DE GERUCHTEN (HET TONEELHUIS)
Bij zijn verschijnen in 1996 werd Hugo Claus’ roman De geruchten zowel bejubeld als neergesabeld. Regisseur Guy Cassiers schatte het dramatische potentieel van het boek hoog genoeg in om het te bewerken voor het theater.De roman is rijk aan dialogen, en bovendien levert Claus, met zijn absoluut gehoor om de Vlaamse volksziel in smedige taal te vatten, een idioom af dat la flandre profonde ten voeten uit portretteert. Cassiers’ aanpak was soberder en minder multimediaal dan gewoonlijk. De broeierige seksualiteit en hitsigheid, het onverwerkte oorlogsverleden en het klerikalisme werden met grote waarachtigheid gebracht door de spelers van Olympique Dramatique.
ANGELS IN AMERICA (TONEELGROEP AMSTERDAM)
Tony Kushners Pulitzerwinnende theatertweeluik uit 1992 doet elke ambitieuze regisseur/acteur watertanden. Angels in America portretteert doorwrochte personages op zoek naar zichzelf, koppelt een loodzware thematiek aan gitzwarte humor en serveert dialogen scherp als een mes.Dat alles tegen de achtergrond van het Amerika van de jaren tachtig, waarin conservatisme hoogtij viert en een nieuwe ziekte opduikt. Ivo Van Hove nam het winnende recept grotendeels over. Door sommige overdadige smaken te temperen, kon hij bijkruiden waar dat welkom was. Ja, zijn sobere enscenering ging op de duur wat vervelen, maar ze gaf de acteurs wel de ruimte om hun personage vorm te geven. Van Hoves regie, gedragen door een schare acteurs die beangstigend doorleefd stond te acteren, greep naar de keel. Een slordige vijf uur lang liet hij niet los. Ook in de dagen daarna niet.Dit was theater in zijn zuiverste vorm.En daarom des te monumentaler.
VERGETEN STRAAT (NTGENT)
In Vergeten straat doet Louis Paul Boon het verhaal van de aanleg van de spoorverbinding tussen het Noord- enhet Zuidstation. Door de bouw van een betonnen muur wordt een doodlopende straat van de buitenwereld afgesloten. De bewoners raken geïsoleerd en worden gedwongen een eigen ‘regering’ te maken. Er wordt voor een anarchistische commune gekozen. De opzet mislukt, want iedereen wil de baas zijn maar niemand heeft daarvoor de nodige ervaring en kennis.
Johan Simons van NTGent kreeg op de Ruhr Triennale de opdracht om dat alles in een theatervoorstelling om te zetten. Hij wist de regionale gebeurtenis te internationaliseren. De betonnen muur werd die van China, van Berlijn, van Gaza. Vergeten straat was de beste productie die Simons als artistiek directeur van het NTGent tot nog toe heeft gemaakt. Dat de creatie de openingsceremonie werd van coproducent de Ruhr Triennale mag Gent als een eer beschouwen. Dat Boon deze voorstelling niet meer kon zien…
ROMEINSE TRAGEDIES (TONEELGROEP AMSTERDAM/KAAITHEATER)
Voor zijn Romeinse tragedies bundelden regisseur Ivo van Hove en Toneelgroep Amsterdam drie politieke stukken van Shakespeare, Coriolanus, Julius Caesar en Antony and Cleopatra, tot een marathon van zes uur. Ze bieden een staalkaart van de karakters van de mens en van de evolutie van de geschiedenis, in het volle besef dat een oplossing van een probleem nooit zal bestaan. Het publiek kon zich vrij bewegen tussen de zaal, het balkon en het toneel, waar zowaar drankjes en hapjes te koop waren die konden worden geconsumeerd op terrasjes van fauteuils en krukken. Met die theatertruc wou de regisseur het leven zoals het is benadrukken: de mens leeft tussen de drama’s en maakt deel uit van de geschiedenis. Van Hove is de eerste die ons heeft kunnen verzoenen met het fenomeen van de multimediashow. Romeinse tragediesis écht hedendaags theater van morgen.
DE GROTE MOND (SKAGEN)
Op het krijtbord stonden een vijftiental namen en bijbehorende data genoteerd, gaande van klassieke Grieken tot Osama Bin Laden, George W. Bush en Frank Vanhecke. Het gaf de volgorde weer van de politieke redevoeringendie Valentijn Dhaenens (acteur bij collectief SKaGeN) aaneenreeg in De Grote Mond: een solo met een veelheid aan stemmen én een wandeling doorheen de geschiedenis waaruit niet zelden bleek hoe actueel veel speeches blijven. Sommige redevoeringen waren pijnlijk persoonlijk (koning Boudewijn en de abortuskwestie), andere pijnlijk beschamend (Frank Vanheckes uitlatingen op een congres in de VS), allemaal waren ze verhelderend. Los van de sterke inhoud was De Grote Mond een onmisbare les in retorica.
(JDS);(TDS);(GL);(GL);(LILA)
