Koning Filip zet zijn consultaties met de partijvoorzitters vandaag/donderdag vanaf 9 uur verder. Wouter Beke (CD&V), John Crombez (sp.a), Meyrem Almaci (Groen), Olivier Chastel (MR) en Zakia Khattabi en Jean-Marc Nollet (Ecolo) mogen op de koffie.
Premier Charles Michel diende dinsdagavond het ontslag van zijn regering in bij de koning in Laken. Die besliste dat ontslag in beraad te houden. Eerst mogen alle partijvoorzitters op consultatie in het paleis, en intussen kunnen de gemoederen bedaren.
Woensdag waren Benoît Lutgen van cdH, Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten, Bart De Wever van N-VA en Elio Di Rupo voor de PS al aan de beurt. Om 9.00 uur mag Groen-voorzitster Meyrem Almaci op de koffie, om 10.15 uur is het de beurt aan Zakia Khattabi en Jean-Marc Nollet van Ecolo, gevolgd door sp.a-voorzitter John Crombez om 11.30 uur. Vermoedelijk in de namiddag komen CD&V-voorzitter Wouter Beke en Olivier Chastel van MR nog langs.
In principe kan de koning het ontslag van de regering na zijn consultatieronde nog weigeren, maar dat lijkt zeer onwaarschijnlijk. Voor de oranje-blauwe minderheidsregering liggen geen andere pistes meer open, en ze zou zichzelf dus hoogstwaarschijnlijk opnieuw vastrijden in het parlement. Maar zelfs als koning Filip het ontslag aanvaardt, is het lang niet zeker dat het tot vervroegde verkiezingen komt: het is aan de Kamer om zichzelf te ontbinden, en daar is een meerderheid voor nodig. Alleen lijkt er enkel bij N-VA en Vlaams Belang enige animo voor vervroegde verkiezingen. De andere partijen wachten liever tot 26 mei, wanneer er sowieso Vlaamse, federale en Europese verkiezingen gepland staan.
De kans bestaat dus dat de koning het ontslag van de regering aanvaardt, waarna de Kamer zichzelf niet ontbindt. In dat geval gaat de oranje-blauwe coalitie nog even door in lopende zaken. De Kamer wordt dan pas op 40 dagen voor de verkiezingen van 26 mei ontbonden, en werkt dus door tot halverwege april.
Een regering in lopende zaken is geen volwaardige regering. Ze mag eigenlijk alleen zorgen voor de continuïteit van het bestuur: beslissingen die al zijn genomen, mogen nog worden uitgevoerd, maar nieuwe beleidskeuzes zitten er niet meer in.
De begroting, bijvoorbeeld. Die had normaal gezien vandaag/donderdag goedgekeurd moeten worden in plenaire vergadering, maar dat gaat nu niet meer door. In plaats daarvan heeft de ontslagnemende regering een ontwerp van Financiewet ingediend. Grote nieuwe beleidslijnen kunnen daarmee niet gefinancierd worden, maar de regering vraagt de Kamer via zo’n wet wel de toestemming om voor drie maanden de dringende uitgaven te mogen doen, zoals lonen van ambtenaren en magistraten en werkingsmiddelen voor politie en leger. Tegelijkertijd vraagt ze de Kamerleden om de toestemming om belastingen te heffen, en dat voor een heel jaar.
De uitgaven verlopen dan via het systeem van de voorlopige kredieten of voorlopige twaalfden. De begroting van het vorige jaar fungeert daarbij als basis: elke maand mag niet meer worden uitgegeven dan een twaalfde van de begroting van het vorige jaar. Voor sommige uitgaven die in één keer moeten gebeuren wordt afgeweken van die twaalfdenregel. Het gaat dan onder meer over de jaarlijkse Belgische bijdrage aan bepaalde internationale instellingen.
Het ontwerp van Financiewet kreeg woensdag al groen licht in de Kamercommissie Financiën, en krijgt normaal gezien vanmiddag/donderdagnamiddag ook het fiat in de plenaire Kamer. In principe moet de regering wel om de drie maanden opnieuw het akkoord van de Kamer krijgen om uitgaven te kunnen doen voor de volgende drie maanden.
