Het is heel verontrustend dat België almaar minder buitenlandse investeerders aantrekt’, zegt Tony Coenjaerts, redacteur van de Trends Top 30.000.
Dit jaar verschijnt hij voor de laatste keer op papier, de turf die de Trends Top 30.000 elk jaar weer is, boordevol cijfers uit de jaarrekeningen van de Belgische bedrijven. Die bevestigen dat ‘onze industrie aan het afkalven is’, zegt Tony Coenjaerts, ex-hoofdredacteur van het weekblad Trends-Tendances en redacteur van de Trends Top 30.000. ‘Tussen 2000 en 2013 gingen in de industriële sector 117.000 banen verloren. Nog verontrustender is dat België almaar minder buitenlandse investeerders kan aantrekken. IBM Plant Location berekende dat sinds het begin van de crisis in 2008 de door buitenlandse bedrijven aangekondigde herstructureringen minstens 52.000 jobs kostten. Dan is het begrijpelijk dat de regering-Michel er alles aan doet om “jobs, jobs, jobs” te creëren.’
‘Op de arbeidsmarkt zien we een sterke daling van het aantal voltijdse jobs’, aldus Coenjaerts. ‘In 2010 waren er van de 100 voltijdse equivalente banen 71 daadwerkelijk voltijdse jobs, bij de rest ging het om deeltijdse arbeid. Vorig jaar waren er nog maar 61 procent echt voltijdse jobs. Dat is een daling met 10 procent. Bovendien neemt het aantal voltijdse contracten niet alleen af, maar zijn die ook steeds vaker in duur beperkt. In 2010 was op 100 voltijdse contracten een op de twee van onbepaalde duur, in 2014 was dat nog 43 procent. Bijna zes van de tien aangeboden contracten zijn nu van bepaalde duur.’
Dankzij die in duur beperkte arbeidscontracten neemt de flexibiliteit van de arbeidsmarkt toe. ‘Dat gaat gepaard met hogere vereisten inzake opleiding’, weet Coenjaerts. ‘De diploma-eisen van werkgevers blijven stijgen. In 2010 bedroeg het percentage hoger opgeleid personeel bijna 27 procent, vorig jaar was dat bijna 29 procent. Tegelijkertijd blijken werknemers relatief goedkoper te worden. De kost per uur lijkt niet meer toe te nemen. Tussen 2013 en 2014 steeg de uurkost per voltijdse werknemer met slechts 15 cent. Dat is acht tot tien keer minder dan gedurende de vier voorgaande jaren.’
Sommige grote ondernemingen konden hun loonkosten goed onder controle houden. Coenjaerts: ‘Bij bpost steeg de uurkost in de loop van 2010-2014 met slechts 2,6 procent. Dat was het resultaat van een dubbele beweging: het vertrek van een aantal oudere personeelsleden en de aanwerving van hulppostbodes, voor wie lagere barema’s gelden. We moeten voorzichtig zijn, maar ik denk dat je toch mag concluderen dat de stijging van de loonkosten bij de meeste ondernemingen eindelijk onder controle is.’
We moeten naar meer kijken dan alleen maar naar de loonkosten, waarschuwt Coenjaerts, die pleit voor meer innovatie. ‘Het aantal diploma’s in technologie, wetenschappen, wiskunde of engineering in ons land ligt onder het Europese gemiddelde. In 2011 had amper 12,7 procent van de Belgen tussen 20 en 29 jaar een diploma hoger onderwijs in wetenschappen of technologie, terwijl het Europese gemiddelde 15,2 procent bedroeg. Erger nog, België is een van de weinige landen waar dat cijfer daalde want in 2007 bedroeg het nog 14 procent. Daar moeten we zeker iets aan doen.’
Ewald Pironet
‘Het aantal voltijdse jobs daalde met tien procent.’
