Dankzij epigenetica krijgt de strijd tegen de aftakeling van onze ogen een nieuwe dimensie.

Epigenetica is de jongste tak van de genetica. Twintig jaar geleden kregen wetenschappers in de gaten dat chemische stoffen op de genen meebepalen welke genen al dan niet in eiwitten worden overgeschreven. Sindsdien wordt nagegaan of het medisch nuttig kan zijn om die chemische stoffen te manipuleren.

Omdat verouderingsprocessen een epigenetische component hebben, rijst de hoop dat epigenetisch knutselwerk die processen kan helpen tegengaan. In Nature tonen onderzoekers aan dat dat geen ijdele gedachte is. Ze zijn erin geslaagd de aftakeling van het zicht van oude muizen zelfs om te keren, door te sleutelen aan de chemische merkers op hun genen. Zo konden ze cellen in de oogzenuwen herprogrammeren, waardoor ze een jeugdiger voorkomen kregen en minder hinderlijk waren voor het zichtvermogen.

Hetzelfde effect werd bereikt met menselijke cellen in laboratoriumculturen. De wetenschappers zijn er alleen nog niet achter hoe de cellen ‘weten’ wat hun epigenetische structuur was toen ze jonger waren. Het lijkt logisch dat we die kennis moeten hebben voor de techniek wordt ingezet tegen de aftakeling van onze ogen. Toch worden de eerste preklinische tests al in de steigers gezet.

Andere onderzoekers tonen in Proceedings of the National Academy of Sciences aan dat verstoring van de stofwisseling in de zenuwcellen van ogen kan leiden tot verhoogde druk in de oogbol – een kenmerk van glaucoom, een aandoening die veel oudere mensen treft. Stoffen als rapamycine toedienen zou de verstoring counteren.