Alexia Leysen (1988), de initiatiefneemster van Dagen zonder Vlees, werkt aan My Life with the Tree, een stuk dat meedingt naar de Diorapthe Cement Prijs voor jong theatertalent. ‘Het is niet van deze tijd om je maar in één richting te ontwikkelen.’
De titel doet vermoeden dat u zich na de dieren ook om de bomen wilt bekommeren?
ALEXIA LEYSEN: (lacht) Dat is een begrijpelijk maar verkeerd vermoeden. De aanleiding voor deze voorstelling is een werkje van Frank Kunert. Je ziet een huis waaruit een opwaartse trap vertrekt. Die trap eindigt ergens hoog in de lucht bij een boom. Het duurde even voor ik besefte dat dit een miniatuurkunstwerkje is en geen bewerkte foto. Dat beeld sloot aan bij een thematiek waarin ik me verdiepte: het verlangen. Verlangen stuwt het leven vooruit. Het doet je verder dromen van dingen waarvoor je bereid bent om je uit te sloven. Tegelijk is het gevoel van bevrediging meestal kortstondig. Want zoals de filosoof Slavoj Zizek dat zo grappig verwoordt: ‘We don’t really want what we think we want.’ Samen met Lukas Smolders proberen we rond die mechaniek een beeldende, woordeloze voorstelling te maken.
Waar verlangt u naar na deze editie van Dagen zonder Vlees?
LEYSEN: Dit is een succeseditie. Vorig jaar deden 55.000 mensen mee, nu staat de teller al op 90.000. Het initiatief wordt haast beschouwd als een nieuwe, volwaardige invulling van de vastenperiode. Hierna moeten we bekijken of we de campagne in 2017 opnieuw lanceren. We hopen natuurlijk nog te groeien.
Welke inzichten leverde deze campagne op?
LEYSEN: Het inzicht dat duurzamer eten geen opoffering hoeft te zijn. Het voelt goed omdat het jezelf én de omgeving goed doet. Dit jaar legden we de nadruk op plastic verpakkingen vermijden, kiezen voor seizoensgroenten en minder eten weggooien. Het gaat over vooruitkijken én terugkijken, want ecologisch denken is niet alleen naar de toekomst kijken, het is ook met gezond verstand naar het verleden kijken. Het is echt nog niet zo lang geleden dat onze overgrootouders hun boodschappen deden zonder plastic. Maar mensen die vandaag bewust plantaardiger eten, minder voedsel verspillen of minder afval produceren worden te vaak als extreem bestempeld. Terwijl de gigantische voedselverspilling, de absurde overdaad aan wegwerpverpakkingen en onze overconsumptie van vlees pas écht extreem zijn.
Overwoekert dit engagement uw artistieke carrière?
LEYSEN: Ja. De afgelopen twee jaar werkte ik hard aan Dagen zonder Vlees en dus minder aan mijn ontwikkeling als maker. Maar het is niet meer van deze tijd om je maar in één richting te ontwikkelen. Waarom zou je je verbeelding alleen mogen gebruiken om kunst te maken? Ik gebruik mijn verbeelding en reflectievermogen om de wereld te verbeteren met Dagen zonder Vlees, maar ik wil ook graag vormen zoeken om grip te krijgen op de tegenstrijdige gevoelens die spelen in het wispelturige, emotionele wezen dat de mens is.
Uw theaterwerk kan toch niet volledig losstaan van uw engagement?
LEYSEN: We hebben natuurlijk aandacht voor, bijvoorbeeld, het recupereren van materiaal. En we eten geen vlees. Maar die ecologische manier van werken mag de artistieke focus niet belemmeren. My Life with the Tree gaat niet over ecologie, maar over het mooiste en meest tragische mechanisme in de mens: het verlangen. Of dat nu gaat over liefde, succes, werk, schoonheid, bezit, erkenning… of bijvoorbeeld: naar een boom die in de lucht zweeft.
Dagen zonder Vlees loopt nog tot 26/03. Festival Cement: 22-26/03. Première My Life with the Tree – De botanica van het verlangen: 10/06, De Studio, Antwerpen.
Els Van Steenberghe
‘Waarom zou je je verbeelding alleen gebruiken om kunst te maken?’
