Antiwolfcampagne: wat zijn de drijfveren van de Boerenbond en CD&V?

Wolfaanval in Den Bosch, Nederland Jonge wolven moeten nog leren jagen op everzwijnen en reeën. © GF
Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

De harde campagne van de Boerenbond en de CD&V tegen de wolf is een campagne tegen de bevoegde succesminister Zuhal Demir (N-VA).

In de nacht van 12 op 13 september werden in het Limburgse Oudsbergen twee shetlandpony’s doodgebeten door één of meer wolven. Een nacht later een jonge koe. Daarom volgde op 14 september drie uur digitaal overleg bij het Wolvenplatform, dat alle betrokkenen bij het wolvenverhaal samenbrengt. Het kabinet van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) en haar administratie, het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), gaven een stand van zaken van de situatie. De voornaamste conclusie was dat er geen ‘probleemwolven’ zijn in Vlaanderen, en dat de inspanningen om weilanden ‘wolfwerend’ te omheinen met schrikdraad efficiënt zijn. De vertegenwoordigers van de Boerenbond, die amper een woord hadden gezegd, gingen daarmee akkoord.

Nog even en we zien een herhaling van het misselijkmakende scenario van de ‘groene hoer’.

Groot was de verbazing toen de Boerenbond een dag later zijn duivels ontbond met een onthutsend staaltje van desinformatie. De bond profiteerde van de feiten in Oudsbergen om een heuse antiwolvencampagne op te starten. Ineens waren wolven – opnieuw – probleemdieren die ook honden aanvallen en die zijn uitgezet door ‘de groenen’. Geen enkele van die claims is correct. Het is wel correct dat de voorbije weken wat meer vee werd aangevallen. Dat was verwacht. De jonge wolven die vorig jaar in Limburg geboren zijn, worden stilaan onafhankelijk en moeten zelf gaan jagen. Onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) toonde aan dat de Limburgse wolven vooral everzwijnen en reeën eten, maar jonge wolven durven het zich weleens wat makkelijker maken tot ze het jagen voldoende machtig zijn om zelfstandig wilde prooien aan te kunnen. Mede daarom voorziet de Vlaamse overheid in een schadevergoeding voor gedood vee, en subsidieert ze wolfwerende omheiningen.

Fakkeltocht

De politieke lakeien van de Boerenbond trokken mee ten aanval. Vlaams Parlementslid Jo Brouns (CD&V) pleitte onomwonden voor maatregelen tegen de ‘probleemwolf’ die de pony’s had aangevallen, zoals het vangen en verplaatsen van het dier. Zo niet zouden ‘landbouwers het heft in eigen handen nemen’. Dat dit indruist tegen de Europese regelgeving, die de wolf onvoorwaardelijk beschermt, ging aan hem voorbij. Vlaanderen dreigt zware boetes te krijgen als er wolven gevangen zouden worden, laat staan geliquideerd. Burgemeester Marco Goossens (CD&V) van Oudsbergen ging uiteraard mee in het wolfonvriendelijke verhaal. Zijn voorganger, Lode Ceyssens (CD&V), stapte onlangs uit de actieve politiek om ondervoorzitter te worden van de Boerenbond.

De CD&V en de Boerenbond zijn twee handen op één buik in een achterhaald discours dat gericht is op maximale economische exploitatie van ons landschap. De wolf past niet in hun plaatje. Na eeuwenlang meedogenloos te zijn verdelgd, is hij sinds enkele jaren terug in Vlaanderen. Veel mensen vinden dat fantastisch, maar niet het type volk dat op het platteland lang kon doen wat het wilde. Dat volk weert zich nu als duivels in een wijwatervat. Het verliest zijn greep op de situatie en panikeert.

De heisa moet ook gezien worden als een campagne tegen de succespolitica die Demir geworden is – in politieke analyses wordt ze steevast als de beste Vlaamse minister van het moment omschreven. De CD&V zit volgens de kiespeilingen op een historisch dieptepunt en probeert te redden wat er te redden valt. De wolven bevinden zich in het hart van Demirs kieskring. Als de conservatieve boerenpartij de bevolking tegen de wolven kan opzetten, kan ze het de minister moeilijk maken – dat is de achterliggende gedachte. Nog even en we zien een herhaling van het misselijkmakende scenario van de ‘groene hoer’ – zo werd de laatste Vlaamse milieuminister die niet uit de CD&V kwam (Vera Dua van Groen) in 2003 in een betoging van boeren en CD&V’ers bestempeld. Op 24 september wordt er in Oudsbergen een fakkeltocht tegen de wolf gehouden, georganiseerd door boeren, met een beeld van een brandende wolf als uithangbord.

Het is duidelijk dat de wolf, ondanks zijn wettelijke bescherming, niet veilig is in Vlaanderen.

De Open VLD steekt graag een handje toe in het Demir-bashen. De Hubertus Vereniging Vlaanderen (de jagerslobby die de Open VLD actief steunt) beschuldigt Demir openlijk van onbehoorlijk bestuur, omdat ze de jacht op de in Vlaanderen met uitsterven bedreigde patrijs een beetje aan banden legde. Op de site van het Vlaams Infocentrum voor Land- en Tuinbouw (VILT) laakt Vlaams Parlementslid Steven Coenegrachts (Open VLD), ook al in collusie met de Boerenbond, de ‘agressieve aankooppolitiek’ van land door Demirs ANB, wat de prijs voor landbouwgrond zou opdrijven. Ze wijten dat aan het – in hun ogen blijkbaar verwerpelijke – streven naar meer bossen en meer natuur.

Intimidatie

Ondertussen worden mensen in Limburg die zich informeren over subsidies om een wolfwerende omheining te plaatsen of om kuddewaakhonden die wolven op een afstand houden te kopen, geïntimideerd. Ook de wolven worden geviseerd. Een grote herdershond van een kudde schapen in een militair domein stierf na het innemen van een enorme dosis rattengif. Mogelijk werd het lokaas er gelegd om wolven te liquideren. Een van de drie overgebleven jonge wolven van vorig jaar lijkt trouwens verdwenen te zijn. Hij is sinds begin augustus niet meer gezien, wat als ‘verontrustend’ wordt beschouwd. Twee van de vijf welpen kwamen al om in het verkeer. Het wolvengezin van Noëlla, August en hun vijf nieuwe welpen doet het gelukkig nog uitstekend.

De heisa rond de wolf doet denken aan wat er met de vos is gebeurd. Ook tegen zijn terugkeer was er weerstand, maar die werd ‘afgekocht’ door jacht op de vos toe te laten – er worden elk jaar zo’n 13.000 Vlaamse vossen afgeschoten, een zinloze vorm van ‘wildbeheer’. Voor de wolf is zoiets juridisch onmogelijk. Maar wolfwerende omheiningen en kuddewaakhonden hebben in het buitenland hun efficiëntie bewezen. Mocht de Vlaamse overheid toch een maatregel nemen die verder gaat, zal de vereniging Welkom Wolf hem ogenblikkelijk juridisch aanvechten.

In de lente vertoefde er ook een wolf in de buurt van de Kalmthoutse Heide. Het dier is spoorloos sinds begin mei. Misschien is het vertrokken, maar in een WhatsAppgroep van plaatselijke jagers werd geïnformeerd naar ‘wat er aan deze wolf gedaan kon worden’ en werd opgeroepen om ‘actief te patrouilleren’. Het is duidelijk dat de wolf, ondanks zijn wettelijke bescherming, niet veilig is in Vlaanderen. Maar het is, gezien het succes van de wolf in Europa, een utopie te veronderstellen dat Vlaanderen wolvenvrij kan blijven. We hebben er alle belang bij om te streven naar een aanvaardbare cohabitatie tussen wolf en mens. Het toerisme naar Limburg zal er wel bij varen.

Mensen hoeven niet bang te zijn voor wolven. Als de dieren in hun eeuwenlange contact met de mens iets geleerd hebben, is het dat de mens gevaarlijk is. Wolven slaan op de vlucht als ze mensen zien. Mocht er toch eens een wolf zijn die dat niet doet en die systematisch vee aanvalt, kan dat dier uitzonderlijk wel als een ‘probleemwolf’ bestempeld worden en kunnen er maatregelen worden genomen – daar bestaat een protocol voor. Samenleven met wolven is een kwestie van goede wil.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content