D irk Tieleman heeft een rekening bij het Gemeentekrediet. Zoveel is duidelijk na een fluwelen interview met Senaatsvoorzitter Frank Swaelen, die zoals eenieder weet een lucratieve bestuursfunctie bij die bank bekleedt. Dat Tieleman er klant is, hadden wij vroeger al moeten beseffen. Het is bijna twee jaar geleden dat de ASLK en de NMKN een fusie aangingen. ’s Avonds zat ASLK-baas Herman Verwilst in de studio van Ter Zake. Na nog geen vijf minuten kruisverhoor was hij ervan overtuigd dat hij die dag de grootste twee flaters uit zijn leven had geslagen. Eerst de fusie, daarna het interview.
Tieleman begon namelijk één na één alle plaatselijke kantoren van zowel de Spaarkas als het Blauwe Fabriekje de grond in te boren. Geen enkel deugde. In het een was het te warm, in het ander klemde de deur, in een derde waren de loketbedienden onvriendelijk, een vierde bood geen parkeergelegenheid of was in geen jaren geschilderd. Links was de kofferzaal onveilig, rechts bleek de directeur een boef van twijfelachtige reputatie, en in het midden werden de klanten gepluimd door bedrog met valutadagen. Geen spaander bleef heel, noch van de ene, noch van de andere bank. Wie na die uitzending zijn geld toch nog aan de fusie van beide toevertrouwde, verdiende een proces wegens roekeloos vermogensbeheer.
Wat Tieleman deed was geen interview maar een regelrechte raid. De drijfveer daarvan is ons pas na het gesprek met Swaelen helemaal duidelijk geworden. U kent Tieleman. Een oud moedertje wordt door een bus overreden, vervolgens door een nozem van haar portemonnee en juwelen beroofd, en tot slot door een passerende politiepatrouille wegens recalcitrant gedrag in de combi en de cel gegooid. Na drie dagen zonder eten wordt ze ’s nachts terug op straat geschopt, niet vooraleer een emmer koud water over haar kop te hebben gekregen en onder dwang een formulier te hebben getekend waarin ze afziet van elke klacht en erkent aansprakelijk te zijn voor aanzienlijke schade aan het politiekantoor.
Dat mens heeft het beste achter de rug, als ze na haar herstel haar beklag komt doen in Ter Zake, tijdens een week waarin Tieleman dienst heeft. ?Gij gaat me niet vertellen,? dreigt de boze anchorman, ?dat er eerst een bus over u is gereden, dat ze dan uw geld en uw bracelets hebben gepikt, en dat ze u nadien in de doos hebben gedraaid, en dat alles zonder dat gij zelf iets hebt mispeuterd ? Kom kom. In de tijd van Sterckx had dat misschien verf gepakt, maar die is hier gelukkig al lang weg. Madam, gij liegt dat ge zwart ziet. En ge zijt schuldig aan laster en eerroof jegens ambtenaren in functie. Ik hoop dat gij beseft dat uw pensioentje vanaf volgende maand niet meer zal worden uitbetaald.? Harde ondervrager, Tieleman.
Twee weken geleden zat dus Frank Swaelen in de studio. De voorzitter van de Senaat, die in de Rwandacommissie iedereen naar hartelust laat tateren en kwetteren. Maar o wee indien de drie vragen waar het om gaat ter sprake komen. Eén : hoe schuldig is Laken ? Twee : hoe schuldig is de Lambermont ? Drie : hoe schuldig zijn de vele christen-democratische organisaties, die zonder officiële toelating een volstrekt onbetrouwbare president de hand boven het hoofd hielden ?
Niet zodra komt iemand in de buurt van één van deze drie essentiële punten, of Swaelen vliegt op van zijn voorzittersstoel, als had men daar een veld punaises op gelegd. Maar voor de rest mag iedereen zijn nummertje opvoeren. Die Destexhe van de PRL bijvoorbeeld. Beschouwt elke pater en non bij voorbaat als een gevaarlijke psychopaat zonder andere bedoelingen dan Hutu’s op te stoken tegen Tutsi’s en vice versa. Over Bert Anciaux zullen we het niet hebben. Evenmin over zijn maat van zaal F. Dat die Rwandacommissie zichzelf hopeloos vast rijdt, ziet Swaelen met het grootste plezier gebeuren. Waar hij kan, steekt hij een handje toe.
Een klant dus voor Tieleman, zo zou je denken. Maar hoewel wij er eens goed voor waren gaan zitten, draaide het onderhoud heel anders uit. Geen enkele venijnige vraag, geen kritische opmerking, geen zweempje van minachting voor deze nochtans panklare gast. In feite kwam de hele vraagstelling van Tieleman hierop neer : ?Beste mijnheer Swaelen, trekt gij u van tijd niet de haren uit het hoofd, als ge ziet met wat voor stoethaspels ze u hebben opgezadeld ? Hebt ge niet te veel geduld met al die patjepeeërs ??
Swaelen gaf dit ootmoedig toe, maar vroeg begrip voor het feit dat hij als Senaatsvoorzitter bij uitstek onpartijdig is, en dus iedereen aan het woord moet laten, ook degenen die manifest ongelijk hebben. ?Wij beiden zijn het daarover eens,? waagde hij het op een bepaald moment familiair te worden met Tieleman, ?maar die commissieleden zelf denken natuurlijk dat zij de wijsheid in pacht hebben. Ik kan ze helaas niet uit de tempel jagen.?
Wij hebben alle Ter Zake’s gezien. Allemaal. Dat doet niemand in het hele land ons na. Welnu, nooit wij herhalen : nooit heeft iemand durven opperen dat Tieleman het met hem eens zou zijn. Het idee alleen ! Tieleman is het hooguit eens met zichzelf en al de anderen hakt hij in stukken. Hij heeft ooit gewezen NCOS-voorzitter Walter Zinzen geïnterviewd over wreedheden in Oost-Zaïre. Die zonken volkomen in het niets, vergeleken bij de barbarie die de clash tussen de twee BRTN-giganten kenmerkte. Vande Lanotte via de satelliet uit de Westhoek ! Over wij zijn vergeten wat, uitgewezen asielzoekers ongetwijfeld. Lieve deugd. Met gestrekte middenvinger stond Tieleman voor de monitor in de schoorsteen te dansen. En met Swaelen zou ineens alles peis en vree zijn ?
Dit was te abnormaal om normaal te zijn. Er zijn slechts twee mogelijke verklaringen. Ofwel kennen beiden elkaar van de Steiner School. Ofwel heeft Tieleman een nieuwe trektocht per motor gepland, door Afghanistan of Tadzjikistan of wat voor stan dan ook, en heeft hij bij de bank van Swaelen een klein leninkje aangevraagd om de kosten te dekken. Ofwel was hij zat.
Koen Meulenaere
