Beide partijen beloven in hun regeerakkoord te snoeien in structuren en werkingskosten. ‘De belangrijkste hervormingen waren al in volle voorbereiding in de vorige regering,’ reageert de PS.
Meer dan een maand nadat CDH-voorzitter Benoît Lutgen de samenwerking met PS bruusk stopzette, staat in Wallonië een nieuwe gewestregering in de steigers. De Franstalige humanisten bereikten vanmiddag een akkoord met MR, waarmee de PS voor het eerst in meer dan dertig jaar geen deel zal uitmaken van de Waalse regering.
Volgens hardnekkige geruchten zou Jean-Luc Crucke (MR) de nieuwe minister-president worden. Woensdag zouden beide partijen al de nieuwe ministers voorstellen.
Als de constructieve motie van wantrouwen tegen de regering PS-CDH woensdag in het parlement wordt neergelegd zou er vrijdag een plenaire vergadering kunnen worden samengeroepen.
Krap
Hoewel MR en CDH een meerderheid van de zetels hebben in het Waals parlement, is die verre van comfortabel te noemen. Samen zijn de twee partijen goed voor 38 van de 75 zitjes – nét meer dan de helft. Dat kan voor moeilijkheden zorgen wanneer bijvoorbeeld een parlementslid uit een van beide partijen stapt en als onafhankelijke gaat zetelen.
Ook voor de installatie van de nieuwe regering levert die krappe meerderheid al meteen kopzorgen op. MR en CDH moeten nu een motie van wantrouwen indienen in het parlement. Ten vroegste twee dagen later kan daarover gestemd worden. Intussen staan Mathilde Van Dorpe (CDH) en Jacqueline Galant (MR) op het punt om te bevallen. Als een van beiden niet bij de stemming aanwezig kan zijn, kan de nieuwe coalitie al meteen in de problemen komen.
Snoeien
Lutgen en zijn collega-partijvoorzitter van MR Olivier Chastel gaven dinsdagnamiddag toelichting bij het regeerakkoord waarover ze het eens raakten. Nadat CDH de stekker uit de regeringen met de PS trok omwille van de verschillende schandalen van de voorbije weken en de rol die de Franstalige socialisten daarin speelden, hoeft het niet te verbazen dat transparantie en goed bestuur de rode draad vormen in het regeerakkoord.
MR en CDH kondigden aan dat ze het decreet met maatregelen dat tot stand kwam na het Publifin-schandaal zullen uitvoeren en er 62 bestuursmaatregelen zullen aan toevoegen waarover ze met Ecolo onderhandelden.
Beide partijen schuiven een drastische vermindering van de werkingskosten van publieke structuren naar voren. Daarin is sprake van een beperking van de mandaten en vergoedingen en een rationalisering van de structuren. Het loon van de ministers daalt met tien procent, de kost van de kabinetten gaat eveneens met tien procent omlaag, twintig pararegionale structuren verdwijnen, net als 200 bestuurdersmandaten.
De nieuwe meerderheid zal het parlement ook een ingrijpende hervorming van de provincies voorstellen. MR en CDH zullen analyseren welke bevoegdheden kunnen worden overgedragen naar andere beleidsniveaus. Er is sprake van de afschaffing van het provinciecollege – wat in Vlaanderen de bestendige deputatie is – en de provincieraad zou worden vervangen door een vertegenwoordiging van de gemeenten. Daarvoor is wel een tweederdemeerderheid nodig.
Jobs
Bij de rationalisering willen MR en CDH de werkgelegenheid beschermen. De operatie moet middelen vrijmaken om in 2018 het kijkgeld af te schaffen. Dat zou gebeuren in een ruimere fiscale hervorming, waarbij ook de registratierechten, schenkingsrechten, successierechten en autofiscaliteit komen kijken.
Jobcreatie wordt de absolute prioriteit. Opleidingen zullen meer worden afgestemd op de arbeidsmarkt. Op milieuvlak zullen de nieuwe coalitiepartners een duurzame obligatie lanceren om bedrijven en kmo’s te steunen richting korte ketens en minder CO2-uitstoot. Ook willen ze maatregelen opstarten voor ‘een Wallonië zonder diesel in 2030’.
Het akkoord telt een dertigtal bladzijden, zonder veel becijferde doelstellingen. ‘We hebben geen maatregelen ingeschreven waarvan we niet zeker waren dat ze binnen de 24 maanden kunnen worden uitgevoerd. We hebben niet de leerling-tovenaar uitgehangen. De oefening is rigoureus uitgevoerd om de schuldenlast van Wallonië niet te verzwaren’, aldus Chastel.
Reactie PS
‘Na een crisis van vier weken, die Wallonië heeft lamgelegd, komen MR en CDH met een dun en vaag akkoord zonder ambitie. Dat allemaal voor dit resultaat’, zo reageert de PS.
‘De belangrijkste hervormingen waren al in volle voorbereiding in de vorige regering met PS en CDH. Dat geldt ook voor de diepgaande hervorming van de economische instrumenten, getrokken door Jean-Claude Marcourt, en voor de afschaffing van het kijkgeld door Christophe Lacroix‘, zegt PS-voorzitter Elio Di Rupo. ‘Meneer Lutgen kende die hervormingen. Hij eigent zich het werk toe dat geleverd werd door anderen. Het CDH lijkt de strategie van de koekoek toe te passen’.
Volgens Di Rupo heeft Lutgen de politiek aan Franstalige kant ‘gedestabiliseerd’. Lutgen wil volgens Di Rupo ook pluimen op zijn hoed steken voor werk dat eigenlijk is gedaan door PS-ministers. ‘En op andere vlakken verwerpt hij dingen die hij enkele weken geleden nog zelf verdedigde. Dat is een schizofrene houding’, stelt Di Rupo.
De PS maakt zich zorgen over de toekomst van Wallonië. ‘Het surrealistische discours van de nieuwe coalitie is niet geruststellend voor de toekomst van het gewest dat nood heeft aan ernstige en strikte leiders’. Volgens Di Rupo zullen vooral de inwoners van Wallonië ‘verliezen door de politieke manoeuvres van het CDH’.
PS-fractieleider in het Waals parlement Christophe Collignon van zijn kant vreest voor de institutionele verlamming van bepaalde dossiers die zowel behandeld worden in het Waals parlement als in het parlement van de Franse gemeenschap.
Brussel en Franse Gemeenschap
De Waalse regering is niet de enige regering waarin CDH op zoek ging naar een nieuwe partner. Toen Lutgen aankondigde geen coalities met de door schandalen geplaagde PS meer te willen vormen, had dat ook gevolgen voor de Brusselse regering en de regering van de Waalse gemeenschap. Daar ligt de situatie heel wat moeilijker, want MR en CDH hebben in geen van beiden een meerderheid. In Brussel moeten ze hopen op de steun van DéFi, in het parlement van de Waalse Gemeenschap heeft enkel Ecolo genoeg zetels om een meerderheid te kunnen vormen.
Noch DéFi, noch Ecolo lijkt voorlopig veel zin te hebben om in een regering te stappen met CDH-MR. Eerst willen DéFi en Ecolo akkoorden over politieke vernieuwing en een hertekening van de politieke structuren.