10 wetten die iedere Belg zou moeten kennen

De wet © Thinkstock
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

Iedere Belg wordt geacht de wet te kennen. Om u alvast op weg te helpen een opsomming van tien onmisbare wetten en regels.

De wetten die de straffen voor geweld tegen homo’s en buschauffeurs verdubbelen, treden vanaf morgen in werking. Dat er strenge straffen staan op geweld, is een vanzelfsprekend gegeven. Maar daarnaast zijn er een heleboel minder evidente wetten waarrond een zweem van onduidelijkheid hangt. 10 belangrijke wetten en regels toegelicht.

1.Wettelijk verplicht om hulp te bieden wanneer iemand in levensgevaar verkeert

Wanneer u het nalaat om iemand die in levensgevaar verkeert te helpen, kunt u daarvoor gestraft worden. Hulp bieden kan verschillende dingen inhouden: de 112 bellen of iemand afschermen na een ongeval. Volgens de wet kan “Hij, die getuige is van het ogenblikkelijk levensgevaar waarin een ander verkeert en het nalaat hulp te verlenen, zonder gevaar voor zichzelf of anderen, en indien de dood van de hulpbehoevende daarop volgt, gestraft worden met hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete.”

Veel mensen zijn terughoudend om een reanimatie uit te voeren, omdat ze bang zijn meer schade aan te richten dan goed te doen. Maar indien u het nodige doet, alles wat in uw vermogen lag, zult u daarvoor nooit vervolgd worden.

2. Intiem hoekje in apotheek

Iedere apotheek is bij wet verplicht om een intiem hoekje in te richten. Hier kunnen patiënten gevoelige zaken met hun apotheker bespreken, zonder dat de hele winkel getuige is. De intieme hoek kan een apart loket zijn, maar kan evengoed een bureau zijn.

3. Salduz-wet: Wacht op advocaat ‘vooraleer je jezelf in nesten werkt’

De Salduz-wet houdt in dat iedere Belg die wordt beschuldigd van een misdrijf, recht heeft op een advocaat tijdens het eerste verhoor.

Een concreet en belangrijk element uit de Salduz-wet is dat een verdachte die van zijn vrijheid beroofd werd de gelegenheid heeft dertig minuten te overleggen met zijn advocaat vooraleer hij een verklaring aflegt aan de politie. Deze nieuwe wet kwam er in 2012 om te voorkomen dat verdachten onder druk dubbelzinnige verklaringen zouden afleggen.

4. Eerlijke prijs door wet op woekerwinsten

Tot enkele maanden geleden kon de prijs voor ticket voor een concert of sportevenement tot vijf keer duurder zijn als u het via een doorverkoper kocht. Maar sinds de wet op woekerwinsten is het verboden om tickets te verkopen aan een hogere prijs dan de oorspronkelijke.

Doorverkopen is strafbaar en een boete tot 60.000 euro kan volgen. Tenzij je zelf verlet bent en niet kunt gaan. In dat geval kan u het ticket worden doorverkocht (aan de oorspronkelijke prijs).

5. Privacy: U bent niet verplicht uw tas te openen aan de kassa

In een winkel mag het personeel u vragen om uw tas spontaan of na uitdrukkelijk verzoek te openen, maar ze kunnen u er niet toe verplichten. In het kader van de privacywet mogen winkelbedienden, noch een veiligheidsbewaker u dwingen uw persoonlijke bezittingen af te staan voor onderzoek.

Ze mogen u ook niet beletten om de zaak te verlaten tenzij u op heterdaad werd betrapt van diefstal. In geval van twijfel kan de politie er worden bijgehaald, die wel de bevoegdheid heeft om u te controleren.

6. Wet op orgaandonatie

België kent een ‘geen-bezwaar-systeem’. Een persoon wordt, tenzij hij het kenbaar heeft gemaakt, automatisch een donor na het overlijden. Maar de nabestaanden behouden het vetorecht. Behalve wanneer de persoon zijn keuze liet optekenen in het donorregister. In dat geval moeten de nabestaanden niet mee beslissen.

7. Openbare dronkenschap

Iedere burger die dronken over straat wandelt, riskeert in theorie een nachtje in de politiecel. Openbare dronkenschap is namelijk verboden in ons land. Caféuitbaters dragen daar bovenop nog een zwaardere verantwoordelijk. Het is namelijk bij wet verboden, iemand die al zichtbaar dronken is, nog een alcoholische drank aan te bieden. Een caféuitbater pleegt dus een strafbaar feit indien hij een consument, die al dronken is, een alcoholische drank serveert.

Opvallend: de huidige verkeerswet stelt dat een bestuurder onder invloed zijn rijbewijs kan verliezen, ook al rijdt hij of zij met een niet-gemotoriseerd voertuig. Iemand die ervoor kiest de wagen te laten staan, maar dronken huiswaarts keert met de fiets, kan dus net zo goed zijn rijbewijs verliezen.

8. Ook bij co-ouderschap alimentatiegeld betalen

Het aantal echtscheidingen zit in stijgende lijn in België. Wanneer daar kinderen bij betrokken zijn, wordt het algauw een ingewikkeld kluwen van wetten en regels. Een groot misverstand hierbij is dat wanneer er wordt geopteerd voor co-ouderschap beide partners geen onderhoudsbijdrage zijn verschuldigd.

“Het principe geldt dat elke ouder moet bijdragen in verhouding tot zijn aandeel in de middelen van beide ouders samen”, staat te lezen in de wet.

9. Stoep vegen bij sneeuw

Als burger bent u verplicht uw eigen stoep sneeuw- en ijsvrij te houden. Deze regel is opgenomen in het politiereglement van elke gemeente of stad. De strafmaat hangt af van gemeente tot gemeente, maar een boete tot 250 euro is niet uitzonderlijk.

Maar het niet-vegen van de stoep wordt pas problematisch, wanneer iemand uitglijdt voor uw huis. De bewijslast ligt in dat geval bij het slachtoffer. Als die persoon kan aantonen dat hij of zij is gevallen omdat de bewoner nalatig is geweest bij het vegen van de stoep, wordt de bewoner aansprakelijk gesteld en moet hij opdraaien voor de kosten.

10. Recht op voedsel, informatie en een schadevergoeding bij vertraging van vlucht

Een Europees reglement bepaalt dat de luchtvaartmaatschappij de passagiers gratis eten en drinken moet aanbieden en de mogelijkheid moet geven om te bellen of te e-mailen bij een vluchtvertraging. Indien de vertraging duurt tot de volgende dag, moet de maatschappij een accommodatie regelen voor de gestrande passagiers.

Indien u meer dan vijf uur moet wachten op uw vlucht, moet u de keuze krijgen: reis verderzetten of geld terug.

Wanneer u vlucht geannuleerd is, heeft u geen recht op een forfaitaire vergoeding. Maar bij een vertraging van minimaal drie uur heeft u recht op een vergoeding die kan variëren van 250 euro tot 600 euro, afhankelijk van de duur en de afstand.

Maar er zijn ook kleine lettertjes: indien de luchtvaartmaatschappij in staat is om te bewijzen dat de vertraging te wijten is aan uitzonderlijke omstandigheden die niet hadden kunnen worden vermeden, moet er geen schadevergoeding worden betaald.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content