Sinds de aanslagen van 22 maart is de omzet van de hotels en restaurants in de hoofdstad met zestig procent gedaald. Al zijn er aanwijzingen voor beterschap.
‘Hoe het gaat met het toerisme in Brussel? Heel simpel: er is geen toerisme in Brussel.’ Yvan Roque van de Brusselse horecafederatie stelt het meteen scherp. Het zakentoerisme is weer min of meer op gang gekomen, maar het vrijetijdstoerisme is helemaal verdwenen. Dat komt duidelijk door de terreurdreiging, maar volgens hem ook door de gesloten Stefaniatunnel en de voetgangerszone. ‘Er staan niet eens wegwijzers om mensen langs die zone te loodsen. Dat begrijp ik echt niet’, zegt Roque.
De cijfers zijn hard. ‘Meteen na de aanslagen hebben we een hele grote dip gezien, maar het zakentoerisme heeft zich snel hersteld’, zegt Geert Cochez van Visit Brussels. In juni was er maar vijftien procent minder zakentoerisme in de hotels dan het jaar voordien. Dat was nog een meevaller: aanvankelijk waren we bang dat de aanslagen hetzelfde effect zouden hebben als die in New York na 9/11. Daar hebben ze jarenlang een zware impact gevoeld. Uiteindelijk valt het hier dus nog mee. Al krijgt ons vrijetijdstoerisme het wel zwaar te verduren: volgens de recentste cijfers van mei is de hotelbezetting met dertig procent gedaald. De eerste weken van juli waren er aanwijzingen dat het al iets beter ging, en we hopen de zomer af te sluiten met een verlies van vijftien procent. Al blijft het bang afwachten, want een aanslag zoals die in Nice is nefast voor het toerisme in heel Europa.’ Welke nationaliteiten precies wegblijven, zal pas over een jaar blijken uit de officiële cijfers. ‘Uit ervaring weet ik dat vooral toeristen uit Azië en Amerika heel bang zijn voor aanslagen’, aldus Cochez. ‘Maar in onze onthaalkantoren krijgen we geen angstige reacties. Als je een stad bezoekt, ervaar je dat helemaal anders dan als je thuis naar onheilsberichten zit te kijken. We hebben deze zomer geen enkel evenement moeten schrappen. In onze campagnes proberen we in de verf te zetten dat er heel veel te doen is in de hoofdstad.’
Het is ook het ideale moment om een luxueuze citytrip naar Brussel te plannen, want in sommige chique hotels kun je nu voor de helft van de prijs overnachten. ‘Er zijn hotels die kamers tegen bodemprijzen verhuren, maar dat raden we hen af’, zegt Cochez. ‘Zulke braderieprijzen sleep je immers heel lang mee.’
Vooral in de toeristische wijk rond de Grote Markt en de Zavel zitten de horecazaken op hun tandvlees. ‘De restaurants en cafés hebben er omzetdalingen tot 60 procent’, zegt Marc Van Muylders, voorzitter van de sectie hotels bij de Brusselse horecafederatie. ‘Doordat de hotels leeg staan, komen er geen toeristen meer over de vloer. Ook veel Brusselaars, mensen uit de rand en dagjestoeristen wagen zich niet meer tot in het centrum. Veel bekende restaurants en cafés zijn zelfs gesloten tijdens de vakantie. Dat is nooit gezien. Het enige lichtpuntje is dat horecazaken in Ukkel en Sint-Gillis het beter doen: zij vangen Brusselaars op die niet meer tot in het centrum raken.’
Doordat Vlaanderen zo klein is, combineren veel buitenlandse toeristen onze hoofdstad met snelle bezoekjes aan Gent, Antwerpen en Brugge. Vooral die laatste stad lijdt erg onder de situatie. In mei 2015 hadden ze daar nog een hotelbezetting van 86 procent, nu is dat maar 63 procent.
Stefanie Van den Broeck
‘Chique hotels verhuren hun kamers nu al aan de helft van de prijs.’
