Zieke bedrijven moeten sneller naar de dokter.
Meer dan zes procent van de 345.000 Belgische bedrijven is op sterven na dood. De rotte appels zitten vooral in de grote steden: vier van de tien Gentse bedrijven zitten in de gevarenzone, Brussel en Antwerpen scoren nauwelijks beter. Ruim een op de drie Belgische ondernemingen vertoont een lichte koorts, en bij ongeveer een op de zeven bedrijven rinkelen verschillende alarmbellen. Die onthutsende cijfers komen uit een studie van de Unie van Rechters in Handelszaken (URH), gebaseerd op de risicoanalyses van Graydon, een databank voor ondernemingen.
Er moet een kordaat preventiebeleid komen, vinden de handelsrechters. Ze hebben gelijk. In 2003 spraken de handelsrechtbanken in de 27 arrondissementen 7661 faillissementen uit – bijna 400 méér dan een jaar eerder. Dat is een onrustwekkende evolutie, want door faillissementen krijgen ook gezonde bedrijven hun facturen niet meer betaald. De handelsrechters pleiten bijvoorbeeld voor stringentere eisen voor de financiering van kmo’s, en voor het bemoeilijken van een verhuizing naar de metropolen, waar de controle op bedrijven lakser is dan op het platteland.
Maar ook het opsporen van bedrijven in moeilijkheden moet beter. Handelsrechters, kamers van koophandel en overheden moeten sneller de bedrijven in moeilijkheden detecteren, bijvoorbeeld aan de hand van dagvaardingen van de RSZ, geprotesteerde wissels, belastingachterstanden en knipperlichten in de jaarrekeningen. De kamer voor handelsonderzoek, het kuuroord voor zieke bedrijven binnen de rechtbanken van koophandel, moet sneller bemiddelen over saneringsmaatregelen, of vroeger pleiten voor een vereffening – Kortrijk, Ieper, Tongeren en Dendermonde, de vier arrondissementen waar dat het effi- ciëntst gebeurt, hebben namelijk aanzienlijk minder zwaar zieke bedrijven.
Helaas komt de hulp voor zieke ondernemingen vaak te laat. Het gerechtelijk akkoord, de revalidatieperiode voor zieke bedrijven, wordt meestal uitgesproken als de averij onherstelbaar is geworden. Daardoor is de maatregel meestal de voorbode van de vrije val. ‘We moeten met de sanering beginnen vóór het echt problematisch wordt’, zegt Marcel Verschelden van de Unie van Rechters in Handelszaken. ‘Dan kunnen we de helft van de zieke bedrijven redden en de rest verwijderen.’ Een pak (vooral kleine en middelgrote) ondernemingen heeft namelijk een hardnekkig virusje onder de leden. We moeten zorgen dat er geen epidemie van komt.
Frank Demets
Ook het opsporen van bedrijven in moeilijkheden moet beter.