De Franstalige christen-democraten van Charles- Ferdinand Nothomb en de liberalen van Louis Michel koesteren een gemeenschappelijk project.
De eerste geruchten sijpelden al een tijdje door : PSC-voorzitter Charles-Ferdinand Nothomb en zijn PRL-collega Louis Michel voerden iets in het schild. Die geruchten klopten met de wetenschap dat de Waalse christen-democraten, meer bepaald in de Waalse regering, hun bekomst hebben van de socialistische coalitiepartner. De interne problemen van de PS naar aanleiding van de Agusta– en Dassault-schandalen spelen daarin zeker een rol. Al was het maar omdat Nothomb en zijn entourage niet gediend waren met de manier waarop ze bij de PS poogden om de PSC bij de affaires te betrekken. Maar die wrevel was niet meer dan een aanleiding om de puur politieke problemen naar buiten te brengen.
Enkele weken geleden had Nothomb zijn voorganger Gérard Deprez aangeboden om in de plaats van Guy Lutgen, de kleurloze milieuminister, in de Waalse regering te stappen. ?Want,? zo sprak Nothomb, ?de PSC heeft nood aan een eersteplansfiguur in de Waalse équipe.?
Maar Deprez, die nog altijd europarlementslid is, bedankte voor de eer, ook al omdat bleek dat Nothomb de zaak niet eens met Lutgen had doorgepraat. Nothombs manoeuvre om naast de voorzitter van de Waalse regering Robert Collignon, één van de sterke figuren binnen de PS, een even sterke PSC’er in de coalitie te loodsen, mislukte. Maar het probleem bleef gesteld : Nothomb was niet langer bereid het Waalse imago door de PS te laten bepalen. En dat is precies was PRL-voorzitter Louis Michel al langer voorhoudt : ?Wallonië, dat is nog iets anders dan de PS die precies de Waalse toekomst verkwanselde. Het is nu de hoogste tijd voor een grondige verandering.? Bij voorkeur zonder de PS en haar affaires, haar communautaire dwarsdrijvers à la José Happart en Jean-Maurice Dehousse, en haar onhandelbare syndicale achterban.
Onder Franstalige politici van de drie traditionele partijen leeft bovendien de overtuiging dat de Vlamingen, met de CVP aan het hoofd, binnenskamers, ergens in een geheim cenakel, tot de opdeling van het land hebben besloten. Veel meer dan de Vlaamse bevolking worden zij telkens opgeschrikt door uitspraken van een CVP-, SP- of zelfs VLD-voorzitter die in deze richting wijzen. Zo maakte de recente bedenking van SP-voorzitter Louis Tobback dat 1830 en het ontstaan van België een vergissing was op sommige Franstalige politici een verpletterende indruk. Zolang de bruimhemden van het Vlaams Blok dit taaltje hanteerden, tot daar toe. Maar als nu ook de voorzitter van een regeringspartij op die nagel gaat kloppen.
HET ALARMPEIL IS BEREIKT
Wijlen Jean Gol (PRL) was de eerste die destijds de fatale datum voorspelde : 2002 want de 700ste verjaardag van de Guldensporenslag ! Gaandeweg werden anderen in de PRL, de PS en zelfs de PSC door die vrees aangestoken. Een vrees versterkt door wat de Franstaligen de groeiende desinteresse van de Vlamingen voor Brussel noemen.
Bovendien volgt in 1999 hoe dan ook een nieuwe communautaire ronde. Aan gene kant van de taalgrens wordt er geregeld aan herinnerd dat zij, de Walen, geen vragende partij zijn voor een verdieping van het federale model ; een verdere uitdieping die het gevaar van de definitieve scheiding onvermijdelijk zal verhogen. Zo’n splitsing zou betekenen dat Wallonië, en eventueel ook Brussel, zelf hun bonen moeten doppen. En als ze daaraan denken, slaat sommige Waalse politici de schrik om het hart.
Daarom herinnerde ex-PSC-voorzitter Deprez, die een eventuele samenwerking met de liberalen genegen is, afgelopen weekeinde aan de Waalse realiteit. ?Het is de hoogste tijd dat wij de werkelijkheid onder ogen zien. Neem nu het Bruto Binnenlands Product dat voor Europa op een gemiddelde van 100 zit. Vlaanderen klimt tot 110, Brussel zelfs tot 160. Wallonië daarentegen draait rond 84. Met haar investeringen zit Wallonië alweer drie punten onder het Europese gemiddelde. Jaar na jaar wordt de kloof tussen Vlaanderen en Wallonië dieper. De werkloosheidsgraad in Wallonië is nagenoeg het dubbele van die in Vlaanderen. De verarming neemt hier gigantische vormen aan.? Deprez had er nog kunnen aan toe voegen dat in grote delen van Wallonië, nu al meer dan 60 procent van de bevolking van een uitkering leeft. In elk geval zal het, nog steeds volgens Deprez, minstens een generatie duren vooraleer Wallonië de zaken op een rij heeft en zich op het economische niveau van de Vlaamse buur kan hijsen.
Die realiteit probeert de Parti Socialiste, die nog altijd alle Waalse sleutelposities inneemt, al jaren te verdoezelen. Maar volgens Nothomb en Michel is het alarmpeil bereikt. Vandaar hun poging om tot afspraken zeg maar een gemeenschappelijk program te komen voor volgende verkiezingen en regeringsvormingen. De Brusselse krant Le Soir bestempelde de afspraak tussen PSC en PRL nu al als een Waalse New Deal. Hoe dan ook kan, zal een dergelijk programme commun ook voor Vlaanderen niet zonder gevolgen blijven.
PSC-voorzitter Nothomb wil binnenkort één en ander voorleggen aan zijn partijcongres. Minister van Financiën Philippe Maystadt, behorend tot de linkervleugel van de PSC, vreest dat dit soort projecten de éénheid van de huidige rooms-rode coalitie zal verstoren. Hij verzet zich niet zozeer tegen het maken van plannen dan wel tegen de gehanteerde timing, en pleit er voor dat de afspraken met de socialisten scrupuleus nageleefd worden. Maar nu al weet Nothomb zich verzekerd van de wel erg belangrijke steun van zijn voorganger, Gérard Deprez. Als daar geen vervroegde verkiezingen van komen.
R.V.C.
PRL-voorzitter Louis Michel : een New Deal voor Wallonië.