Arca speelt ?Hysteria? van Terry Johnson.

Vorig seizoen speelde Arca (Gent) ?Doodgeestig? van de Brit Terry Johnson. Met ?Hysteria?, een komisch droomspel rond Sigmund Freud (1856-1939), wordt nu het seizoen afgesloten. Het stuk situeert zich in Londen in 1938, het jaar waarin de grondlegger van de psychoanalyse onder druk van het nazisme Wenen moest verlaten. Eerder creëerde Malpertuis ?De bezoeker? van Eric-Emmanuel Schmitt, een ernstig conversatiestuk over Freuds laatste dagen in Wenen. In essentie hebben zowel Schmitt als Johnson hun twijfels over een aantal Freudiaanse stellingen, maar Johnson is het niet om confrontatie of analyse te doen. Hij steekt graag de draak met historische figuren en zet ze het liefst voor schut.

Voor ?Hysteria? wordt hem door de geschiedenis een handje toegestoken, want in Londen kreeg Freud ( Erik Van Herreweghe) een aantal prominenten op bezoek, onder wie de excentrieke schilder Salvador Dali ( Peter Marichael). Historisch is ook dat Dali er een schets tekende van Freud. Johnson maakt de situatie nog excentrieker door het bezoek van een zekere Jessica ( Kadér Gürbüz), de dochter van een patiënte voor wie het contact met Freud slecht afliep. Jessica speelt de anima, wil uitleg maar lijkt bij momenten ook op Freuds jongste dochter Anna. Dan is er ook nog de joodse arts Abraham Yehuda ( Kristiaan Lagast), die Freud wil doen afzien van zijn publicatie over Mozes en die als een ceremoniemeester het ritueel van opeenvolgende droomsequenties met morfinespuitjes dirigeert.

Regisseur Hugo Van Laere nam enkele weken vóór de première de regie over en moest ook voortwerken met een gewijzigde cast. Hij zorgt voor vlot verkeer in de situatiekomedie, maar wie enige diepgang of een satirische benadering verwacht, wordt teleurgesteld. De voorstelling is een oppervlakkige stoeipartij met Freud en drie intriganten die in gekte almaar meer op elkaar gaan lijken. Met hun Dali-snor en zwarte lingerie bezorgen ze de aftakelende Freud een geforceerd demonisch laatste levensuur.

Zoals de schriftuur van ?Hysteria? is ook de vertolking als uit de losse pols. Alleen de jonge Kadér Gürbüz die enkele seizoenen geleden al opviel in ?Je Anne? bij het Ballet van Vlaanderen waar ze de hoofdrol ( Anne Frank) vertolkte doorbreekt als Jessica af en toe het opgedrongen cliché.

Roger Arteel

Tot 28/6 in Arca, St.-Widostraat, Gent. 09/225.18.60.

Kadér Gürbüz, Peter Marichael, Erik Van Herreweghe in Hysteria : geforceerd demonisch.