Nu kredietbeoordeelaar Moody’s de rating van Turkije heeft verlaagd, rijzen er steeds meer twijfels over de gezondheid van de Turkse economie. Minister van Economie Nihat Zeybekci bijt van zich af.
Een van de steunpilaren van Tayyip Recep Erdogans populariteit is het ‘Turkse mirakel’, de indrukwekkende hausse die de economie onder zijn leiderschap heeft gekend tussen 2002 en 2012. Een jaarlijkse economische groei van rond de zes procent, een verdriedubbeling van het gemiddeld inkomen: tot voor kort leken de bomen tot in de hemel te groeien.
Maar die vette jaren lijken stilaan voorbij. De economische groei neemt sinds 2012 af en door de mislukte staatsgreep van 15 juli is die nog sterker vertraagd. En tot overmaat van ramp heeft ratingbureau Moody’s de Turkse kredietrating verlaagd tot ‘rommel’, omdat het twijfelt of het land zijn schulden zal kunnen blijven betalen. ‘Onzin’, zegt Turks minister van Economie Nihat Zeybekci, een vertrouweling van de Turkse president Erdogan. ‘Ik vraag me af waarop die ratingbureaus zich baseren. Hebben zij echt onze cijfers ernstig bestudeerd?’
President Erdogan noemde de verlaging van Moody’s politiek gemotiveerd. Heeft hij gelijk?
NIHAT ZEYBEKCI: (afgemeten) We hebben ernstige twijfels, ja. Twee dagen voor de downgrade kregen we nog goede punten van Moody’s. Na de mislukte staatsgreep speculeerde iedereen dat de Turkse lira zou crashen en de economie in elkaar zou storten. Niets daarvan is gebeurd. Ach, ik til niet te zwaar aan die downgrade. Het is belangrijk, maar het is niet essentieel.
Veel economen hebben twijfels bij uw economische succesverhaal. Is het Turkse economische model wel duurzaam?
ZEYBEKCI: Kent u een sterkere stresstest dan een gewapende coup? Als de Turkse economie ondanks de staatsgreep stabiel blijft, is dat een bewijs van duurzaamheid. Niets kan ons nu nog gebeuren.
Na de mislukte staatsgreep duurde het even voor Europa zijn steun uitsprak aan de Turkse regering. Vond u dat verrassend?
ZEYBEKCI: We snappen dat onze vrienden in het Westen het moeilijk hebben om te begrijpen wat er echt gebeurd is tijdens de coup. We kunnen het zelf nauwelijks geloven. Ons parlement is gebombardeerd door straaljagers. Onze medeburgers zijn beschoten door hun eigen militairen. Europa zou moeten inzien dat 15 juli de overwinning is van de burgerdemocratie. De Turken hebben de mensenrechten en de democratie verdedigd met hun leven. Het zou goed zijn als Europa daar begrip voor zou hebben.
De Turkse regering was er wel heel snel van overtuigd dat Fethullah Gülen achter de staatsgreep zat.
ZEYBEKCI: Er bestaat geen twijfel over dat het om een goed georganiseerde terreurbeweging gaat. Ze gebruikten een geheim communicatiesysteem waartoe enkel zij toegang hadden. Volgens het bewijsmateriaal dat we verzameld hebben, hadden de coupplegers al lijsten gemaakt van nieuwe burgemeesters en ministers. Dat gaat over ettelijke duizenden mensen. Ze hadden de hele administratie geïnfiltreerd: het leger, de politie, het gerecht.
Wat moet er met hen gebeuren?
ZEYBEKCI: We zullen het staatsapparaat zuiveren van terroristen. Alles gebeurt volgens de regels van de Raad van Europa. Turkije is een van de meest democratische landen ter wereld. Onze Europese vrienden mogen er zeker van zijn dat we de rechtsgang zullen respecteren.
Is dat wel zo? Op een bijeenkomst eind augustus wilde u de Gülenisten nog ‘op zo’n manier straffen dat ze zullen smeken te worden gedood’.
ZEYBEKCI: Dat citaat is uit zijn context gerukt. Ik zeg u klaar en duidelijk: de leden van de terroristische organisatie die 260 onschuldigen gedood hebben, zullen op dezelfde manier gestraft worden als terroristen die in België, Duitsland of Frankrijk berecht worden. Alle rechtszittingen zijn open: iedereen is welkom om de processen te volgen.
Jeroen Zuallaert
‘Kent u een sterkere stresstest dan een gewapende coup?’
