder meer naar Defensie gekeken voor meer opvangplekken. Candaele: ‘Als we die 5.400 plaatsen al hadden gehad, dan zouden we vandaag niet in de problemen zitten.’

Het kabinet-Mahdi wijst op meerdere flankerende maatregelen die reeds genomen zijn. Zo zijn er investeringen in meer personeel, wordt er ingezet op ontradingscampagnes (onder meer in Albanië) en zet het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) in op uitstroom. Ook ligt wat Mahdi betreft de verplichte vaccinatie van asielzoekers nog steeds op tafel.