Dirk Draulans

‘Als er op grotere schaal moet worden nagedacht, dan gaan bij N-VA de hakken in de droge Vlaamse grond’

Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans maakt zich grote zorgen over de weerstand van de N-VA tegen broodnodige maatschappelijke hervormingen.

Het stond in de sterren geschreven (en ook al eens in Knack): Vlaams minister van onder meer Omgeving Zuhal Demir (N-VA) zou inzake natuur en vooral milieu een tweesporenbeleid voeren. Alles wat louter Vlaams is, zal goed zijn. Daar zal ze zich mee profileren. De Vlaamse wolf beter beschermd door de jacht in wolvengebied te verbieden? Check! Groot applaus! Meer Vlaams bos? Check! Proficiat! Extra steun voor de vereniging Natuurpunt? Check! Doe zo voort!

Natuurpunt is bij uitstek een vereniging die zelden verder kijkt dan het Vlaamse landschap. Haar bestuurders maken zich niet gemakkelijk druk over grootschaliger milieubeslommeringen. Dat lijkt wel het DNA van de N-VA. Het is niet te verwonderen dat nogal wat Natuurpunters de weg naar de partij en het kabinet van Demir vonden.

Maar o wee als er op grotere schaal moet worden nagedacht. Dan gaan de hakken in het zand. Dan vallen de maskers af, om het eens met een in deze coronatijden voor de hand liggende analogie te zeggen. De N-VA ligt Europees op meerdere vlakken dwars, maar zeker inzake de klimaatproblematiek. De ambitieuze Green Deal die Europa voorstelt om een efficiënte strijd tegen de klimaatopwarming te voeren, kan niet op de steun rekenen van het op Europese schaal piepkleine Vlaamse partijtje.

Als er op grotere schaal moet worden nagedacht, dan gaan bij N-VA de hakken in de droge Vlaamse grond.

Denemarken deed deze week een zeer realistisch voorstel om de relance van de economie na de coronacrisis te koppelen aan de Green Deal. Dat getuigt van meer dan gezond verstand, het getuigt van visie. Het is duidelijk dat er een momentum komt om onze maatschappij grondig te herdenken, onder meer door een transitie in te zetten naar een duurzamer economie, waardoor niet alleen de klimaatopwarming kan worden gecounterd, maar tevens de kans op nieuwe pandemieën wordt beperkt.

Het is evident dat coronavirussen van andere dieren naar de mens kunnen overspringen, omdat wij steeds dieper in hun leefmilieu doordringen en daar steeds lelijker in huis houden. Griepvirussen kunnen in intensieve kippen- en veehouderijen waar dieren biologisch onverantwoord dicht op elkaar geperst zitten, naar hartenlust experimenteren met nieuwe stammen waartegen mensen al dan niet bestand zijn. De globalisering doet de rest: iedereen kan getroffen worden.

Maar nee, Demir verzet zich namens Vlaanderen als enige van de gecontacteerde landen tegen het ondertekenen van de Deense brief, waardoor België zich moest onthouden. Ze poneert dat er niets beslist kan worden voor duidelijk is hoeveel de coronacrisis gaat kosten. Dat heet verbloemend ‘ecorealisme’: je investeert pas in maatregelen als je weet wat het gaat kosten. In de praktijk komt het er meestal op neer dat je zo weinig mogelijk doet. Het Vlaanderen van Demir haalt zelfs de niet eens overdreven Europese afspraken inzake klimaatdoelstellingen tegen 2030 niet.

Ecorealisme zal ongetwijfeld gespeeld hebben in het wereldwijd afschaffen van teams die moesten speuren naar mogelijke pandemieën, in het niet langer subsidiëren van de ontwikkeling van vaccins tegen coronavirussen, in het vernietigen van strategische stocks van mondmaskers voor het beschermen van mensen die vechten tegen een pandemie. Ecorealisme heeft niet voorkomen dat er dit jaar in Australië bosbranden van nooit eerder geziene omvang woedden, of dat Afrikaanse sprinkhanenplagen groter zijn dan ooit tevoren. De economische en maatschappelijke kosten die daarmee gepaard gaan, zijn gigantisch.

Het zal afwachten worden hoe de ecorealisten zullen reageren als er deze zomer weer een watertekort dreigt, want ondanks de vele regen van de voorbije maanden zijn onze Vlaamse bodems nu al kurkdroog. Het is zomer in het begin van de lente, en de boeren zijn al massaal water op hun akkers aan het sproeien. Als dat maar goed afloopt in de echte zomer. Wat zullen de ecorealisten als argument gebruiken om te zeggen dat het niet hun schuld is als er geen water meer uit de kraan komt? Dat Europa te weinig rekening houdt met de specifieke Vlaamse situatie? Hallo? Vlaanderen is geen geïsoleerd deeltje van de wereld, hoe graag de N-VA’ers dat ook zouden willen, integendeel, wij hebben een deel van de rest van de wereld nodig voor onze basisbehoeften.

Ecorealisme is je kop in de droge Vlaamse grond steken om toch maar niet te moeten zien waar de echte problemen liggen. Demir en de haren moeten eens goed kijken naar hoe andere politici vandaag, zowel op Vlaams als federaal niveau, worstelen om het hoofd boven water te houden in een crisis die ze niet zagen aankomen, hoewel ze die hadden kunnen voorzien, want het stond in de sterren geschreven dat we in onze geglobaliseerde en sterk mismeesterde wereld pandemieën over ons heen zouden krijgen.

Het getuigt van politiek inzicht, van een visie die veel verder reikt dan de Vlaamse canon, om de relance van de economie te koppelen aan een duurzame hertekening van het maatschappelijk bestel.

De klimaatopwarming is een feit, wat brulboeien in de marge van de N-VA daar ook over mogen beweren. Het is nú het moment om in te grijpen, want als we daarmee wachten tot het te laat is, zullen de economische gevolgen onoverzichtelijk groot zijn. Dan zal het afwikkelen van de huidige economische crisis klein bier blijken te zijn geweest. De kostprijs zal dan zo hoog zijn dat we bijna onvermijdbaar in een economische depressie belanden. Die te vermijden was geweest als iedereen in de wereld tijdig zijn schouders onder een grootschalig transitieproject had gezet. Want in tegenstelling tot de coronacrisis weten we wat er op ons afkomt. Als we het willen zien tenminste.

We hebben er dus alle belang bij dat we nu het momentum grijpen, om te vermijden dat we weer op het pad van business as usual terecht zullen komen, met zijn massale verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontesteerd, want de economie zal lang naar adem happen om van de coronaschok te bekomen. Daarom getuigt het van politiek inzicht, van een visie die veel verder reikt dan de Vlaamse canon, om de relance van de economie te koppelen aan een duurzame hertekening van het maatschappelijk bestel.

Anders dreigen we twee keer te moeten betalen: een eerste keer om de economie uit de lappenmand te halen en een tweede keer om die economie om te tunen naar iets toekomstgerichts. We kunnen nu in één beweging verschillende problemen oplossen: een probleem uit het verleden (de coronacrisis) en meerdere problemen voor de toekomst (nieuwe viruspandemieën en de verwoestende gevolgen van een ongecontroleerde klimaatopwarming).

Hopelijk denken ze daar op het kabinet van Zuhal Demir eens grondig over na. Het lijkt er toch op dat daar bekwame mensen zitten die hun wereld kennen. Tenzij die wereld niet verder reikt dan de grenzen van dat op wereldschaal onbenullige Vlaanderen. Dan zitten we met een fundamenteel probleem.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content