JA

Erika Frans

‘Er zijn heel wat jongeren die nooit lezen. Voor hun relationele en seksuele vorming zijn ze aangewezen op de ouders of de school. Maar de jongeren die niet lezen, vormen doorgaans ook de groep die op school en thuis niet terechtkan met vragen. Voor die moeilijk bereikbare doelgroep kan de televisie een ideale oplossing betekenen.

Het seksuele gedrag van jongeren is veranderd tegenover vroeger. Ze zetten hun eerste stappen op jongere leeftijd, en de promiscuïteit is toegenomen. Maar de onwetendheid op jonge leeftijd is nog altijd aanzienlijk. Tegelijk is ook de wereld veranderd. Door ziektes als aids is het risico dat jongeren lopen, als ze niet goed ingelicht zijn, groter geworden.

Sensoa werkt samen met populaire bladen, geeft brochures uit en levert educatief materiaal aan leerkrachten en ouders. Alleen bestaat er een groep jongeren die we op die manier nog altijd niet bereiken. Het is de zwakst geïnformeerde groep. Om hen toch aan te spreken, heb je meer kans met een populair instrument als televisie. Natuurlijk moet een gespecialiseerd televisieprogramma ook kwalitatief in orde zijn. Maar dat er ook in Vlaanderen behoefte is aan zo een programma, is zeker.

Ik begrijp de mensen die verontwaardigd reageren bij het zien van voorlichting op televisie. Er speelt daar een generatieverschil, dat je niet zomaar wegvlakt. Als wij navorming geven aan leerkrachten, merken we dat ze het moeilijker hebben om over een persoonlijk onderwerp als seks te praten dan de huidige generatie. Vooral oudere leerkrachten hebben moeite om vlot en onbeschroomd te communiceren over het onderwerp. Ik kan me dus voorstellen dat heel wat van hun leeftijdsgenoten de huidige informatieprogramma’s rond seks te expliciet vinden. Als de vormgeving zo hoerig is zoals in het programma op BNN, stuit dat veel Vlaamse kijkers tegen de borst. Maar je mag het kind niet met het badwater vergooien. Televisie kan een positieve rol vervullen in de relationele en seksuele vorming van jonge mensen.’

NEE

Trees Merckx

‘Televisie moet het hebben van beelden, van het tonen van seksualiteit. Het beeld domineert, en er is weinig ruimte voor dialoog. Seks lijkt daardoor iets vluchtigs. Op televisie glijd je bovendien al snel af van informatie naar entertainment. Een onderwerp als dit laat je dus het best niet alleen aan de televisie over. Daarmee bewijs je jongeren geen dienst.

Ik ben niet a priori tégen voorlichting, integendeel. Maar je moet voorzichtig zijn als je intimiteit met een televisie-aanpak benadert. Belangrijk is dan dat je het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken belicht. Een eenzijdige aanpak kan ertoe leiden dat jongeren seks reduceren tot een techniek, die los staat van gevoelens. Het risico bestaat dat je een opgroeiende jongere, die zijn relationele vaardigheden nog moet ontwikkelen, een norm meegeeft die zegt dat een relatie niet zo belangrijk is, tenzij voor seks.

Mits een goede benadering kan seksuele voorlichting ook op televisie nuttig zijn. Maar dan is een reflectiekader nodig, en moeten relaties centraal staan. Sensatiezucht is zeker uit den boze. Als ‘Neuken doe je zo!’ de referentie is om voorlichting te geven op televisie, dan hoeft het voor mij niet. Dat programma is duidelijk gemaakt om te scoren in de kijkcijfertabellen. De makers speculeren op het voyeurisme van de kijker en doen niets anders dan mensen inwijden in technieken. Dat is nogal eenzijdig als uitgangspunt. Die aanpak is dus zeker niet de juiste.

Bij een degelijke seksuele vorming moeten heel wat mensen betrokken zijn. Voorlichting die losstaat van het gezin en de leeftijdsgenoten, is geen goed idee. Een jongere die geïsoleerd naar een expliciet en mechanistisch programma kijkt, kan een beeld ontwikkelen van seks als een louter consumptieproduct. Een goede seksuele voorlichting stelt jongeren in staat seks op een gezonde manier te integreren in hun leven. Tijdens de ontdekking van de eigen seksualiteit is het daarom belangrijk erover te praten met ouders, of nog beter: met leeftijdsgenoten. Zo kunnen jonge mensen leren dat seks geen waardevrije bezigheid is.’

‘Televisie spreekt ook de zwakst geïnformeerde groep jongeren aan.’

‘Een eenzijdige aanpak kan ertoe leiden dat jongeren seks reduceren tot een techniek.’