Vlaanderen doet het veel beter in de toppublicaties dan Wallonië, maar Nederland heeft mijlen voorsprong, blijkt uit onderzoek van Knack.
In het eerste halfjaar van 2015 verschenen in de wetenschappelijke topvakbladen Nature en Science respectievelijk 13 en (amper) 4 publicaties waaraan minstens werd meegewerkt door een Belgische onderzoeksgroep. Nederland doet het op dat vlak veel beter. In Nature verschenen liefst 27 ‘Nederlandse’ bijdragen, in Science 16.
Voor de analyse, die Knack zelf uitvoerde, werd een aantal regels gehanteerd. Het ging uitsluitend om publicaties van wetenschappelijke bevindingen, niet om commentaar- of andere stukken. Er werd slechts één registratie per artikel gedaan, zelfs als er meerdere instituten van een land hadden deelgenomen, en de twee reeksjes van artikels over min of meer hetzelfde onderwerp werden als één registratie beschouwd. Nederlandse of Belgische vorsers in buitenlandse loondienst werden niet meegerekend.
Van de in totaal zeventien Belgische publicaties kwamen er veertien uit Vlaanderen en drie uit het Brusselse (onder meer van twee federale onderzoeksinstellingen). Waalse universiteiten drongen niet door tot de wetenschappelijke topvakbladen – onze Franstalige landgenoten moeten nog een inhaalbeweging maken op het vlak van wetenschappelijke excellentie. Dat er meer in Nature dan in Science gepubliceerd wordt, komt wellicht doordat het eerste blad in Groot-Brittannië wordt uitgegeven en het tweede in de VS.
Het verschil tussen Vlaanderen en Nederland is opvallend. Nederland werkt veel breder in wetenschappelijke uitmuntendheid dan Vlaanderen, waarvan de toppapers bijna uitsluitend uit de moleculaire biologie komen. Ook opmerkelijk: bij grote wetenschappelijke consortiums lijken meer Nederlandse dan Vlaamse wetenschappers terecht te komen. Heeft het te maken met de geroemde Nederlandse voortvarendheid versus de Vlaamse terughoudendheid?
De voornaamste Vlaamse financiers van wetenschappelijk onderzoek (het FWO voor fundamenteel werk en het IWT voor meer toegepast onderzoek) verdelen elk jaar iets meer dan een half miljard euro. In Nederland bedraagt de publieke financiering van wetenschappelijk onderzoek meer dan 4 miljard euro. Als je rekening houdt met het gegeven dat er drie keer meer Nederlanders dan Vlamingen zijn, blijft Vlaanderen qua financiering nog altijd ver achter op Nederland, en moet je wel stellen dat onze wetenschappers het niet zo slecht doen met de bescheiden middelen die ze van de overheid krijgen.
Vrijwel alle adressen die in de vakbladen geregistreerd staan, komen van universiteitslaboratoria. De rechtstreekse bijdrage van de industrie aan topwetenschap is dus beperkt.
DOOR DIRK DRAULANS
Waalse wetenschappers zijn afwezig in de wetenschappelijke topvakbladen.
