Een onthulling van de BRTN-radio haalt de clubleiding van Anderlecht, en in het bijzonder ere-voorziter Constant Vanden Stock, onderuit.

Er bestaan geen bravere zielen dan sportjournalisten. Zij worden belogen en bedrogen waar ze bij staan, maar houden de volgende keer toch weer netjes microfoon of opschrijfboekje onder de neus van wie hen kort voordien voor de gek heeft gehouden. Is het naïviteit ? Cynisme ? Wij hebben ooit iemand die er weinig van afwist, horen beweren dat het domheid was. In geen enkel ander maatschappelijk domein houdt iemand zich staande als hij manifest de waarheid verkracht. Zelfs de secretaris-generaal van de Navo moest opstappen. In de sport kan dat wel. De molen moet blijven draaien.

Neem de zaak Anderlecht, begin dit jaar in de pers gekomen. Ex-voorzitter Constant Vanden Stock heeft jarenlang miljoenen betaald aan twee afpersers, Jean Elst en René Van Aeken, die dreigden uit te brengen hoe Anderlecht in 1984, in de halve finale van de Uefacup, de Spaanse scheidsrechter Guruceta Muro had omgekocht. Elst zelf zou daartoe zijn ingeschakeld door Raymond De Deken, de vaste scheidsrechtersbegeleider van Anderlecht. Sporting had de heenmatch tegen Nottingham Forest met 2-0 verloren, en zette dat met 3-0 recht in de return. Guruceta Muro kende Anderlecht een bijzonder lichte strafschop toe, en keurde in de slotfase het winnende en volstrekt geldige Engelse doelpunt af.

Eerst Elst, en nadien Van Aeken, dreigden een en ander bekend te maken, en om dat te vermijden, gaf Constant Vanden Stock hen tientallen miljoenen zwijggeld. René Van Aeken, een kennis van Elst die pas na verloop van tijd op de hoogte geraakte van de corruptie en met die wetenschap zijn voordeel hoopte te doen, stuurde het dossier in ’89 naar de Belgische Voetbalbond (KBVB), en in ’92 naar de Europese federatie (Uefa). In ’90 zou ook hij door Anderlecht zijn benaderd om in ruil voor een fikse som zijn mond te houden.

IN NAAM VAN DE GOEDE NAAM

Huidig voorzitter Roger Vanden Stock werd naar eigen zeggen pas vorig jaar ingelicht over de hele affaire en diende bij het gerecht klacht in tegen de twee afpersers. Toen dat in februari jongstleden uitlekte in de pers, bewees Van Aeken zijn gelijk met een bandopname van een gesprek tussen Elst, manager Michel Verschueren en Constant Vanden Stock. Volgens Verschueren ging het om een vervalste opname, en had de voorzitter niets betaald aan de scheidsrechter. Wel was hij, zo kort na het uitbreken van het omkoopschandaal van Standard-Waterschei, en het vernederende uitrangeren van Standard-boss Roger Petit, erg bevreesd voor de goede naam van Anderlecht, en had hij zich daarom laten chanteren.

Terwijl de manager dat allemaal stond uit te kramen, bekenden zowel Constant Vanden Stock als Raymond De Deken aan het gerecht dat ze wel degelijk een miljoen aan Guruceta Muro hadden gegeven. Zogezegd als renteloze lening en na de match, maar wie dat gelooft, is niet van deze wereld.

De zaak was ondertussen via de Belgische voetbalbond ook voorgelegd aan de Uefa. Over de juiste datum van dit laatste bestaat discussie. Volgens de KBVB gebeurde dat in ’92, maar dat is voorlopig niet bevestigd door de Uefa. Die voerde pas dit jaar een onderzoek uit. Na de verjaring van de feiten, en rijkelijk laat als het juist is dat zowel de KBVB als René Van Aeken hun dossier al in ’92 hebben doorgestuurd. Twee weken geleden, bij de Europese loting in Genève, meldde Roger Vanden Stock dat de affaire zonder gevolg zou geklasseerd worden, maar dat was iets te voorbarig.

Vorige week bracht de BRTN-radio de letterlijke tekst van de verklaringen van Constant Vanden Stock en Raymond De Deken, en viel de Anderlechttop op buitengewoon schrijnende wijze van zijn voetstuk. Zowel door de oneerlijkheid van de omkoopzaak zelf, als door de domheid waarmee men er nadien is mee omgesprongen. Zelfs de eigen advocaat wist niets van die twee verklaringen aan het gerecht. Althans, zo beweert hij.

BARSTEN IN HET BOEGBEELD

Het wrangste van dit alles is de ontluistering van Constant Vanden Stock, de patriarch van Anderlecht en het boegbeeld bij uitstek van het Belgische voetbal. Hugo Camps heeft jaren geleden een boek geschreven met als titel : ?Constant Vanden Stock, één leven, twee carrières.? Dat boek kreeg harde kritiek. Ten eerste kwam Vanden Stock in de ik-vorm aan het woord, helaas met zinnen van Camps die geen andere biotoop verdragen dan de gepijnigde mimiek van Camps zelf. Bovendien bleek de auteur gretig geput te hebben uit een privé familiebiografie, die huidig TV2-nethoofd Herman Pauwels indertijd had geschreven.

Afgezien daarvan heeft dat boek een grote verdienste : wie wil lezen wat er staat, kan wel degelijk de echte Constant Vanden Stock leren kennen. Een keihard en koppig man, die altijd zijn doel wil bereiken, erg gesteld is op zijn prestige, en zich met graagte wentelt in de vleierij die hem in overvloed wordt betoond terwijl hij statig door de gangen schrijdt van het stadion dat ook al zijn naam uitschreeuwt.

De meest gereputeerde sportjournalisten hebben Constant Vanden Stock altijd omschreven als een heer van stand, een seigneur, een aimabele persoonlijkheid met een groot hart, ?de beminnelijkste aller zeventigers of tachtigers?. Met dat cliché lijken ze zich deerlijk vergist te hebben. Als Guruceta Muro werd omgekocht, dan ook anderen. Al kan het wel iets subtieler dan met een miljoen in een envelop. De vraag rijst dus of Vanden Stock wel een haar beter was dan de zo verguisde Bernard Tapie.

Het omkopen van een scheidsrechter is al vunzig genoeg. Erger nog was de uitleg van de Anderlechtleiding, toen de zaak in februari dit jaar aan het licht kwam. Zeker nu we de gerechtelijke verklaring van Constant Vanden Stock kennen. Van twee dingen één : ofwel waren Michel Verschueren en Roger Vanden Stock daarvan op de hoogte, en hebben zij tegen de sterren op gelogen. In dat geval verdienen zij geen enkel krediet meer bij pers en publiek. Ofwel wisten ze het niet, en is de conclusie nog pijnlijker. Want dan heeft Constant Vanden Stock zijn eigen zoon, voor wie hij pas na lange jaren wachten de voorzittersstoel vrij maakte, een mijnenveld in gejaagd. De beminnelijkste aller tachtigers ?

Koen Meulenaere

Constant Vanden Stock, hier met zijn zoon Roger : van zijn voetstuk getuimeld.