Eric Goeman: ‘Tijdens de Gentse Feesten zit de linkerzijde in het Zuiden met zijn gat in het zand’

© Wouter Van Vooren
Ann Peuteman

Drie decennia geleden begon Eric Goeman met de Gentse Feestendebatten om klaarheid te scheppen in de problemen van de politieke linkerzijde, vandaag is die uitdaging mogelijk nog groter dan toen. ‘Ik zou het heel erg vinden als mijn opvolgers Vlaams Belangers zouden uitnodigen’, zegt hij bij zijn afscheid.

‘Geen fascisten op mijn podium’, zegt Eric Goeman. ‘Dat is het enige waarover niet kan worden gediscussieerd.’ Na dertig edities geeft de linkse oud-strijder de organisatie van de notoire Gentse Feestendebatten deze week door aan een groepje opvolgers, die hij eigenhandig heeft gewikt en gewogen. ‘Het is nooit mijn bedoeling geweest om tot mijn tachtigste door te gaan’, zegt Goeman. ‘Aanvankelijk was ik zelfs van plan om er al na drie jaar weer mee op te houden, maar het is anders gelopen. Wel ben ik al vroeg over mijn opvolging beginnen nadenken. Daardoor staat vandaag een aantal mensen klaar, zoals historicus Jan Dumolyn (UGent), Pascal Debruyne (UGent en Vluchtelingenwerk Vlaanderen), filosoof en wiskundige Karim Zahidi (UGent) en Bieke Purnelle (Rosa), om het van me over te nemen. Dit jaar zal ik nog vier debatten modereren en nemen zij de rest voor hun rekening. Vanaf volgend jaar is het helemaal aan de nieuwe ploeg.’

Geen fascisten op mijn podium. Dat is het enige waarover niet kan worden gediscussieerd.

Toen Eric Goeman in 1990 met de Gentse Feestendebatten begon, was hij al een bekend gezicht op zo goed als elke linkse betoging. Ooit was hij een van de enige mannelijke leden van de feministische actiegroep Dolle Mina en als punkzanger liet hij zijn engagement horen in nummers als Abortus vrij, de vrouw beslist. ‘Het is geen toeval dat het idee voor de debatten ontstond in het jaar dat de Muur viel en de Sovjet-Unie aan het imploderen was’, vertelt hij. ‘De verwarring aan de linkerzijde was groot en ik hoopte dat onze panels wat klaarheid zouden kunnen scheppen.’

In de beginjaren, toen de debatten nog in de Gentse Baudelokapel plaatsvonden, traden al vermaarde filosofen zoals Jaap Kruithof, Etienne Vermeersch en Koen Raes aan. Ondertussen zijn zij er alle drie niet meer, maar Goeman moest nooit ver zoeken om hen te vervangen. Altijd weer vond hij nieuwe tegendraadse denkers bereid om het debat aan te gaan. Verder is er niet zo gek veel veranderd. Nog altijd zit er een tiental panelleden op een overvol podium en duren de debatten gemakkelijk een uur of vier. ‘In de loop der jaren zijn er al veel aanpassingen en concepten naar voren geschoven’, vertelt Goeman. ‘Om meer jongeren te bereiken, bijvoorbeeld. Maar debatten zullen nooit een grote aantrekkingskracht op jongeren uitoefenen. Er zitten er altijd wel een paar in de zaal, maar een groot deel van het publiek bestaat uit mensen die al vele jaren komen. De nieuwe generaties hebben amper nog affiniteit met de tijdgeest die ons heeft geïnspireerd.’

Wat mogen uw opvolgers zeker niet veranderen?

Eric Goeman: Ik zou het heel erg vinden als ze Vlaams Belangers zouden uitnodigen. Niet dat ze dat overwegen, maar je weet natuurlijk nooit wat de toekomst brengt. Vroeger vond iedereen het nog heel normaal dat we geen uitgesproken rechtse mensen vroegen, maar vandaag moeten we daar strijd voor leveren. Ons publiek is al lang niet meer zo links als vaak wordt gedacht. Tijdens de Gentse Feesten zit de linkerzijde ergens in het Zuiden met zijn gat in het zand. Dat heb ik zo’n tien jaar geleden voor het eerst gemerkt: toen ik op het podium een sneer gaf aan het Vlaams Belang, kreeg ik maar een héél spaarzaam applausje. En dan nog niet eens van iedereen. Daarna heb ik het tij zien keren en tegenwoordig vinden meer en meer mensen dat álle gezindten aan bod moeten komen.

Eric Goeman: 'Tijdens de Gentse Feesten zit de linkerzijde in het Zuiden met zijn gat in het zand'
© Wouter Van Vooren

Valt daar dan niets voor te zeggen?

Goeman: Niet wat de Gentse Feestendebatten betreft, want die zijn zoals gezegd ontstaan om klaarheid te scheppen in de problemen en twijfels van de linkerzijde. Daarvoor heb ik altijd een beroep gedaan op linkse denkers, zoals mijn politieke vader Jaap Kruithof. (denkt na) Maar veel heb ik daarmee niet bereikt, want de verwarring aan de linkerzijde is nog altijd even groot. Meer dan groot genoeg om er hele debatten aan te wijten. Omdat er tussen de linkse partijen zoveel verschillen zijn, blijven het ook boeiende en vaak hoogoplopende discussies. Daar hebben we echt geen rechtse stemmen voor nodig. Maar om de een of andere reden moet ik dat tegenwoordig altijd weer uitleggen. ‘Waarom zitten er geen Vlaams-nationalisten in het panel?’ vragen mensen me dan. Ze hopen natuurlijk op een boksmatch, maar dat zijn onze debatten al heel lang niet meer.

Tien jaar geleden zei u in Knack dat u steeds minder politici uitnodigde omdat zij geen voeling meer hebben met de discussies van vandaag.

Goeman: Dat is er ondertussen niet op verbeterd, en dus nodigen we alleen politici uit als hun aanwezigheid echt relevant is. Zoals dit jaar voor het debat over het Gentse bestuur. Zelfs Anneleen Van Bossuyt van de N-VA is gevraagd, maar zij heeft niet eens de moeite gedaan om te reageren.

Tussen de linkse partijen zijn er genoeg verschillen voor een boeiend debat. Rechtse stemmen hebben we echt niet nodig.

Misschien omdat ze vorig jaar maar vier minuten mocht spreken in vier uur tijd?

Goeman: (zucht) Dat schreven sommige kranten, ja. Maar mensen uit het publiek hebben me verzekerd dat ze evenveel aan het woord kwam als alle andere panelleden.

Op 26 juli modereert u een debat dat de titel ‘Is de sociaaldemocratie doodziek?’ meekreeg. Klinkt veelbelovend.

Goeman: Door socialisten van verschillende generaties, van Karin Temmerman en Connor Rousseau tot Rudy De Leeuw en Caroline Copers van het ABVV, samen op het podium te zetten, dwingen we hen om naar zichzelf te kijken. Ik ben heel benieuwd hoe kritisch ze voor zichzelf en de partij zullen durven te zijn. Tot nu toe valt dat zwaar tegen. Op 26 mei behaalde de SP.A amper nog 10 procent van de stemmen, maar waar houden de verkozenen zich vandaag mee bezig? Met ruziemaken over John Crombez en wie hem als partijvoorzitter moet opvolgen. Alsof dat het verschil zal maken. Natuurlijk is het meegenomen als de partijvoorzitter een goede communicator is, maar dát is niet het probleem van de sociaaldemocratie.

Wat volgens Eric Goeman dan wél het probleem van de sociaaldemocratie is, leest u op woensdag 24 juli in Knack.

Van zaterdag 20 juli tot en met zondag 28 juli vinden De Gentse Feestendebatten elke dag om 14 uur plaats in concertzaal Miry. Op zondag 21 juli reikt juryvoorzitter Eric Goeman op het Walter De Buckplein de jaarlijkse Prijs voor de Democratie uit aan klimaatactiviste Anuna De Wever en haar medestanders. Meer informatie: Gentsefeesten.stad.gent.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content