De jongen naast mij in de politiewagen was op weg was naar de Basic Fit toen hij werd gearresteerd. Hij had met het protest niks te maken maar leek wat te goed op wat ze bij de politie ‘relschoppers’ noemen. ‘Ik heb gefilmd hoe u mij op de grond gooit’ zegt hij geschrokken. Waarop de agent zijn gsm afneemt, die op de grond gooit en er op trapt tot die aan diggelen ligt. ‘Tête toi!’ Beveelt hij. ‘Ou je met une balle dans ta tête que t’est mort.’ We zwijgen, tegen het geweld van een politieagent kun je niet op, je ondergaat het.
De vakbond van de politie organiseert een betoging in solidariteit met hun collega die een kind doodreed en daarvoor mogelijk gestraft zou worden. De betoging willen ze laten doorgaan op hetzelfde moment en op dezelfde plek als de – al lang aangekondigde – manifestatie die gerechtigheid eist voor Sourour Abouda. De vrouw die in januari 2023 werd vermoord in een cel in Brussel, ook door een van hun collega’s. Ze verzoeken de familie van Sourour de demonstratie elders te houden. Hun betoging voor hun recht op straffeloosheid gaat voor, vinden ze.
Het had ‘ieder van hen kunnen overkomen’ zeggen de woordvoerders van de politievakbond over de dood van Fabian. Dat lijkt me precies het probleem: als het iedereen in uniform kan overkomen om te doden, is dat uniform dan geen wapen? Of toch zeker een bedreiging voor onze collectieve veiligheid? Geen zwaailichten, geen sirene, geen remsporen en een hoop leugens in het politieverslag.
Enkele dagen na de dood van Fabian breekt woede uit in Molenbeek. De jongeren hier weten maar al te goed wat het betekent om opgejaagd, bang gemaakt, gecontroleerd en geïntimideerd te worden door politie. Ook hen had het ‘allemaal kunnen overkomen’. De politie schiet met bismutkogels op de betoging in. Een schouder wordt verbrijzeld. Een minister stelt zich vragen over het gebruik van dit wapen, maar de vragen blijven zoals altijd onbeantwoord.
Er is Fabian en Sourour, maar ook Mawda, Adile, Ibrahima, Mehdi, Lamine, Sabrina, Ilyas, Jonathan, Ouassim, Jozef, … Hun namen zijn gapende wonden in ons rechtssysteem. In de opsomming ervan weerklinkt het systemische racisme van de politie, hun dossiers bewijzen de agressie en onverschilligheid van de staat. Tegen het geweld van een politieagent kun je als individu niet op, je ondergaat. Maar als samenleving moeten we antwoorden vinden op het geweld van diegenen die ons horen te beschermen, de ‘hoeders van de wet’ die er zelf zo vaak hun laars aan lappen. We moeten gerechtigheid eisen en, als die uitblijft, afdwingen.
