Kind en Gezin boos over kritiek van armoedeorganisaties

Kind en Gezin reageert fel op kritiek van armoedeorganisaties op de beschikbaarheid van kinderopvang voor gezinnen met de laagste inkomens. ‘Wij doen wél inspanningen voor kwetsbare gezinnen’, zegt Leen Du Bois, woordvoerster van het agentschap.

Du Bois reageert op een uitspraak van David de Vaal van het Netwerk Tegen Armoede, vorige week in Knack. Volgens hem heeft Vlaanderen de bevoegdheden die in de loop der jaren zijn geregionaliseerd niet echt gebruikt om de armoede te bestrijden.

Een van de domeinen die hij aanhaalt, is een belangrijke opdracht van Kind en Gezin: kinderopvang. Aangezien de zorg voor hun kinderen het mensen in armoede soms zo goed als onmogelijk maakt om te solliciteren of hun job te blijven doen, kan kinderopvang voor hen nochtans echt het verschil maken. ‘Meneer De Vaal lijkt te suggereren dat er totaal niets is gebeurd, maar dat is te kort door de bocht’, zegt Du Bois. ‘De voorbije jaren hebben we veel gedaan om de drempel naar kinderopvang voor kwetsbare gezinnen te verlagen.’

Wat dan?

Leen Du Bois: Sinds het nieuwe kinderopvangdecreet van 2014 is het aantal opvangplaatsen met een zogenoemde plussubsidie verviervoudigd. Die subsidie gaan naar opvanginitiatieven die voorrang geven aan kinderen uit kwetsbare groepen en hun ouders ondersteunen. Vorig jaar zijn we ook begonnen met KOALA-projecten (Kind- en Ouderactiviteiten voor Lokale Armoedebestrijding, nvdr.) in achttien wijken in Vlaanderen en Brussel. Door middel van toegankelijke kinderopvang en wijkgerichte ouder- en kinderactiviteiten, die samen met lokale partners worden georganiseerd, willen we kwetsbare kinderen meer kansen bieden. Ook belangrijk is dat we hebben geïnvesteerd in inkomensgerelateerde kinderopvang. Vandaag wordt de prijs van liefst 75 procent van de opvangplaatsen op basis van het inkomen van de ouders berekend.

Met toegankelijke kinderopvang alleen zullen we de armoede nooit kunnen aanpakken.

Dat klinkt mooi, maar het standaardtarief voor de laagste inkomens is in 2015 wel meer dan drie keer hoger komen te liggen.

Du Bois: Dat was een beslissing van de Vlaamse regering, die het nu eenmaal moet doen met middelen die beschikbaar zijn. Ik betreur in elk geval dat die verhoging altijd weer wordt aangehaald als het over kwetsbare doelgroepen gaat.

Voor veel mensen in armoede is een verdrievoudiging van de dagprijs toch onoverkomelijk?

Du Bois: Daarom hebben we er sociale correcties aan gekoppeld, zoals de individueel verminderde tarieven die het OCMW kan toekennen.

Is dat niet stigmatiserend voor gezinnen die het moeilijk hebben?

Du Bois: Soms is een OCMW nu eenmaal het best geplaatst om iemands situatie goed in te schatten. Voor wie nog nooit met het OCMW in aanraking is gekomen, kan dat inderdaad een grote stap zijn. Aan de andere kant kan zo’n contact het een en ander in beweging zetten: het OCMW bekijkt de hele context van een gezin en kan het ook op andere domeinen helpen. Ik geef toe dat het systeem nog niet altijd even soepel loopt, maar het wordt wel steeds beter toegepast en almaar meer mensen doen een beroep op die verminderde tarieven.

Toch gaat maar 19 procent van de kinderen die opgroeien in een gezin met een laag inkomen geregeld naar de kinderopvang, tegenover 65 procent van de kinderen van welgestelde ouders.

Du Bois: Het is zeker niet alleen de kostprijs die kwetsbare gezinnen tegenhoudt om hun kinderen naar de opvang te brengen. Er zijn nog andere drempels, zoals onwetendheid. Daar proberen we iets aan te doen via onze verpleegkundigen en de Huizen van het Kind. Cruciaal is dat we met lokale partners kunnen samenwerken om kwetsbare ouders – of nog beter: ouders in spe – te bereiken.

Kind en Gezin kan toch alleen maar het beleid uitvoeren dat de Vlaamse minister van Welzijn uittekent?

Du Bois: Dat klopt. Sommigen vinden misschien dat het beleid meer op armoedebestrijding had moeten inzetten, en het kan ook altijd beter. Maar met toegankelijke kinderopvang alleen zullen we de armoede nooit kunnen aanpakken. Dat is bij uitstek een opdracht die over de beleidsdomeinen heen loopt en alleen met vereende klachten kan lukken. Op dat vlak zijn we het helemaal met het Netwerk tegen Armoede eens.