Niemand betwist nog dat het gebruik van fossiele brandstoffen teruggeschroefd moet worden. Kernenergie lost het probleem niet op. Alternatieve energiebronnen dan?

Warmtekrachtkoppeling (WKK) kan een flink stuk van onze energiebehoeften opvangen, beweren ze bij Cogen Vlaanderen vzw. Bij de productie van elektriciteit komt heel wat warmte vrij, die doorgaans via de schoorsteen wordt afgevoerd. Pure verspilling. ‘WKK is helemaal niet nieuw’, verduidelijkt ingenieur Michel Raskin, afgevaardigd bestuurder van Cogen Vlaanderen. ‘Voordat er een elektriciteitsnet werd uitgebouwd, produceerden de bedrijven hun eigen elektriciteit. De warmte die daarbij vrijkwam, werd gebruikt in het productieproces. Zodra een elektriciteitsnet was geïnstalleerd, was het economisch niet meer interessant om dat te doen. Stroom van het net en een aparte installatie om warmte op te wekken in het bedrijf waren goedkoper. Het procedé raakte in onbruik.’

De noodzaak om het broeikaseffect binnen de perken te houden en het besef dat de fossiele brandstoffen over enkele decennia uitgeput raken, doen de belangstelling voor WKK weer toenemen. Deze energiezuinige en dus milieuvriendelijke aanpak wordt voorlopig alleen in de industrie en in een aantal heel specifieke toepassingen gebruikt. In ziekenhuizen, zwembaden en glastuinbouw is de recuperatie van restwarmte van een eigen elektrische centrale ingeburgerd. Een overproductie van stroom wordt aan het net geleverd.

‘In de toekomst wordt WKK allicht ook toegepast in woonhuizen. Met een kleine gasmotor die voorziet in elektriciteit én warmte, in Duitsland bestaat het al. Ook stadsverwarming – het gebruik van de restwarmte van nabijgelegen bedrijven voor de verwarming van een hele woonwijk – is een mogelijkheid.

Her en der in Europa lopen experimenten om de kleine WKK-centrales nog milieuvriendelijker te maken. In Nederland wordt een zwembad van stroom en warmte voorzien door een motor die op biodiesel draait. Elders worden houtafval en biomassa aangewend als brandstof voor kleine krachtcentrales.

Vandaag is WKK in Vlaanderen goed voor zo’n 1000 megawatt. De Vlaamse regering wil er tegen 2012 nog eens 1000 MW bij. Michel Raskin schat dat WKK in het beste geval 20 % van onze elektriciteitsvoorziening kan leveren. Geloven dat WKK en hernieuwbare energiebronnen kerncentrales overbodig zullen maken, is volgens Raskin dagdromen. ‘De burger zou dan heel zwaar moeten inleveren op zijn comfort.’

F.G.