Waalse kinderen studeren op school liever Engels dan Nederlands. Dat zou hen later wel eens zuur kunnen opbreken.
Nederlands is allesbehalve hip aan de overkant van de taalgrens. Vandaar dat steeds minder Waalse scholieren onze taal willen leren. Vlaamse kinderen hebben geen keuze: vanaf het vijfde leerjaar is Frans een verplicht vak. Net zoals Franstalige kinderen in Brusselse scholen Nederlands moeten leren. Maar hun Waalse leeftijdgenoten mogen kiezen tussen Nederlands, Duits en Engels. Uit cijfers van de Federatie Brussel-Wallonië blijkt dat nauwelijks 14.834 leerlingen het voorbije schooljaar Nederlands volgden. Dat is maar liefst tien procent minder dan vier jaar geleden. 22.537 leerlingen kozen voor het Engels, en verwacht wordt dat die groep alleen maar groter zal worden.
Nochtans koesterde Laurette Onkelinx (PS), die in de jaren negentig in de Franse Gemeenschapsregering bevoegd was voor onderwijs, destijds grote dromen: tegen de eeuwwisseling moest heel Wallonië tweetalig zijn. Frans-Nederlands welteverstaan. Het is anders gelopen. Niet alleen doordat latere coalities geen prioriteit meer maakten van die tweetaligheid, maar ook omdat Waalse kinderen en hun ouders het belang van het Nederlands minder en minder inzagen. De meesten vinden het tegenwoordig veel verstandiger om voor het Engels te kiezen. Want kun je je met die taal niet over de hele wereld behelpen? Ja, maar wie in België werk zoekt, spreekt nog altijd best Frans én Nederlands. In negentig procent van de vacatures wordt minstens een notie van beide landstalen gevraagd.
Maar daar staan veel Waalse tieners niet bij stil als ze hun keuze moeten maken. En waarom zouden ze anders Nederlands leren? Erg aantrekkelijk vinden ze die taal niet. Al is het maar omdat ze er in hun dagelijkse leven amper mee in aanraking komen. Op televisie zien ze alleen series in het Frans of Engels, en dat geldt ook voor de muziek waar ze naar luisteren. Er zijn wel Vlaamse artiesten, zoals Selah Sue, die het heel goed doen in Wallonië, maar die zingen haast zonder uitzondering in het Engels.
Daarbij komt nog dat veel Walen niet erg hoog oplopen met Vlaanderen. ‘Al jarenlang worden de bewoners van het zuiden van het land door die uit het noorden als luieriken of profiteurs beschouwd’, zei onderwijsspecialist Alain Braun van de universiteit van Bergen onlangs in La Dernière Heure. ‘Volgens veel Walen verdienen de Vlamingen niet dat ze de moeite doen om hun taal te leren. Die situatie is gedeeltelijk versterkt door de resultaten van de N-VA bij de verkiezingen.’ Al gaat dat gevoel natuurlijk veel verder terug. De Waalse socialist Jules Destrée schreef ooit dat Walen een diepe en instinctieve afkeer hebben van ‘het Vlaams’. En dat was zo’n honderd jaar geleden.
Ann Peuteman
Wie in België werk zoekt, spreekt nog altijd best Frans én Nederlands. Dat zien Waalse studenten niet in.