De Republikeinse partij houdt haar Nationale Conventie in een verdeeld New York.

Een jaar geleden leek het nog een goed idee: de Republikeinse partij zou haar Nationale Conventie voor het eerst in New York houden. Ze wil er George W. Bush voor een nieuw mandaat als president van de Verenigde Staten voordragen. New York is normaal gesproken een bolwerk van de Democratische partij. Maar de beroemde Madison Square Garden ligt in Manhattan op een boogscheut van Ground Zero – de plek waar Bush in september 2001 zijn sterkste moment als president beleefde. Met een brandweerhelm op zijn hoofd en een megafoon in zijn handen.

Ondertussen bepaalt Irak het oordeel van de Amerikanen over hun president en wordt zijn aanwezigheid op de Conventie zo beperkt mogelijk gehouden. In de straten van Manhattan pakken betogers samen die het niet met Bush eens zijn. De manifestaties roepen herinneringen op aan de Democratische Conventie in 1968, toen betogers tegen de oorlog in Vietnam felle rellen veroorzaakten in de stad. Die bleken achteraf door provocateurs te zijn aangestoken. De beelden ervan werden door de Republikein Richard Nixon in zijn campagne gebruikt en lagen aan de basis van zijn nipte winst tegen de Democraat Hubert Humphrey. Veel Amerikanen houden niet zo van rumoer op straat.

Overigens zijn de meningen over George W. Bush niet alleen in New York sterk verdeeld. Zijn bestuur wordt in de hele VS als controversieel ervaren. Dat komt onder meer omdat zijn omstreden verkiezingsoverwinning vier jaar geleden hem niet tot enige terughoudendheid heeft aangezet. Bush noemde zichzelf toen een compassionate conservative, maar hij voerde hoegenaamd geen gematigde politiek. Amerika maakte onder zijn leiding op alle vlakken een ruk naar rechts, die zelfs de traditionele rechterzijde vaak te ver gaat.

Amerikaanse conservatieven zijn voor een kleine staat, niet voor een grote. Ze vinden het verbazend dat George W. Bush de federale begroting veel meer liet stijgen dan de Democraat Bill Clinton voor hem. Maar ze kijken vooral met afschuw naar de greep die christelijke fundamentalisten op het Witte Huis hebben gekregen. Als Bush op de Conventie meer van hetzelfde belooft, dreigt hij de steun van een deel van het Republikeinse centrum te verliezen.

Kritiek op George W. Bush wordt ook in Europa soms als een vorm van primair anti-Amerikanisme van de hand gewezen. Toch hebben niet alleen linkse liberalen moeite met het beperken van burgerrechten of het oogluikend toelaten van martelpraktijken. Dat past namelijk niet echt in het maatschappijbeeld waarvoor de Verenigde Staten garant staan.

Hubert van Humbeeck

Het bestuur van George W. Bush gaat ook de traditionele rechterzijde vaak te ver.