De rol van de internationale gemeenschap in Congo lijkt te tanen.

In principe had Congo’s oppositieleider (en voormalige vicepresident) Jean-Pierre Bemba zaterdag moeten aankomen in Portugal, waar hij familie heeft. Officieel moet Bemba er voor medische verzorging naartoe. Officieus wil hij Congo ontvluchten, omdat zijn leven er in gevaar is.

Maar maandag zat hij nog altijd vast in de Zuid-Afrikaanse ambassade in Congo’s hoofdstad Kinshasa. De onderhandelingen tussen president Joseph Kabila en de internationale vredesmacht Monuc (Mission de l’Organisation des Nations Unies au Congo) over Bemba’s evacuatie slepen aan. De Monuc zou Bemba’s veiligheid tijdens zijn overbrenging naar de luchthaven garanderen.

Kabila staat echter niet te springen om Bemba te laten gaan. De kans dat de man na zijn vertrek ooit naar Congo terugkeert, lijkt klein, tenzij hij opnieuw rebellenleider zou worden om vanuit de Eve-naarsprovincie, die hij min of meer controleert, Kabila het vuur aan de schenen te leggen.

Een uitgelekte geheime nota van de politieke sectie van de Monuc, deels gebaseerd op een interpretatie van wat Kabila als verantwoording gaf voor zijn harde optreden van de voorbije weken tegen Bemba en zijn militie, bevestigt die stelling.

Kabila geeft duidelijk te verstaan dat hij het jammer vindt dat Bemba hem al verschillende keren ontsnapt is, en dat hij te lang geaarzeld heeft om de man aan te pakken. Hij zou hem het liefst laten arresteren wegens hoogverraad. Dat er vele honderden doden zijn gevallen bij zijn aanval op Bemba, betreurt hij, maar het was ‘minder erg dan in Irak’.

Voor wie het nog niet begrepen zou hebben, Kabila laat ook weten dat hij vroeger veel naar de internationale gemeenschap luisterde, waardoor hij als ‘zwak, incompetent en gemakkelijk te beïnvloeden en te manipuleren’ overkwam. Maar die tijd van ‘voortdurende concessies’ is voorbij. Hij zal van nu af aan meer luisteren naar de hardliners in zijn omgeving, en minder naar de internationale gemeenschap met haar voortdurende gezeur over dialoog en toegevingen.

Waarnemers maken zich ook steeds meer zorgen over de grote stilte waarin de Congolese regering zich hult. Premier Antoine Gizenga heeft zich in de Bembacrisis niet geroerd. Het is niet uitgesloten dat de regering al monddood is gemaakt voor ze goed en wel van start is gegaan. Zo heeft Kabila de handen vrij om te doen wat hij vindt dat hij moet doen. In het beste geval als een verlicht despoot, in het slechtste geval als dictator. Maar zeker niet als goede democraat.

DE GEHEIME NOTA VAN DE MONUC KUNT U LEZEN OP ONZE WEBSITE: http://blogs.knack.be/actua

Dirk Draulans