De taalgrens is geen Vlaamse schepping

© Belga

“De Waalse socialisten hebben sinds het begin van de 20e eeuw altijd de eentaligheid van hun grondgebied verdedigd. Waar halen ze dan het morele recht vandaan om in Halle-Vilvoorde zaken te eisen die zij, in soortgelijke omstandigheden, nooit zouden aanvaarden?”, zegt Jan Verroken, een van de architecten van de taalgrens in Knack.

De Waalse socialisten hebben sinds het begin van de 20e eeuw altijd de eentaligheid van hun grondgebied verdedigd. Dat brengt gewezen CVP-volksvertegenwoordiger Jan Verroken (93) in herinnering.

Na de mislukte B-H-V-onderhandelingen is het nuttig om zich de besluiten van het socialistische taalcongres van 1929 nog eens voor de geest te halen – ‘een kantelmoment voor de communautaire dialoog’, aldus Jan Verroken, een van de architecten van de taalgrens.

De taalgrens is geen Vlaamse schepping, zoals Franstalige politici hun achterban plegen voor te houden. Al sinds 1929 zijn de Waalse socialisten pleitbezorgers van het territorialiteitsbeginsel. ‘De Walen wilden niet weten van tweetaligheid in Wallonië’, vertelt Verroken. ‘Alleen al in de streek rond Charleroi woonden meer dan 30.000 Vlamingen – meer dan de totale bevolking van het toenmalige Charleroi. De Walen waren bang dat een legertje Vlaamse kapelaans in het hart van Wallonië een taalstrijd zou komen voeren.’

In het huidige gespannen communautaire klimaat kan het geen kwaad ‘het geheugen van de socialisten een beetje op te frissen’.

Op het beroemde taalcongres van 1929 werd het zogenaamde Compromis des Belges van Camille Huysmans en Jules Destrée fundamenteel bijgestuurd. Socialistisch richtsnoer werd nu dat het Frans de taal was van Wallonië, het Nederlands de taal van Vlaanderen.

‘De Franstalige bourgeoisie in Vlaanderen moest de taal van het volk maar leren’, aldus Verroken. Ook in het Harmelcentrum en tijdens de debatten over de taalgrenswet begin jaren 1960 toonden de Waalse socialisten zich voorstanders van de zuivere lijn.

‘Meermaals pleitten zevoor het afschaffen van de taalfaciliteiten’ zegt Verroken, die parlementair verslaggever was voor de taalgrenswet. Het wetsontwerp over de taalgrens werd uiteindelijk ‘rechtstaand goedgekeurd, in een commissie geleid door twee Franstalige ministers en waarin de Franstaligen in de meerderheid waren’.

Het enthousiasme van de Walen was zo groot, herinnert Verroken zich, dat hij in een tweede lezing Spiere opnieuw bij West-Vlaanderen mocht voegen. ‘De sfeer was uitstekend, tot onder druk van bepaalde Brusselse kringen de leugenachtige campagne over de Voerstreek op gang kwam.’

‘Waar halen de Waalse socialisten, na 180 jaar extreem territoriaal beleid, het morele recht vandaan om in Halle-Vilvoorde zaken te eisen die zij, in soortgelijke omstandigheden, nooit zouden aanvaarden?’ Dat is voor Verroken de echte vraag vandaag.

‘Hopelijk wordt het B-H-V-voorstel van Jean-Luc Dehaene snel onbruikbaar gemaakt,’ besluit hij, ‘want dat is een communautaire clusterbom die op termijn veel nieuwe conflicten kan veroorzaken.’

Han Renard

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content