Het onderwijsblad Klasse haalde er het nieuws mee: 60 procent van de leraren vinden herexamens prima. Anders gezegd: het huidige systeem vinden ze niet goed. Vooral niet ‘naar de leerlingen toe’.
Wie een buis heeft, kan een waarschuwing krijgen. Dat wil zeggen dat die leerling volgend jaar op zijn tellen moet passen, want dan zal de klassenraad geen genade meer kennen. En bij de deliberatie moet erop worden gelet dat alle procedures correct worden gevolgd, om geen klachten van ouders uit te lokken.
Juist om die klachten te voorkomen en ‘naar de ouders toe’ te bewijzen dat het écht de schuld van de school niet is, voegen heel wat scholen aan die waarschuwing ook een soort herstelprogramma toe. Leraren moeten extra oefeningen verzinnen en verbeteren die de leerling op het rechte pad moeten krijgen en houden. Het verschil met wat extra studeren in de vakanties is niet helemaal duidelijk, maar het klinkt beter.
Dat die extra oefeningen het best worden aangevuld met gratis gegeven bijlessen spreekt vanzelf. De zorgende functie van de school kan niet genoeg worden benadrukt.
Wat als die leerling dat extra pakket rustig naast zich neerlegt? Dat is de verantwoordelijkheid van de leerling, al wordt van leraren wel verwacht dat ze die narijden en met redenen omklede verslagen maken. En in het ergste geval is er nog steeds de clausulering, nietwaar.
Clausuleren is een typisch onderwijswoord dat gewoon wil zeggen dat de klassenraad beslist dat deze leerling wel naar het volgende jaar mag, maar niet in de afdeling waar hij of zij zit. Gezakt voor wiskunde? Dan maar naar een afdeling waar het wiskundepakket lichter is. Een buis voor talen? Dan maar naar een klas waar beginnersfrans wordt onderwezen.
Een zware sanctie die alleen te vermijden valt door zittenblijven.
Wacht even. Was blijven zitten niet net de reden dat toenmalig onderwijsminister Luc Van den Bossche de herexamens afraadde en bijna verbood? Tegen de zin van de leraren overigens. Maar onder de invloed van allerlei studies en drukkingsgroepen is het politiek correct geworden om tégen herexamens te zijn. Terwijl al die leraren weten wat het gevolg is. Leerlingen worden van klas naar klas gesluisd tot ze in het laatste jaar dan toch maar een herexamen krijgen. Want dat kan aan iedereen verkocht als ’toch te jammer dat je juist het zesde jaar moet overdoen’.
Maar in anonieme enquêtes kun je voor je echte mening uitkomen en dan stemmen leraren met een zucht van opluchting voor herexamens. Zij zien dat als een tweede kans voor jongeren die niet studeren en geen huistaken maken. En dat weten die jongeren ook: 73 procent is voor. Tja.
Misjoe Verleyen
