JA

Opgetekend door Emilie Lachaert

‘De kilometerheffing is een heffing op iedere verplaatsing die uitgevoerd wordt, door een persoon of bedrijf. We stellen een ‘slimme’ heffing voor: het bedrag mag niet enkel bepaald worden door de afstand die men aflegt, maar ook door het type voertuig en zelfs door de plaats en de tijd van het voertuiggebruik. We vinden dat een oude dieselwagen op de Brusselse ring meer zou moeten betalen dan een nieuwe benzineauto op het West-Vlaamse platteland.

Technisch is deze registratie zeker mogelijk. We willen een toestel, analoog aan het GPS-systeem (Global Positioning System), installeren in het voertuig. Zo kunnen satellieten de afgelegde afstand en de andere gegevens van het voertuig registreren. Aan het einde van de maand zou iedere weggebruiker dan een factuur krijgen.

De totale kostprijs voor gezinnen of bedrijven mag uiteraard niet stijgen. De kilometerheffing moet gecompenseerd worden door de andere transportkosten, zoals wegentaksen, te verlagen. Het systeem kan voor iedereen ingevoerd worden, maar ook alleen voor vrachtwagens zou het al mooie resultaten boeken. Zeker voor een regio als Vlaanderen, die doorkruist wordt door buitenlandse vrachtwagens, zou dat belangrijk zijn.

Uit een Nederlands onderzoek blijkt dat de algemene kilometerheffing het aantal afgelegde kilometers met een kwart vermindert. De files zouden zeker slinken. Bovendien zou het verkeer de helft minder bijdragen aan het ozonprobleem. En de overheid moet enkel investeren in een facturatiesysteem en in controlepaaltjes langs de weg, die controleren of er een registratietoestel aan boord is. De satellieten, die de metingen doen, zijn er al.

Het is vooral de bedoeling dat iedereen een signaal krijgt over de milieuschade die hij aanricht. De heffing maakt mensen bewuster van hun autogebruik. Het verkeer blijft toenemen. De overheid probeerde al een kentering te veroorzaken door het openbaar vervoer te stimuleren. Maar ze bereikte nooit de verhoopte trendbreuk. De files verdwijnen niet, integendeel. En de milieu- en gezondheidsproblemen worden almaar erger.’

NEE

‘De belangrijkste opdracht van de overheid is om de capaciteit van het wegennetwerk uit te breiden, om de doorstroming te verbeteren. Anders zal het fileprobleem blijven groeien. Omdat we beseffen dat uitbreiding niet eeuwig kan doorgaan, vragen we ook aandacht voor het beheer van het netwerk. Belangrijke instrumenten hiervoor zijn telematica (telecommunicatie en informatica), ‘routering’ (bewegwijzering) en variabele heffingen.

We zijn niet mordicus tegen de kilometerheffing. Maar er zijn wel enkele factoren waar de overheid rekening mee moet houden, zoals gevolgen van zo’n heffing op de concurrentiepositie van de bedrijven. De Belgische economie heeft het door de hoge loonkosten al moeilijk genoeg. De vervoerbedrijven schuiven de rekeningen van de kilometerheffing wellicht door naar de verladers. De heffing houdt dus eigenlijk een kostenverhoging in voor de bedrijven en dat willen we liever niet.

Natuurlijk kunnen er ook economische voordelen zijn aan de kilometerheffing. Het vervoer wordt duurder en dus zijn er nieuwe kansen voor de binnenscheepvaart. Misschien heeft de heffing zelfs een relatief positief effect op de vestigingskeuze van bedrijven. Ze zou het interessant kunnen maken om zich te vestigen in België, bij het zwaartepunt van de consumptie in de Europese economie, waar de distributieafstand het kleinst is.

Het probleem is dat Vlaanderen momenteel over te weinig informatie beschikt om de kilometerheffing op een verantwoorde wijze door te voeren. De overheid moet eerst het economische effect van de maatregel onderzoeken.

Vanuit de Europese Unie worden nu al enkele richtlijnen voorbereid. Zo wil de Europese Commissie de variabele heffing gebruiken om het onderhoud van de wegen en de files aan te pakken. Dat vinden we een goed idee. Enkele lidstaten willen het geld ook investeren in andere sectoren, zoals het openbaar vervoer. Dat gaat voor ons te ver. Want dan wordt de economische sector weer belast met een heffing, waarvan de opbrengst aan anderen wordt uitbesteed.’

‘Je moet vooral een signaal krijgen over de milieuschade die je aanricht.’

‘De heffing omvat kostenverhogingen voor de bedrijven. Dat willen we liever niet.’