Aquafin laat afvalwater testen op sporen van corona

Het bedrijf Aquafin heeft donderdagavond verschillende stalen afvalwater uit Vlaanderen opgestuurd naar een gespecialiseerd Nederlands labo om ze te laten testen op sporen van het coronavirus. ‘We gaan er van uit dat ook de Vlaamse stalen positief zullen testen’, zegt Aquafin aan Knack.

Vorige week meldde het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dat SARS-CoV-2 was aangetroffen in rioolwater in Tilburg en bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie dat het afvalwater uit Loon op Zand zuivert.

‘Ook in Vlaanderen zijn de voorbije dagen stalen genomen’, zegt Marjoleine Weemaes, manager van de afdeling onderzoek en innovatie bij Aquafin. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de waterzuivering in het Vlaamse gewest.

Weemaes: ‘De monsters zijn afgenomen in zes verschillende waterzuiveringsinstallaties – in Tienen, Gent, Wulpen, Leuven, Aartselaar en Genk – en zowel van het vuile afvalwater als van het gezuiverde water.’ De mengstalen, afgenomen gedurende een periode van 24u, zijn donderdagavond verstuurd naar het Nederlandse labo KWR, dat eerder ook al de Nederlandse stalen analyseerde.

‘We verwachten dat het resultaat vergelijkbaar zal zijn met dat in Nederland’, zegt Weemaes. ‘We gaan ervan uit dat het rna van het virus – de genetische stempel, zeg maar – ook in ons afvalwater zal worden aangetroffen. Het is namelijk algemeen geweten dat het coronavirus in afvalwater kan terechtkomen, bijvoorbeeld via de uitwerpselen van besmette mensen, of wanneer ze hun neus snuiten onder de douche.’

Geen reden tot ongerustheid

Ongerustheid is volgens Weemaes nergens voor nodig. ‘Tot op vandaag is niet vastgesteld dat de virussporen die in afvalwater worden aangetroffen ook besmettelijk zouden zijn. Corona is een respiratoir virus, wat betekent dat het wordt overgedragen via druppeltjes in de lucht door het hoesten en niezen van een drager van het virus. Ook internationaal is men het erover eens dat er geen aanwijzingen zijn dat afvalwater een rol zou spelen in de overdracht van het virus. Een virus kan zich niet reproduceren buiten zijn gastheer, en wordt afgebroken onder invloed van temperatuur, zuurtegraad en bijvoorbeeld desinfectie. Mensen hoeven zich daarom geen zorgen te maken, ook niet als ze dichtbij een gracht met afvalwater wonen.’

Toch houdt Aquafin nog een slag om de arm. ‘Het gaat om een nieuw virus waarover nog niet alles bekend is, dus is voorzichtigheid geboden en gelden voor onze eigen medewerkers dezelfde voorzorgsmaatregelen als bij andere biologische stoffen. Van het virus dat buikgriep veroorzaakt, is bijvoorbeeld wél duidelijk dat het via afvalwater overgedragen kan worden. Daarom draagt ons personeel dat met afvalwater in contact komt beschermingsmiddelen.’

Afvalwater testen kan volgens Weemaes helpen om de verspreiding van het virus in kaart te brengen. ‘Door het afvalwater te monitoren, kun je bijvoorbeeld later op het jaar vaststellen of het virus plots terug zou opduiken.’ Dat stelt ook het labo KWR op zijn website: ‘Regelmatige rioolwatermetingen zouden aanvullende informatie over het voorkomen van virussen in de bevolking kunnen opleveren. Met deze methode kunnen we mogelijk ook meten of het aantal virusinfecties in een stad komende winter weer gaat toenemen.’

Wanneer de resultaten van de staalnames zullen binnenlopen, kon Aquafin nog niet zeggen.