Loopbaancheques nodigen uit tot misbruik

Door de loopbaancheques van de Vlaamse regering voelen steeds meer mensen zich geroepen om loopbaancoach te worden. Maar niet iedereen is even bonafide. Een betere kwaliteitscontrole dringt zich dan ook op.

Steeds meer werknemers en zelfstandigen volgen loopbaanbegeleiding en betalen daarvoor met loopbaancheques. In 2014 bestelden 11.663 mensen een of twee loopbaancheques, vorig jaar waren dat er al 20.546. Eén zo’n cheque kost de klant 40 euro. Maar dankzij de gulle tussenkomst van de Vlaamse overheid, die daar dit jaar meer dan 20 miljoen euro voor uittrok, krijgt de loopbaancoach 550 euro betaald. Die investering zou worden terugverdiend doordat werknemers die in loopbaanbegeleiding zijn geweest minder ziekteverlof opnemen, niet zo vaak tegen een burn-out aanlopen en langer aan het werk blijven. Of dat ook echt zo is, weet niemand. Wie er in elk geval beter van wordt, zijn de loopbaancoaches, want zij worden wel heel goed betaald: zo’n 140 euro per uur.

Het beroep van loopbaancoach is niet beschermd en dus kan iedereen morgen zo’n bordje naast zijn voordeur hangen. Om met loopbaancheques te mogen werken moet een coach alleen verbonden zijn aan een centrum dat een keurmerk heeft gekregen van de VDAB. Verder is de enige vereiste dat hij drie jaar ervaring heeft met de een of andere vorm van coaching, maar het is aan het centrum om dat te controleren en de coach eventueel extra kwaliteitseisen op te leggen. Sommige zijn op dat vlak behoorlijk streng, andere nemen het niet zo nauw. Vandaar dat er in Vlaanderen een paar coaches aan het werk zijn die hun klanten wel erg weinig bieden in ruil voor een cheque. Skypesessies, bijvoorbeeld, of groepsgesprekken.

Veel loopbaancoaches hebben ook andere diensten in de aanbieding, zoals outplacement of rekrutering, maar ook life coaching, psychotherapie, reiki, dauwtrappen of mindfulness. Op zich is daar niets mis mee zolang de loopbaan- en andere begeleiding netjes uit elkaar worden gehouden en alleen de carrièregesprekken met de cheques worden bekostigd. Maar in de praktijk is dat niet altijd zo. Er zijn zelfs huisartsen die patiënten met een zenuwinzinking aanraden om loopbaancheques te kopen en een coach te zoeken.

Ook bij de VDAB beseft men dat niet alleen loopbaancentra maar ook individuele coaches aan strikte kwaliteitseisen zouden moeten voldoen. ‘Maar het is aan de sociale partners om te beslissen of er nieuwe criteria moeten komen en hoe die er moeten uitzien’, zegt VDAB-woordvoerster Shaireen Aftab. ‘Ook kwaliteitscontrole is een bezorgdheid van de sociale partners. Op dit moment loopt het overleg, maar er is nog geen witte rook.’