Volgens voormalig Senaatsvoorzitter Danny Pieters valt er nog weinig geld te rapen door besparingen in de sociale zekerheid. Daarom zegt de N-VA’er dat die helemaal hervormd moet worden.
Het is een publiek geheim dat de N-VA dieper wil snijden in de sociale zekerheid dan haar coalitiepartners in de regering-Michel. Nu de regering op zoek is naar geld om het gat in de begroting te dichten, wordt de vraag wat er kan veranderen alleen maar prangender. Danny Pieters, socialezekerheidsexpert aan de KU Leuven en tot 2013 senator voor de N-VA, ziet het groots.
DANNY PIETERS: De sociale zekerheid is helemaal verouderd. We gaan er nog altijd van uit dat een man en een vrouw trouwen, kinderen krijgen en er een einde komt aan hun relatie als een van de twee sterft. Alle andere gevallen zijn zogezegd afwijkingen. Dat is niet zo. Het hele systeem moet dus worden hertekend. Hervormingen zijn alleen iets anders dan besparingen. Zolang iedereen in de marge blijft morrelen, kunnen ze niets anders doen dan altijd maar schijfjes van de kaas afschrapen.
Bart De Wever, voorzitter van de N-VA, hoopte nog voor deze begrotingscontrole geld te vinden bij de sociale zekerheid. Kan dat?
PIETERS: Een big bang moet u daar niet van verwachten. Er zijn nog een aantal maatregelen die de komende jaren geld kunnen opbrengen. Onze uitkeringen zijn relatief laag, maar het aantal mensen die er een ontvangen ligt nog altijd hoog. Te veel mensen maken gebruik van het brugpensioen. Ik ben nooit een grote voorstander geweest van het verhogen van de wettelijke pensioenleeftijd. In de collectieve verbeelding – zeker voor wie ouder is dan 40 – leeft die pensionering op 65 jaar heel sterk. Het is belangrijker dat we geen uitzonderingen meer toestaan, en dat iedereen echt tot zijn 65e doorwerkt.
Valt er in de gezondheidszorg nog geld te rapen?
PIETERS: Daar kunnen geen grote besparingen meer vallen. Aangezien er behandelingen bij komen die alsmaar meer kosten, zullen dat altijd verschuivingen en geen besparingen zijn.
Wat vindt u van de maatregelen die de regering-Michel tot nu toe presenteerde?
PIETERS: Die gaan in de goede richting. Een deel ervan is bovendien door de regering-Di Rupo beslist, maar werden pas later toegepast omdat Elio Di Rupo het niet aandurfde om ze meteen in te voeren. In dit land worden altijd coalitieregeringen gevormd. Hoe meer partijen, hoe meer drukkingsgroepen om de tafel zitten. Dat maakt het altijd moeilijk om grote beslissingen te nemen.
Aan de grote hervormingen zoals u die voor ogen hebt, komt deze regering niet toe, toch?
PIETERS: Ik wil hier niet voor mezelf pleiten, maar de regering zou beter een groep experts de opdracht geven een grondig hervormde sociale zekerheid uit te tekenen. Net zoals bij de staatshervorming moet je over het geheel kunnen onderhandelen zodat alle plussen en minnen in evenwicht zijn. Die hervorming moet ook breder gaan dan wat de Vergrijzingcommissie deed. Daar werd het brugpensioen strenger gemaakt en keek niemand naar de arbeidsongeschikten. Het was nochtans evident dat het aantal arbeidsongeschikten daarna zou toenemen.
De N-VA, uw eigen partij, lijkt liever te willen besparen dan te hervormen.
PIETERS: Is dat zo? Ik hoop dat u geen gelijk hebt.
Maar u vreest van wel?
PIETERS: Dat heb ik niet gezegd. (lacht) Mijn partij heeft jammer genoeg de sociale departementen niet in handen. We hebben vooral de gezagsdepartementen. Dat was misschien een fout bij het verdelen van de ministerportefeuilles.
Peter Casteels
‘Belangrijker dan de pensioenleeftijd op te trekken, is te zorgen dat iedereen daadwerkelijk tot zijn 65e werkt.’
