10 politieke overlopers: wat is er van hen geworden?

Minister van Justitie Annemie Turtelboom © BELGA
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Zoals de recente overstap van Open VLD’ers Annick De Ridder en Lorin Parys aantoont, duiken in de aanloop naar verkiezingen traditioneel enkele opmerkelijke, al dan niet bekende, overlopers op. Wat is er geworden van deze 10 spraakmakende overlopers?

Pierre Chevalier

In 1990 moest Pierre Chevalier opstappen als staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid voor de SP omwille van een peperdure reis naar Parijs op kosten van de belastingbetaler. In 1992 maakte Chevalier zijn overstap naar de VLD bekend en werd hij staatssecretaris voor Buitenlandse Handel. Een jaar later stapte hij alweer op omdat het Zwitsers gerecht hem verdacht van financieel gesjoemel. Uiteindelijk moest Chevalier in 2008 een derde keer opstappen als speciaal gezant van de VN nadat hij zonder de regering te informeren opnieuw was benoemd tot topman van het omstreden mijnbedrijf Forest.

Annemie Turtelboom

De huidige Open VLD-minister van Justitie begon haar politieke loopbaan eigenlijk bij de CVP. Binnen de christendemocratische partij vormde ze samen met Johan Van Hecke, Herman Schueremans en Karel Pinxten in 2001 de Nieuwe Christen-Democraten (NCD). Daarmee wilden ze volgens de officiële uitleg een minder conservatieve koers varen. Waren ze de christendemocratie beu? Of had men geen zin in oppositie of een blijvend lidmaatschap van een tanende partij? Wanneer de toenmalige VLD onder impuls van Guy Verhofstadt een verruimingsbeweging inzette, stapte Turtelboom met haar NCD-kompanen over naar de VLD. Dat proces werd aardig versneld doordat een verbouwereerde CD&V-voorzitter Stefaan De Clerck ongewild meeluisterde met een openliggende gsm van Van Hecke. ‘De zwartste periode die ik in de politiek heb meegemaakt’, noemde De Clerck het incident.

Pol Van Den Driessche

De ex-journalist switchte geregeld van de politiek naar de journalistiek en tegelijkertijd ook van de ene naar de andere partij. Van 1983 tot 1988 was hij gemeenteraadslid voor de Volksunie in Brugge tot hij politiek journalist werd bij De Standaard. In 2007 was hij voor de CD&V senator, maar toen hij in 2010 niet verkozen raakte, keerde hij terug naar de journalistiek. In 2011 stapte Van Den Driessche opnieuw over naar de politiek, deze keer naar de N-VA ‘omdat hij volgens verschillende CD&V’ers het lijsttrekkerschap van CD&V bij de Brugse gemeenteraadsverkiezingen niet kreeg’. Van Den Driessche aasde ook op het gouverneurschap van de provincie West-Vlaanderen, maar ook dat zou hem door CD&V geweigerd zijn. Bij zijn voorstelling als N-VA-kopman voor de gemeenteraadsverkiezingen in Brugge zei Van Den Driessche: ‘Dit voelt aan als thuiskomen.’ Na de aantijgingen van seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten staakte Van Den Driessche zijn race om het Brugse burgemeesterschap. Sindsdien is hij communicatieadviseur voor N-VA.

Karim Van Overmeire

De overstap van Karim Van Overmeire van het Vlaams Belang naar N-VA is de achterliggende oorzaak van de huidige problemen bij de SP.A-afdeling in Aalst. Van Overmeire, co-auteur van het 70 puntenplan, nam in 2010 uit onvrede met de partijstrategie ontslag uit het Vlaams Belang en richtte in Aalst de lokale politieke beweging ‘Aalst, Anders en Beter’ op. Een jaar later trad hij met deze beweging toe tot de N-VA. Van Overmeire werd verkozen en voorgedragen als schepen van Vlaamse Zaken. Hij kreeg de steun van de lokale SP.A-afdeling, wat bij SP.A nationaal in het verkeerde keelgat schoot. De overstap van die andere ex-Belanger, Jurgen Ceder, bezorgde N-VA zelf dan weer heel wat narigheid. Veel N-VA-leden waren niet opgezet met de komst van Ceder, ook een verdediger van het 70-puntenplan, in 2012. Na de commotie besloot Ceder om zich niet langer kandidaat te stellen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hij bleef wel lid van de partij.

Dirk Vijnck

De prijs voor grootste politieke vaudeville gaat naar kamerlid Dirk Vijnck, die in 2009 Lijst Dedecker verliet voor Open VLD. Maar ‘de man die altijd de broodjes moest gaan halen’ keerde twee weken later terug naar Lijst Dedecker omdat hij ‘bij nader inzien bij geen enkele andere partij, ook niet bij de Open VLD, de vernieuwing kon vinden die Lijst Dedecker aanbiedt’. Met de terugkeer van Vijnck kon Lijst Dedecker zijn dotatie behouden.

Ludo Van Campenhout en Luc Bungeneers

De Antwerpse schepen Ludo Van Campenhout verliet in 2010 de Open VLD nadat hij in aanvaring was gekomen met de nationale partijtop over het Oosterweeldossier. Van Campenhout was resoluut tegen de voorgestelde Lange Wapperbrug keerde, terwijl zijn partij voor was. In 2011 trad hij verrassend toe tot de N-VA, een partij die net zoals Open VLD ook openlijk voorstander was van de Lange Wapperbrug. Hij werd de populairste politicus op de N-VA-lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012. Van Campenhout is momenteel schepen voor publiek domein, sport, diamant, markten en foren en personeel. Luc Bungeneers, die tijdens de Oosterweelcrisis ontslag had genomen, maar dan toch weer niet, maakte uiteindelijk ook de overstap van Open VLD naar N-VA, maar dan om een andere reden. De Antwerpse schepen kreeg geen verkiesbare plaats voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 en wou zelfs stoppen met politiek. Hij stapte in 2012 over naar N-VA waar hij lijsttrekker werd in Merksem. Hij is momenteel districtsburgemeester .

Jaak Gabriëls

‘Houd me tegen of ik doe iets’, zei Volksunie-voorzitter Gabriëls naar aanleiding van de staatshervorming in 1989-1991. Die staatshervorming was bijna rond, maar in een laatste fase van de onderhandelingen lieten Gabriëls’ coalitiepartners verstek gaan. En of Gabriëls iets deed: de Volksunie deed de regering-Martens VIII vallen en leed een zware nederlaag bij de volgende verkiezingen. Daarop ruilde Gabriëls zijn voorzitterspositie bij de Volksunie in voor een plaats bij de VLD. Die overstap kwam niet helemaal uit het niets, want al in 1989 had Gabriëls geprobeerd om met de Volksunie een liberalere koers te varen en de partij om te dopen tot ‘Volksunie-Vlaamse Vrije Democraten’ (VU-VVD). Bij de VLD schopte hij het opeenvolgend tot Minister van Landbouw en Middenstand, Vlaams Minister van Economie, Buitenlandse Handel en Huisvesting, en Vlaams Minister van Buitenlands Beleid. Gabriëls’ politieke carrière dreigt evenwel te eindigen in mineur: het stadsbestuur van Bree, waar hij van 1977 tot 2012 burgemeester was, wordt op dit moment beschuldigd van corruptie.

Bert Anciaux

Naar het voorbeeld van zijn vader Vic, begon Bert Anciaux ook zijn loopbaan bij de Volksunie. Hij volgde in 1992 Gabriëls op als voorzitter en bleef de partij trouw tot ze uiteenviel in 2001. Daarna ging de bal aan het rollen. Anciaux richtte samen met onder andere Geert Lambert de links-liberale partij Spirit op, die in 2002 een kartel aanging met SP.A. In 2008 verzuurde de relatie tussen Anciaux en andere Spirit-politici, enerzijds omdat Anciaux van Spirit en SP.A graag één partij wou maken, anderzijds omdat Anciaux niet akkoord ging met de liberale kant die Spirit wou opgaan. Anciaux liet daarom zijn geesteskind achter zich en stapte over naar de kartelpartner. Erg populair was hij daar echter niet: als kersvers lid veroorzaakte hij een emotionele rel toen hij fier meldde dat SP.A voortaan voor ‘Socialisten en Progressieven Anders’ zou staan. Boegbeelden Willy Claes en Louis Tobback waren not amused en voerden onmiddellijk ‘Socialistische Partij Anders’ opnieuw in. Freddy Willockx – oud-minister van Staat – wond er geen doekjes om: ‘Enthousiasme over de komst van Bert Anciaux? Laat ons niet hypocriet zijn, hé.’

Vincent Van Quickenborne

Het is moeilijk om Vincent Van Quickenborne in een hokje te plaatsen. Hij was lid van het extreemlinkse Amada (Alle Macht aan de Arbeiders), waaruit later de Partij van de Arbeid (PVDA) is gegroeid en daarna woordvoerder van TriAngel, een linkse unitaire vereniging. Van Quickenborne zat ook bij de liberale studentenvereniging LVSV en maakte deel uit van het conservatief-katholieke studentenverbond KVHV. Zijn eerste stappen in de politiek zette hij bij ID21, de denktank die Bert Anciaux (nu SP.A) in de schoot van de Volksunie (VU) oprichtte. Nadat de VU en ID21 uiteenspatten stapte hij mee met de groep rond Bert Anciaux naar Spirit. Maar het kartel met SP.A deed hem naar de VLD vertrekken. Daar vormde hij een tandem met Jean-Marie Dedecker. Van extreemlinks naar donkerblauw dus.

Annick De Ridder en Lorin Parys

In de huidige ‘Als je wint, heb je vrienden’-sfeer maakten recent ook Open VLD’ers Annick De Ridder en Lorin Parys de overstap van Open VLD naar N-VA. De Ridder deed dat amper een dag na het driedaagse toekomstcongres van Open VLD, iets wat op weinig begrip kon rekenen. ‘Dit was één van de moeilijkste beslissingen in mijn leven’, zei De Ridder hierover. Toch lijkt ze, aan de beelden op de afgelopen nieuwjaarsreceptie te zien, zich opperbest te voelen bij haar overstap. Net als De Ridder kon ook Lorin Parys zich niet meer vinden in de economische koers van haar partij en stapte hij over naar N-VA.

Partner Content