In april dacht hij nog aan ontslag, vandaag werpt de oppositie hem complimenten toe. Is Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) aan een remonte bezig? ‘De partij heeft gezegd dat hij anders moet communiceren.’
‘Niets dan miserie.’ Het was een opmerkelijke uitspraak van de anders zo voorzichtige Wouter Beke. Tijdens een bezoek aan het vaccinatiecentrum in Maasmechelen sprak de CD&V-minister vorige maand zijn frustratie uit over vaccinproducent Moderna: ‘De ene keer leveren ze te laat, de andere keer te weinig.’
Is de assertieve uitlating een teken aan de wand van le nouveau Wouter Beke? In ieder geval zit de minister niet meer in het sukkelstraatje van in het begin van de coronacrisis, toen het ook ‘niets dan miserie’ voor Beke was. Zelfs de oppositie kan vandaag niet anders dan hem een bloemetje toewerpen. Volgens Groen-fractieleider Björn Rzoska heeft Beke ‘zijn tweede adem gevonden’ en treedt hij nu veel meer op als een crisismanager. In september klonk het bij Rzoska nog zo: ‘Was ik Wouter Beke, dan had ik ontslag genomen.’
De chaos in de woonzorgcentra – een volledig Vlaamse bevoegdheid – werd de Vlaamse minister van Welzijn haast persoonlijk aangerekend. Tot nu toe vielen er zo’n 7.000 doden in de Vlaamse rusthuizen. Dat is ruim 60 procent van alle covid-19-overlijdens in Vlaanderen. De paniek rond het verzorgingsmateriaal en het hermetisch afsluiten van woonzorgcentra zorgden voor een traumatische ervaring voor de bejaarden, hun familieleden, het personeel en het hele politieke bestel.
Vandaag is de context helemaal anders. Bijna 98 procent van alle woonzorgcentra is gestart met het toedienen van de tweede dosis van het Pfizer-vaccin. Driekwart van alle personeelsleden is eveneens volledig beschermd.
Ook Margot Cloet vindt dat Beke een doorstart heeft gemaakt. De topvrouw van de grote zorgkoepel Zorgnet-Icuro heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat het contact met Beke en zijn administratie zeer moeilijk verliep. Dieptepunt was de consternatie rond de soepelere bezoekregeling in de woonzorgcentra in april, beslist door de toenmalige Veiligheidsraad na onvoldoende overleg met sector. Achteraf zou Beke toegeven dat hij rond die periode aan ontslag dacht.
Volgens Cloet loopt de communicatie vandaag veel gestroomlijnder. ‘In het begin had ik de indruk dat we met de sector niet begrepen werden. Er was chaos en machteloosheid. Dat leidde tot niet bepaald aangename contacten met minister Beke, maar ook met mensen als oud-minister Philippe De Backer (Open VLD, nvdr.).’
Het ligt niet in de aard van Wouter om te toeteren. Buiten een crisis is dat een sterkte, nu bleek het een zwakte.
Huilende verpleegster
Al loopt nog niet alles op rolletjes. Cloet beschrijft de spanningen van eind januari. Hoopvolle zorgmedewerkers vernamen te elfder ure dat hun vaccinatie voor onbepaalde duur werd uitgesteld. Een huilende verpleegster op nationale tv bracht de verslagenheid tot in de huiskamers. ‘De samenwerking blijft dus moeilijk’, zegt Cloet, ‘maar veel meer dan vroeger zoeken we nu samen naar een oplossing.’
Ook die andere grote werf van Beke, het contactonderzoek, verkeert in rustiger vaarwater. Volgens oppositiepartijen Vlaams Belang en PVDA zijn er nog steeds te veel problemen met de tracing. Bovendien doet Vlaanderen nog te weinig aan brononderzoek, het traceren van de oorsprong van een besmetting. Maar voor politoloog Carl Devos (UGent) is het duidelijk: ‘Het contactonderzoek staat niet meer bovenaan het lijstje van probleemdossiers.’
Devos is het eens met Rzoska: Beke heeft zijn tweede adem gevonden. Dat leest hij af van de houding van de CD&V’er. ‘Hij spreekt veel offensiever dan voorheen’, zegt Devos. ‘Dat moet doen blijken dat hij de zaken onder controle heeft, en dat de grote problemen voorbij zijn.’
Die verandering kwam er overigens op aangeven van de partij. Een CD&V-topper: ‘Het ligt niet in de aard van Wouter om te toeteren. Buiten een crisis is dat een sterkte, nu bleek het een zwakte. We hebben hem daarom de boodschap gegeven om anders te communiceren.’ Volgens de bron werd de metamorfose zichtbaar na het vertrek van Bekes trouwe woordvoerder, waarna een nieuw communicatieteam landde op het kabinet-Beke.
Er werd ook gezocht naar inhoudelijke cabinetards. Nieuwe werkkrachten moesten de bloedarmoede na het vertrek van vertrouwelingen van voorganger Jo Vandeurzen (CD&V) goedmaken. Het moest gedaan zijn met het beeld van de minister dat verpakt werd in een woordspeling: steeds een beke te laat. Mondmaskers, handgels, testkits, maar ook de regeling voor een verplichte quarantaineregeling voor terugkerende reizigers: telkens moest Beke achter de feiten aanlopen.
Volgens PVDA-fractieleider Jos D’Haese is dat nog steeds het geval bij de vaccinatie-uitrol. Zo kregen al honderden Vlamingen onterecht een uitnodiging. ‘Al maanden weten we dat we adressen zullen nodig hebben en nog loopt het fout’, zegt D’Haese. Volgens de oppositiepartij blijven er eveneens te veel vaccins in de koelkast liggen. Dat zegt ook Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens. ‘Op geen enkel vlak heeft Beke bewezen dat hij enige kunde zou hebben als crisismanager.’
Zwakke plek
Hoe dan ook worden de prijzen pas aan de meet uitgereikt. De nieuwe grote uitdaging nadert snel voor Wouter Beke: de stroomversnelling in de vaccinatiecampagne. De voorbije maanden waren kinderspel vergeleken met de opschaling die vanaf april zal plaatsvinden, wanneer miljoenen Vlamingen gestaag naar de vaccinatiecentra zullen trekken.
Zorgnet-Icuro is zich bewust van de groeipijnen. ‘We voelen dat de mensen op het terrein onder grote druk staan,’ zegt Margot Cloet. ‘De vaccinatiecentra zijn eigenlijk honderd kleine bedrijfjes waarin mensen zullen samenwerken die dat nooit voorheen deden. De stress begint er te groeien.’
De maanden die ons richting het rijk van de vrijheid moeten brengen, worden dus opnieuw cruciaal voor Beke. En alle beetjes helpen. Woensdagavond besliste de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid dat de tweede dosis van het Pfizer-vaccin tot 35 dagen later kan worden toegediend, in plaats van 21. De ingreep versnelt de vaccinatie-uitrol met twee weken, zo kondigde Beke aan. De recente Europese goedkeuring van het vaccin van Johnson & Johnson, waarvan België 5,2 miljoen stuks bestelde, is nog zo’n meevaller.
Zeilen bijgezet
Een succesvolle vaccinatiecampagne, daar wacht ook de CD&V op. Van bij het begin van de crisis werden de zeilen bijgezet om Beke te ondersteunen. Maar tot in de hoogste regionen werd er rekening mee gehouden dat Beke, nota bene de ex-partijvoorzitter, de CD&V mogelijk schade kan toebrengen.
‘Beke was de zwakke plek in het coronabeleid van de CD&V’, beaamt Carl Devos. Viceminister-president Hilde Crevits deelt via haar bevoegdheden Economie en Werk vooral geld uit aan getroffen sectoren. Federaal minister van Binnenlandse Zaken en nieuw gezicht Annelies Verlinden zit eveneens in de cockpit van de corona-aanpak. ‘Enkel Wouter Beke werd echt gecontesteerd omwille van zijn competentie.’
Volgens Devos werd dat beeld des te duidelijker toen Frank Vandenbroucke (SP.A) aantrad als federaal minister van Volksgezondheid. ‘Hij was meteen de crisismanager die de grote beslissingen nam. De figuur van Beke verbleekte erbij. Nu ebt de kritiek weg en is hij aan een herstel bezig. Let wel, een Vandenbroucke zal hij nooit worden.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
