Een voor dinsdag geplande voorstelling van een boek over Rwanda kan niet doorgaan bij het Egmontinstituut, de onafhankelijke denktank die gelinkt is aan de FOD Buitenlandse Zaken. Dat meldt de auteur, de Antwerpse professor Filip Reyntjens, op X. Dat gebeurde op vraag van het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot, zegt Reyntjens. ‘Er is inderdaad gesuggereerd om het evenement te annuleren’, bevestigt Prévots woordvoerder.
Voor Reyntjens roept die annulering verschillende vragen op. ‘Het is in tegenspraak met de zogenaamde onafhankelijkheid van het Egmontinstituut’, schrijft de professor. ‘Het zal niet leiden tot het respect van Paul Kagame (de president van Rwanda die het land al meer dan 25 jaar zonder echte oppositie het land leidt, red.), maar tot minachting, en het versterkt Kagames overtuiging dat hij boven zijn gewicht kan boksen.’
Op het kabinet-Prévot is te horen dat de FOD Buitenlandse Zaken op voorhand niet was geraadpleegd over de boekvoorstelling ’terwijl het plaatsvindt in de zeer gevoelige context van de verbreking van de diplomatieke betrekkingen met Rwanda’.
‘Gezien de banden tussen de FOD Buitenlandse Zaken en het Egmontinstituut en rekening houdend met de bestaande spanningen tussen prof. Reyntjens en de Rwandese autoriteiten, zou het evenement zeer waarschijnlijk ten onrechte zijn geïnterpreteerd als een onvriendelijk gebaar van België tegenover Rwanda’, legt het kabinet in een schriftelijke reactie uit. ‘Dat is helemaal niet de bedoeling van België, want dat zou andermaal onterecht het Rwandese narratief tegen België hebben gevoed.’
Het kabinet laat nog weten dat het ‘volledig de academische vrijheid respecteert en geenszins enige vorm van censuur beoogt’. ‘Het was enkel de eventuele associatie met de FOD Buitenlandse Zaken die een probleem stelde’, besluit de reactie.
In maart van dit jaar besliste Rwanda de diplomatieke banden met ons land te verbreken. In een persbericht stelde Kigali dat die beslissing te maken had ‘met de zielige pogingen van België om zijn neokoloniale waanideeën in stand te houden’. Het Rwandese regime meende dat Brussel in het regionale conflict in Oost-Congo duidelijk partij gekozen zou hebben voor Congo.
Reyntjens’ boek, ‘Modern Rwanda. A Political History’, maakt volgens uitgever Cambridge University Press gebruik van een zogenaamd longue durée-kader om ‘nieuwe inzichten te leveren in de historische ontwikkelingen van de voorbije 150 jaar’. Het levert zo ‘het eerste uitgebreide onderzoek naar zowel de politieke continuïteit als de breuklijnen die het land hebben gevormd’.