Op zaterdag 14 maart (9 uur, Handelsbeurs, Gent) organiseren twee vrijmetselaarsloges een symposium over Samenleven in Europa. Dat is een primeur.
De sprekers op het symposium zijn de Nederlandse publicist Paul Scheffer, de Gentse bisschop Luc Van Looy, de islamitische filosoof Tariq Ramadan en de Antwerpse socialiste Monica De Coninck. Een interessante affiche. Minstens even interessant is het feit dat het symposium wordt georganiseerd door twee Gentse vrijmetselaarsloges. En dat is een primeur. ‘Dat is inderdaad nieuw’, zegt Jean Paul Van Bendegem, hoogleraar filosofie aan de VUB en bekend vrijmetselaar, die het debat zal modereren. ‘Het is al lang een punt van discussie in hoeverre wij als vrijmetselaars naar buiten moeten treden. Als we dat doen, kunnen we duidelijk tonen dat wij mee nadenken over deze samenleving. De vrijmetselarij is een besloten genootschap, en dat brengt onvermijdelijk een zeker isolement mee.’
U behoort tot de strekking die vindt dat de discretie over het lidmaatschap stilaan mag worden opgeheven.
JEAN PAUL VAN BENDEGEM: Ja, omdat ik niet goed meer zie welke redenen er kunnen zijn om je lidmaatschap niet bekend te maken. Hier en daar zou iemand misschien nog in de problemen kunnen komen, maar dat lijkt mij een zeer kleine minderheid. En de oudere broeders en zusters herinneren zich nog de vervolging, onder meer door de nazi’s, maar dat ligt toch anders vandaag.
Bestaat er zoiets als een specifiek maçonnieke visie op het samenleven in Europa?
VAN BENDEGEM: Om eerlijk te zijn: nee. U weet dat de vrijmetselarij wil bouwen aan de tempel van niets minder dan de gehele mensheid. (lacht) De vertaling van die ambitie naar het Europese niveau is nog niet gemaakt.
Wat is uw visie op de plaats van de islam in Europa?
VAN BENDEGEM: Ik heb sympathie voor de stelling dat we niet aan de imam mogen geven wat we van de bisschop hebben afgepakt. We moeten openstaan voor anderen, maar dat wil niet zeggen dat we ons eigen standpunt moeten afzwakken. Al vind ik de discussies over de hoofddoek en de aparte zwemuurtjes doorgaans nogal vervelend. De denkfout die men daarbij begaat, is dat men een standpunt over zulke kwes-ties direct wil afleiden uit algemene principes. En dat kan niet. Men moet dat geval per geval bekijken, en vooral zeer pragmatisch zijn.
Verwacht u veel volk op het symposium?
VAN BENDEGEM: Ik verwacht dat nogal wat mensen niet alleen uit interesse voor het debat zullen komen, maar ook uit nieuwsgierigheid, omdat ze eens goed willen rondkijken om vrijmetselaars te zoeken. (lacht) Wat helemaal niet erg is, ondertussen denken ze toch maar met ons mee.
MEER INFORMATIE: www.dezwijger.be/symposium
Joël De Ceulaer
