Crombez: ‘Vandeput werd al in september 2017 door leger geïnformeerd over F-16-studie’

Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA). © Belga
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

Al in 2017 zou Vandeput per mail gewaarschuwd zijn door het Belgische leger dat volgens Lockheed Martin de Belgische F-16’s nog wel even mee konden.

Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) zou al in september 2017 op de hoogte gebracht zijn van het feit dat de Belgische F-16’s volgens constructeur Lockheed Martin langer in de lucht gehouden zouden kunnen worden. Dat zei SP.A-voorzitter John Crombez op het Grote Defensiedebat van Knack.

Het was de partij van Crombez die eind maart de koe de bel aanbond met een studienota die Lockheed Martin op verzoek van het Belgische leger had opgesteld. Daarin werden de prestaties van een handvol Belgische toestellen in detail bestudeerd om te concluderen dat de gevechtsvliegtuigen zes tot acht jaar langer zouden kunnen vliegen dan verwacht. In een notendop kwam het erop neer dat onze vliegtuigen opdrachten hadden uitgevoerd die veel minder belastend waren dan zware luchtgevechten. Daardoor is er minder slijtage, en kan in ieder geval de carrosserie nog enkele jaren langer mee.

Die studie was echter nooit overgemaakt aan minister Vandeput, zo bleek. Topfiguren in het leger hadden het niet nodig gevonden om de informatie door te spelen naar de politieke besluitvormers. De minister kon dan ook niet aangewreven worden dat het parlement niets over de studie wist.

Zolang er leugens verteld worden, zullen wij blijven graven.

John Crombez, voorzitter SP.A

Maar precies dát betwist John Crombez. Al op 18 september 2017, in een e-mail die verzonden werd om 9:15, zou Vandeput gewaarschuwd zijn door het Belgische leger dat volgens Lockheed Martin de toestellen nog wel even mee konden. Volgens Crombez zou het leger hem gezegd hebben dat we op dit moment ‘geen beslissing kunnen nemen’ over de vervanging van de F-16’s, omdat er ‘onvoldoende basis’ is. Het was volgens het leger ook ‘perfect mogelijk’ om de inzetbaarheid van de vliegtuigen te verlengen, en daarom was het op dat moment ‘het best om te wachten met de beslissing.’

‘Zolang er leugens verteld worden, zullen wij blijven graven,’ bezweerde de SP.A-voorzitter nog tijdens het debat.

N-VA-Kamerlid Karolien Grosemans, die de commissie Defensie voorzit, repliceerde Crombez dat de minister helemaal niet gelogen heeft. Hij heeft altijd gezegd dat er geen studies zijn, ‘en er zijn ook geen studies over de Belgische types F-16, de oudste types’. Volgens haar is het document van Lockheed Martin niet meer dan een ’theoretisch model om aan vlootbeheer te doen’, een ’technische fiche over metaalmoeheid’.

Volgens Grosemans is het ‘pertinent onwaar’ dat de minister op de hoogte was gebracht. Het federaal auditcomité dat de externe audit uitvoerde heeft later ook geoordeeld dat ‘de technische nota geen impact heeft gehad op de procedure’, en dat de minister ‘niet op de hoogte was’.

Dat is ook logisch, aldus Crombez: om alle documenten binnen Defensie in te kijken had het auditcomité een veiligheidsmachtiging nodig. Maar die is niet gegeven, waardoor het auditcomité simpelweg niet alle informatie kon doorzoeken, aldus Crombez.

Gevraagd naar een reactie zegt het kabinet van minister Vandeput: ‘”Het leger” bestaat niet. Dat zijn niet minder dan 28.000 mannen en vrouwen die zich elke dag opnieuw inzetten voor uw en mijn veiligheid. Als Crombez weigert om vrij te geven wie de mail stuurde, is het voor mij onmogelijk om te reageren. Wat zeer duidelijk is, is het feit dat Crombez zijn wensen voor waar neemt. Hij ziet spoken en tegen spoken hoef ik me niet te verdedigen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content