Ewald Pironet

‘De regering-Jambon zet belangrijke communautaire stappen’

De N-VA gelooft niet in onderhandelingen met de PS over een verdere bevoegdheidsverdeling. Vanuit de Vlaamse regering zet ze zelf stappen in de richting van het confederalisme.

‘Vanaf het moment dat deze regering van start gaat, is er sprake van een Vlaamse natie’, zo sprak voorzitter Bart De Wever de N-VA-leden toe, die het Vlaamse regeerakkoord met luid applaus goedkeurden. In dat regeerakkoord komt het woord ‘natie’ zeven keer voor. Nu is een natie niet hetzelfde als een staat. Terwijl een natie gaat over een groep mensen met dezelfde taal, tradities, cultuur en geschiedenis, omschrijft een staat een volk dat op een grondgebied leeft met duidelijke grenzen, onder een soeverein gezag dat officiële, internationale erkenning kreeg.

Na de presentatie van het Vlaamse regeerakkoord was de algemene conclusie dat de communautaire ambities van de regering-Jambon erg mager waren. Het Vlaams Parlement werd uitgenodigd om te reflecteren over de staatsstructuur, de Vlaamse regering neemt zelf geen initiatief. Maar wie het regeerakkoord aandachtig leest, ziet dat de regering-Jambon toch belangrijke communautaire stappen zet. En het gebruik van het woord ‘natie’ in het Vlaamse regeerakkoord is ‘niet onschuldig’, schreef politoloog Bart Maddens (KU Leuven) al in De Morgen, het is een opstapje naar ‘Vlaamse staatsvorming’.

De regering-Jambon zet belangrijke communautaire stappen.

Al snel na 26 mei kwam de N-VA tot de conclusie dat onderhandelingen met de Franstaligen over het confederalisme onmogelijk waren, want de N-VA is niet incontournable en de PS wil niet van confederalisme horen. En vooral: er is in het parlement geen tweederdemeerderheid te vinden voor communautaire hervormingen. Het gevolg is dat de N-VA het federale niveau laat voor wat het is, en met Vlaanderen maximaal richting het confederalisme gaat. Dat werd snel duidelijk toen de N-VA haar kandidaat-premier voor de federale regering, Jan Jambon, nog geen maand na de verkiezingen naar voren schoof als Vlaams minister-president.

Het is ook niet toevallig dat er nu voor het eerst met Zuhal Demir (N-VA) een Vlaamse minister van Justitie is. Justitie is een van die belangrijke federale beleidsdomeinen die de N-VA graag gesplitst zou zien, net als politie trouwens, omdat ‘over de aanpak van criminaliteit in het noorden toch andere opvattingen heersen dan in het zuiden van het land’, zei Herman De Bode, ex-kabinetschef van Jambon in Knack. ‘Wallonië heeft het meer over het voorkomen van misdaden en in Vlaanderen vullen we de bestraffing strenger in.’ Ook al stelt de Vlaamse bevoegdheid over justitie nog niet veel voor, minister Demir zal op alle mogelijke manieren de eigen invulling benadrukken en zo uitgebreid mogelijk maken.

Het achterlaten van het federale niveau gaat ver. In het Vlaamse regeerakkoord staat bijvoorbeeld dat Vlaanderen een eigen inspectiedienst opricht die zal controleren of moskeeën zich aan de aangescherpte erkenningsregels houden. N-VA-ondervoorzitter Lorin Parys: ‘We gaan aan eigen informatiegaring doen, los van de adviezen van de Staatsveiligheid die niet altijd duidelijk zijn en elkaar soms tegenspreken.’ Of hoe het principe ‘wat we zelf doen, doen we beter’ fervent door de regering-Jambon in de praktijk wordt gebracht, en meteen ook het feitelijke confederalisme een stapje dichterbij komt. Ander voorbeeld is het opzetten van een Vlaams gelijkekansencentrum, terwijl het contract met het interfederale Unia wordt opgezegd.

Terwijl het federale niveau vermolmt, timmert deze Vlaamse regering ijverig aan een eigen bouwwerk.

De Vlaamse regering komt ook met een eigen planningscommissie om de Vlaamse zorgnoden te bepalen. ‘Op basis van deze adviezen zal het aantal studenten dat toegelaten wordt tot de opleiding arts en tandarts worden bepaald, en niet langer enkel op basis van het federale advies dat Vlaanderen al twintig jaar als enige opvolgt’, staat in het regeerakkoord. Zo dreigt het federale niveau zijn gezag over de artsenquota kwijt te spelen. Als de deelstaten zelf de artsenquota bepalen, zou het logisch zijn dat zij ook opdraaien voor de financiële gevolgen. Het zou een aanzet zijn voor de splitsing van de sociale zekerheid, nog iets wat de N-VA zo graag wil bereiken. Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zal die Vlaamse planningscommissie dan ook heel graag oprichten.

Het confederalisme via onderhandelingen met de Franstaligen is niet voor meteen. Dat motiveerde de Vlaamse regering des te meer om zelf die weg op te gaan, met de oprichting van Vlaamse diensten en instellingen die het eigen beleid moeten realiseren. Terwijl het federale niveau vermolmt, timmert deze Vlaamse regering ijverig aan een eigen bouwwerk.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content