Belgische migratiecijfers: gezinshereniging van buiten de EU verdubbeld in vijf jaar tijd

Toegangscontrole op de luchthaven van Zaventem. Meer dan een kwart van de Belgische visa die zijn toegekend om gezinsredenen ging in 2024 naar Syriërs en Afghanen. © BELGA
Kristof Clerix
Kristof Clerix Onderzoeksjournalist

Het aantal Belgische visa voor lang verblijf toegekend aan mensen van buiten de EU omwille van gezinsredenen is bijna verdubbeld in vijf jaar tijd, van 11.832 in coronajaar 2020 tot 21.013 in 2024. Dat blijkt uit het nieuwe jaarverslag van Federaal Migratiecentrum Myria, dat Knack kon inkijken. Andere opvallende vaststellingen: toerisme vanuit China zit nog lang niet terug op het peil van voor corona, en inwoners van Gaza worden volgens Myria nog te veel in het ongewisse gelaten of België hen zal repatriëren.

In zijn jaarverslag Migratie in cijfers en in rechten 2025 analyseert Myria tal van interessante statistieken rond een thema dat in heel Europa gevoelig ligt. In de katern over toegang tot het grondgebied staat onder meer dat België vorig jaar 43.776 visa toekende voor lang verblijf, waarvan zowat de helft in het kader van gezinsredenen. Astrid Declercq, experte gezinshereniging bij Myria, en haar collega Tom De Vroe van het team data & analyse geven toelichting.

België kent steeds meer visa voor lang verblijf toe aan mensen van buiten de EU. © Bron: Myria jaarverslag 2025

In 2024 zijn 59.103 visa voor lang verblijf in België aangevraagd. Zowat acht op de tien aanvragen is goedgekeurd.

Tom De Vroe: Als je kijkt naar de globale migratiebewegingen, dan gaat het over meer dan enkel asielzoekers. Deze cijfers slaan op derdelanders – mensen van buiten de EU – die een visum voor lang verblijf aanvragen. Zo’n visum voor een verblijf van langer dan drie maanden moet je aanvragen in een Belgische ambassade in het buitenland. Het hoofdmotief om naar België te trekken kan verschillen. Dat kan bijvoorbeeld zijn voor je studies, om hier te komen werken of om je te herenigen met een gezinslid dat al in België verblijft.

Jullie statistieken tonen een duidelijke stijging van toegekende visa voor lang verblijf.

De Vroe: In 2018 ging het nog om ruim 31.000 positieve beslissingen. Vervolgens is dat cijfer jaar na jaar blijven stijgen – met uitzondering van coronajaar 2020 toen je natuurlijk reisrestricties en sanitaire maatregelen had.

Is die stijging niet opmerkelijk, gelet op het migratiekritische maatschappelijke klimaat?

De Vroe: Ook de aanvragen van visa voor lang verblijf zijn doorheen de jaren natuurlijk gestegen, en die moeten natuurlijk behandeld worden. Belangrijk om op te merken is dat het aandeel positieve beslissingen ongeveer hetzelfde is gebleven. In absolute cijfers stijgt het natuurlijk wel. Plus het gaat natuurlijk om statistieken tot en met het jaar 2024. Daarin ze je nog niet de eventuele effecten van nieuwe beleidsmaatregelen door de regering-De Wever, die in februari is aangetreden.

Ook interessant: de weigeringspercentages verschillen sterk afhankelijk van het motief om een visum voor lang verblijf aan te vragen.

De Vroe: Globaal gezien had je vorig jaar 19% negatieve beslissingen. Bij aanvragen om economische redenen – dus mensen van buiten de EU die naar hier komen met het oog op werk – wordt amper 3 procent geweigerd. Zijn gezinsredenen het motief, dan bedraagt het weigeringspercentage 21%. Gezinsmigratie is trouwens de voornaamste reden om visa voor lang termijn toe te kennen. Vorig jaar ging het om 21.013 gevallen.

Voor corona was er een veel grotere toeristenstroom vanuit China naar België – en die was in 2024 nog steeds niet volledig hersteld. In 2019 vroegen meer dan 21.000 Chinezen een toeristenvisum aan voor België; vorig jaar was dat ruim 7000.

Dat is bijna dubbel zoveel als in 2020, toen 11.832 visa om die reden werden toegekend.

De Vroe: Dat klopt – al was in dat coronajaar de internationale mobiliteit uiteraard erg verstoord. Bovendien is het goed om te duiden over wie het juist gaat. Meer dan een kwart van de visa die zijn toegekend om gezinsredenen ging in 2024 naar Syriërs en Afghanen. Dat spoort met het feit dat veel mensen uit die landen ook een erkenning als vluchteling hebben gekregen in België. Dat heeft natuurlijk ook gevolgen op het vlak van gezinshereniging.

Vervolgens heb je Turkije en Marokko, twee landen die traditioneel altijd al prominent figureerden in het kader van gezinshereniging. Maar in 2025 is de wetgeving hier rond verstrengd, dus de kans is groot dat we dat effect de komende jaren in de cijfers gaan zien.

Verder zijn ook visa voor lang verblijf toegekend om academische en culturele redenen. Waarom gaat het precies?

De Vroe: Iets meer dan een kwart van alle toegekende visa voor lang verblijf ging vorig jaar naar studenten, voornamelijk hoger universitair onderwijs. Nogmaals: deze cijfers slaan enkel op studenten van buiten de EU. In de top-5 van herkomstlanden staan China, Marokko, Kameroen, Turkije en Pakistan. Bij de visa om culturele redenen gaat het in de eerste plaats om au pairs, maar het kan ook gaan om mensen die afreizen voor activiteiten van religieuze of filosofische aard.  

Jullie analyseren ook visa voor kort verblijf. Vorig jaar zijn er ruim 200.000 aangevraagd en zowat 157.000 toegekend.

De Vroe: Als je dan inzoomt op de toeristenvisa, is een frappante vaststelling dat korte verblijven voor toerisme nog altijd niet hersteld zijn ten opzichte van 2019. Eén nationaliteit draagt het gros van die cijfers: China. Voor corona was er een veel grotere toeristenstroom vanuit China naar België – en die was in 2024 nog steeds niet volledig hersteld. In 2019 vroegen meer dan 21.000 Chinezen een toeristenvisum aan voor België; vorig jaar was dat ruim 7000.

België moeten duidelijkheid verschaffen over wie vandaag in aanmerking komt voor evacuatie uit Gaza. We roepen de overheid op om zo snel mogelijk een beslissing te nemen en daarover transparant te communiceren.

Ook de migratiebewegingen rond het Gaza-conflict krijgen veel aandacht in jullie jaarverslag. Hoeveel mensen heeft België de voorbije jaren uit Gaza geëvacueerd?

Astrid Declercq: Tussen november 2023 en november 2025 zijn 850 personen uit Gaza geëvacueerd met de hulp van de Belgische staat: 130 Belgen en 720 Palestijnen. Het gaat vooral om gezinsleden van Belgen of van erkende vluchtelingen.

Hoe verloopt zo’n evacuatie precies?

Declercq: Daar komt heel wat bij kijken. Buitenlandse Zaken maakt een lijst van mensen die in aanmerking komen voor repatriëring en vraagt vervolgens toestemming aan Israël en Jordanië: mogen zij Gaza verlaten? Vervolgens is het Israël dat de evacuatiedatum bepaalt. In 2024 verliepen de evacuaties via Egypte, dit jaar via Jordanië. België neemt daarbij de financiële kosten van de evacuatie en de vliegreis op zich.

Wie komt in aanmerking voor evacuatie naar België?

Declercq: Dat is een heikele kwestie. Wij roepen de Belgische overheid op om daarover meer duidelijkheid te scheppen. Want het is niet omdat je een visum voor lang verblijf krijgt omwille van gezinsredenen, dat je automatisch ook naar België zal worden geëvacueerd.

Mensen in Gaza kunnen zo’n aanvraag gezinshereniging per e-mail indienen bij het Belgische consulaat-generaal in Jeruzalem. Een echtgenote of minderjarig kind van een Belg of Palestijn in België kan zo’n visum krijgen, als ze kunnen aantonen dat ze aan alle voorwaarden voldoen. Zo’n visum geeft toegang tot België, maar dan moet je Gaza nog zien uit te geraken. De ministerraad bepaalt wie recht heeft op evacuatie.

Wie heeft daar recht op?

Declercq: Dat is nog door de vorige regering beslist. Een voorbeeld. De echtgenote of minderjarig kind van een Palestijn die in België erkend is als vluchteling, die wél. Maar die van een Palestijn die hier verblijft om arbeidsmotieven, die niet.

De regering-De Wever heeft vervolgens in april beslist om voorlopig géén nieuwe mensen te identificeren die recht hebben op evacuatie uit Gaza. Ze koos ervoor om te focussen op 500 personen die tot dan toe al geselecteerd waren. Dat vinden we bij Myria legitiem. Maar het probleem is dat al de rest in het ongewisse wordt gelaten.

Leg uit.

Declercq: Iedereen die na april vroeg om geëvacueerd te worden, krijgt te horen ‘U staat niet op de lijst van 500. We zullen zien in de toekomst.’ Die mensen worden in het ongewisse gelaten, terwijl zij net heel veel nood hebben aan duidelijkheid en transparantie. Zelfs mensen die onder de vorige regering in principe in aanmerking zouden komen voor evacuatie, weten vandaag niet waar ze aan toe zijn. Gewoon omdat er geen beslissing over wordt genomen. En dat terwijl de lijst van 500 inmiddels wel is geslonken tot 60.

We begrijpen dat Buitenlandse Zaken ook op operationele limieten stoot. Je kan niet in één keer zomaar 500 mensen evacueren. Maar België zou op zijn minst duidelijkheid moeten verschaffen wie vandaag in aanmerking komt voor evacuatie. We roepen de Belgische overheid op om zo snel mogelijk een beslissing te nemen en daarover transparant te communiceren.

Lees meer over:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise