Ik wist dat het zou komen, maar zo vroeg had ik het niet verwacht. Het is middernacht en ik ben ziedend. Ik gooi verwijten naar mijn lief, open een notitie op mijn telefoon en schrijf wat me allemaal dwarszit. Hoe oneerlijk en schoon het dragen van een kind is, hoe onbevattelijk en frustrerend.
Is dit de woede waar jonge moeders het over hebben?
Ik zal de komende tijd wel vaker door de lens van mijn toekomstige moederschap de filosofische loodgieterij bedrijven. Aan iedereen die dat leuk vindt: welkom. Aan iedereen die dat een vrouwending vindt: jullie hebben ongelijk. De keuze van de nieuwe paus hangt onder meer af van wat die over abortus denkt. In verschillende Europese landen zijn de dalende geboortecijfers reden voor een natalistisch beleid.
Zwangerschap biedt een lens op thema’s als autonomie, controle, en wat filosoof Michel Foucault biopolitiek noemt. Hoever mag een overheid gaan in het reguleren van de lichamen van haar burgers?
Het Grondwettelijk Hof vernietigde begin deze maand de voorrangsregels voor toegang tot de kinderopvang onder aanhoudende druk van de organisaties achter de Kinderopvangzaak. Die regels zorgden ervoor dat gezinnen waarvan de ouders niet voltijds werken, uit de boot vielen. Dat is een schending van het gelijkheidsbeginsel, oordeelde het Hof. Ouderschap werpt vragen op over klasse, solidariteit, en gelijkheid.
De zwangere leert in een razend tempo wat mensen met een handicap al lang weten: de samenleving is niet gemaakt voor lichamen die afwijken van de norm. Waar zijn de bankjes, de rustpunten, de kolfkamers? En hoeveel mag je daarover klagen als aanstaande ouder? Had je niet zelf voor kinderen gekozen? Zwangerschap noopt tot bespiegelingen over het individualisme van onze maatschappij.
Ouderschap werpt vragen op over klasse, solidariteit, en gelijkheid.
Zwanger zijn leert me over de verhouding die ik heb met artsen. Waarom wil ik zo graag een flinke patiënt zijn die niet klaagt? Ben ik bang dat ik niet serieus genomen zal worden als ik te vaak naar de gynaecoloog bel? En in welke mate zijn mijn eigen emoties betrouwbaar nu de hormonen door mijn lijf gieren? Bovendien manipuleren bedrijven me intussen ook om van alles te voelen, zegt Eva Illouz met haar term ‘emotioneel kapitalisme’.
Ouderschap noopt ons om na te denken over genderrollen en tradities. Wiens achternaam krijgt het kind, en wat doet dat er eigenlijk toe? Is dat niet louter symboolpolitiek zolang niet alle vrouwen toegang hebben tot degelijke geboortezorg?
Ik leer bij over werk en economie wanneer ik hoor over de babyboete en vraag me opnieuw af waarom sommige arbeid wel vergoed wordt en andere niet. De Dag van de Vroedvrouw op 5 mei herinnerde me aan het onderschatte belang van de vroedvrouw, en de lange traditie waarin die staat.
Mijn hoofd duizelt van de identiteitsvragen: ik lees in Moederteit van Lucy Jones dat het DNA van mijn baby, en dus in zekere zin ook dat van mijn partner, zich permanent in mijn brein nestelt.
Denken over zwangerschap is denken over de verhalen die we vertellen. Het gaat over de verouderde loodgieterij achter de muur en de vochtplekken die almaar moeilijker te negeren zijn. Het persoonlijke is politiek, wisten de feministen van de tweede golf al.
Het moederschap is net zo politiek als een analyse van de geopolitieke situatie tussen Rusland en Oekraïne, en werpt net zo veel ethische vragen op als pakweg de razendsnelle opkomst van AI. Schrijven over zwangerschap en moederschap is schrijven over al de rest.
